Τι να πει κανείς για την σκλαβιά; Με τι λέξεις να ξεκινήσει να μιλά για τέτοιες αποτρόπαιες και απεχθείς πράξεις που η λογική δεν συγχωρεί;
Η δουλεία δυστυχώς πορεύεται χέρι χέρι με την βία, είτε σωματική είτε ψυχολογική, την αποξένωση, τον κατακερματισμό της προσωπικής ταυτότητας, την διαστροφή και την δειλία μεταξύ άλλων.
Το συγκλονιστικό και βραβευμένο μυθιστόρημα της Toni Morrison, Αγαπημένη (Beloved 1987), καταπιάνεται με δυνάμεις μεγαλύτερες αυτού του κόσμου. Η συγγραφέας μας δεν έδωσε εύκολη μάχη. Το έργο της δαιδαλώδες. Πώς να δώσεις φωνή σε καταπιεσμένες σιωπές και πώς να ξυπνήσεις ντροπιαστικές αναμνήσεις που χρειάστηκαν δεκαετίες για να θαφτούν και να ξεχαστούν;
Η Morrison πάλεψε με μνήμες, τρομοκρατημένα πρόσωπα και μας παρέδωσε ένα βιβλίο που προκαλεί ρίγη και στοιχειώνει τις σκέψεις των αναγνωστών με σκοπό την αφύπνιση της κριτικής τους σκέψης. Οι χαρακτήρες της ξεπηδούν από την φαντασία και την ιστορία, παίρνουν πνοή και μας καλούν σε ένα ταξίδι πόνου όπου η λύτρωση αποτελεί όνειρο. Άνθρωποι που διακινούνταν σαν μικρής αξίας προϊόντα από τους ‘συνανθρώπους’ τους. Αδίστακτοι άνθρωποι που κρύφτηκαν πίσω από το λευκό του δέρματος τους και πρόθυμα έγιναν δικαστές, ένορκοι και εκτελεστές τρίτων. Όλα αυτά μόνο θλίψη και αποστροφή γεννούν στο μυαλό του σύγχρονου αναγνώστη.
Η Morrison γράφει για ένα οικογενειακό δράμα. Ανακατεύοντας μεταφυσικά στοιχεία που δίνουν στο μυθιστόρημα μια μυστήρια φύση και κινούμενη μεταξύ πραγματικών γεγονότων και μυθοπλασίας, μας διηγείται την τραγική ιστορία μιας μάνας που έχοντας βιώσει στο κορμί της τα δεινά της σκλαβιάς, και ενώ βρίσκεται υπό διωγμό, αποφασίζει να σκοτώσει το παιδί της για να μην το δει να περνά τα ίδια στα χέρια των τυράννων της. Η απόφαση σπαρακτική. Πώς να την κατακρίνεις; Πίστεψε πως με αυτόν τον τρόπο θα έσωζε το κορίτσι της από τα χειρότερα. Κουβαλά την απόφαση αυτή κάθε λεπτό, κάθε ώρα, κάθε μέρα για το υπόλοιπο της ζωής της. Ξαφνικά η κόρη της επιστρέφει από τη χώρα των νεκρών και στα μάτια της πληγωμένης μάνας όλο αυτό φαντάζει σαν μια δεύτερη ευκαιρία. Τώρα θα μπορέσει να μεγαλώσει την κόρη της, να σταθεί δίπλα της και να της προσφέρει όσα της στέρησε σε μια στιγμή απόλυτης απελπισίας. Η κόρη όμως ξεσπά, είναι πνεύμα από άλλο κόσμο. Τι τέλος μπορεί να έχει μια τέτοια ιστορία; Είναι πιθανή η γαλήνη ή μήπως η μόνη κατάληξη για μια τόσο ταλαιπωρημένη ύπαρξη είναι μόνο η καταστροφή;
Μια συγκλονιστική ιστορία για την δύναμη της μνήμης. Ως πολίτες ενός σύγχρονου κόσμου οφείλουμε να θυμόμαστε, να σκεφτόμαστε και να μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Βιβλία σαν αυτό της Toni Morrison μας δείχνουν το γιατί.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
