Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

[…] Οι άνθρωποι που κυκλοφορούνε κάθε φορά στο προσκήνιο της λογοτεχνικής ζωής ενός τόπου έχουν ακέραιη την ευθύνη∙ και οι άνθρωποι αυτοί, πριν από δέκα χρόνια, στην Ελλάδα, πρέπει να το παραδεχτούμε, αντιπροσωπεύανε σ’ ένα μεγάλο ποσοστό το υπόστρωμα εκείνο που συνηθίζουμε ν’ αποκαλούμε pègre littéraire. Τύποι προορισμένοι να παίζουνε το ρόλο του κομπάρσου, όσο υπάρχουνε στη σκηνή γεροί πρωταγωνιστές, αποθρασύνονται και αναλαμβάνουν κύριους ρόλους μόλις αντιληφθούν ευνοϊκούς τους ανέμους, μόλις διαπιστώσουν πως ο έλεγχος και η ευσυνειδησία είναι πράγματα ανύπαρκτα.

Γι’ αυτό και όταν αργότερα η λεγόμενη γενιά του 30 έκανε την εμφάνισή της, η pègre littéraire καταποντίστηκε μονομιάς στα ύποπτα καφενεία απ΄ όπου είχε αναδυθεί κι όπου, επιτέλους, έβρισκε το αληθινό της κλίμα, ενώ το πνευματικό βαρόμετρο του έθνους άρχιζε να στρέφεται προς την καλοκαιρία μιας νέας δημιουργικής εποχής. Το καλό αυτό βάσταξε κάμποσα χρόνια κι ευτυχήσαμε να δούμε την αλλαγή του ρόλου της νεαρής Ελλάδας που, αντί να τρέχει λαχανιασμένη και με καθυστέρηση πολλών χρόνων πίσω από την Ευρώπη επαιτώντας τα ψίχουλα της σοφίας της, εμφανίστηκε ισοδύναμη στο διεθνή πνευματικό στίβο, φέρνοντας το δικό της υλικό στην οικοδόμηση του σύγχρονου πολιτισμού. […]

[…] Η ρηχή κουβεντολογία κι η ανόητη σημειωματογραφία είναι από πριν καταδικασμένες — μαζί με τους πιστούς της ημιμάθειας που τις έγέννησαν.

Κι είναι αυτοί ακριβώς οι πιστοί της ημιμάθειας, που πάνε πάλι να κυριέψουν τον τόπο μας, είναι αυτοί που μ’ ενοχλούν, οδηγώντας με στις γραμμές ετούτες. Η  απαράδεχτη αύτη κατάσταση πρέπει να στιγματισθεί και να εκλείψει από ένα έθνος που θέλει να έχει αληθινή πνευματική ζωή.

Αλλά πώς να αισιοδοξεί κανείς όταν βλέπει τους ελπιδοφόρους της παράταξης του ’30 να εγκαταλείπουν το επίπεδο τους, να προβαίνουν σε συνεχείς υποχωρήσεις, να κολακεύουν το κοινό, το κοινό που —γιατί να το κρύβουμε— είναι ακόμη βάρβαρο και ακαθοδήγητο; Ήρθαν για να το γλιτώσουν από τους δημοσιογραφισμούς, να το ποδηγετήσουν, να το πάνε σιγά-σιγά σε πηγές καθαρότερες· και αντί γι αυτό, μεταμορφώνονται σε σκλάβους του, επαιτώντας ένα χειροκρότημα που μπορούσε με την ίδια επιπολαιότητα να δοθεί στο πρώτο τυχόν ταγκό ή χρονογράφημα. Και παρακολουθεί κανείς με θλίψη το συναγελασμό των εκλεκτών με το φιλολογικό όχλο, τη φθορά και την πτώση τους: romans de concierge, διηγηματάκια γραμμένα στο γόνατο, χρονογραφικές εντυπώσεις, συνεντεύξεις όλων των αποχρώσεων του γελοίου, συζητήσεις με λογοτέχνες του υποστρώματος και στήλες διθυράμβων σε ποιητές της υποστάθμης. Αλλά και πώς πάλι να αισιοδοξεί κανείς όταν οι ίδιοι οι κριτικοί του τόπου μας, που έδειχναν ότι θα τοποθετούσαν τα πράγματα στη σωστή βάση τους, δεν είναι σε θέση να εκτελέσουν τη στοιχειωδέστερη κριτική πράξη, να ξεχωρίσουν τις τυπικές μορφές του «γνήσιου» και του «νόθου» μοντέρνου;

Ωστόσο, βρισκόμαστε στην αρχή του κακού ακόμη. Οι ίδιοι αυτοί πού δημιουργήσανε, με την προσωρινή τους ταλάντευση, τη γενική δυσπιστία μπορούν, στερεώνοντας τη θέση τους στο αρχικό υψηλό σημείο, να αποκαταστήσουν τα πράγματα. Λίγο θάρρος, και το υπόστρωμα θα σβήσει και θα ισοπεδωθεί με τη λάσπη πού του αξίζει. Η αυστηρότητα και η μόρφωση ας δώσουν τον τόνοˑ η βαθιά επίγνωση των ελληνικών προβλημάτων και, σύγχρονα, η νίκη της φοβίας του ευρωπαϊσμού ας ανοίξουν το δρόμο.

 Γιατί δεν είναι η φοβισμένη απομάκρυνση από τον πολιτισμό της Δύσης (που καταντάει αρχοντοχωριατισμός από την ανάποδη), μα η θαρραλέα προς αυτόν προσέγγιση και το ξεπέρασμα του, που θα μας οδηγήσει στην ανεύρεση των αληθινών ανανεωτικών δρόμων. Την ημέρα που μια παράταξη ανθρώπων με διεθνή πνευματικό εξοπλισμό θα προσπαθήσει να κάνει μια εσωτερική και γόνιμη αυτοεκκαθάριση, σκύβοντας μ’ ασίγαστον έρωτα στην πατρική γη, για ν’ ανάψει από κει την καινούρια φλόγα της νόησης, την ημέρα που θα προσαρμόσει το καθαρά ελληνικό υλικό στα εκφραστικά μέσα της σύγχρονης εποχής, που πάνω από καθετί ζητάει θάρρος, ειλικρίνεια κι ελευθερία, θα λάμψουν από παντού οι ευτυχισμένες δυνατότητες της δημιουργίας ενός καινούριου και πραγματικά εθνικού πολιτισμού».

                                                                

ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΤΗΣ ΗΜΙΜΑΘΕΙΑΣ, 1938, ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ

 http://www.biblionet.gr/main.asp?page=results&Titlesid=7822 

ΑΝΟΙΧΤΑ ΧΑΡΤΙΑ, (ΚΕΙΜΕΝΑ), ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΙΚΑΡΟΣ

ISBN 960-7233-97-2, ISBN-13 978-960-7233-97-4 (Μαλακό εξώφυλλο)

 http://www.biblionet.gr/main.asp?page=results&Titlesid=7822

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular