Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

 

Αυτή η γειτονιά είναι για όλους μας ένα κλουβί.

Κανείς δε ζει αληθινά αυτό που θα `θελε να ζει, 

γιατί το όνειρο είναι μια στιγμή

κι όλες οι άλλες οι στιγμές απελπισία.

Μέσα σ αυτό το δρόμο γεννιόμαστε, ζούμε και πεθαίνουμε, 

μαζί με μας και τα όνειρά μας, μαζί με μας και τα παιδιά μας.(…)

(Μάνος Χατζιδάκις, Το πάρτι)

Καταλήγει παράδοξο να ξεκινήσω έχοντας παραλάβει ένα βιβλίο ποίησης το οποίο συνοδεύεται με ένα cd, να ανεβαίνω μέσα στον ήπιο χειμώνα της χειμαζόμενης από την κρίση Αθήνας, στο δώμα του 6ου ορόφου και να συνυφαίνω μια περίκλειστη ποιητική συλλογή με τη μουσική από την Οδό Ονείρων, του Μάνου Χατζιδάκι.

Καταλήγει ακόμα πιο περίπλοκο, θέλοντας να πραγματοποιήσω το καθήκον ενός ποιητή που μετά από κάποια χρόνια βρίσκει μια αληθινή ποιητική διαπραγμάτευση με έναν ομότεχνό του, τώρα που στοιχίζω τις παραγράφους της ανάγνωσής μου να θέλω να μην αποκαλύψω τη δική μου μετανάγνωση.

Είναι που μίλησα ελάχιστα με τον νεαρό Νίκο Ερηνάκη στην εξαιρετική παρουσίαση της ποιητικής συλλογής του «ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά», Εκδόσεις Γαβριηλίδης 2013 και βέβαια που δεν αξίζει τελικά να αποσαφηνίζεις αυτό το κρυπτόν μιας ποιητικής συλλογής, μιας ποιητικής σύνθεσης, που καθίσταται ως μεγάλο έργο εξαιτίας της κρυπτότητάς της.

Ο Νίκος Ερηνάκης γεννήθηκε το 1988 και αυτό είναι το δεύτερο βιβλίο του. Παρουσιάστηκε στις 3 Ιανουαρίου του 2014, καταλογραφήθηκε στο τέλος του 2013 και από ότι καταλαβαίνω δουλεύεται τα τελευταία τρία έτη.

Θέλοντας λοιπόν να ακολουθήσω την πεπατημένη το βιβλίο του Ερηνάκη «ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά», είναι μια ποιητική σύνθεση που απαρτίζεται από τέσσερις ποιητικές ενότητες:

–       η μόνη μυθική εποχή είναι το μέλλον

–       θέλω να σε φιλήσω εκεί που ο θάνατος μοιάζει πιο εύκολος

–       η λάμψη θα μας συναντήσει όπως χορεύεις την κραυγή

–       δεν είμαι ακόμα έτοιμος για όμορφες μέρες

και η κάθε ενότητα απαρτίζεται από πέντε ποιήματα, εκτός από την πρώτη που απαρτίζεται από έξι, αλλά χρησιμοποιεί το ερμητικό τέχνημα να προσδιορίζει το πρώτο ποίημα με την στίξη του μηδέν (0), γιατί μάλλον ο Ερηνάκης, γνωρίζει πολύ καλά πως η δημιουργία ενός μεταφυσικού σύμπαντος στην ποίηση θα χαρίσει στην σύνθεση κάτι ξεχωριστό.

Προσπαθώ εδώ και χρόνια να υπηρετήσω τη λογική πως η ποίηση είναι αθάνατη όταν δεν χρησιμοποιεί ευφυολογήματα για να καταγράψει μια έννοια υπερβατική ή καλύτερα μη πεπερασμένη, ως έννοια μέσα σε συγκεκριμένο χωροχρονικό πλαίσιο αναφοράς και για τούτο κατανοητή στο πλήθος των ανθρώπων.

Δεν υποστηρίζω πως η ποίηση θα πρέπει να είναι μια ακατανόητη θεραπαινίδα του συναισθήματος, μια αφηρημένη απεικόνιση της ζωής, αλλά πώς να το κάνουμε, για να καταλήξει ένα ποίημα να είναι πανθομολογούμενο, τότε θα πρέπει να αντισταθεί να εμφορείται εμφανώς από το κοινωνικό απείκασμα της εποχής της. Έτσι ο Ερηνάκης έχει καταφέρει να δώσει όχημα πολυχρονισμού στο συγκεκριμένο του έργο. Για τούτο και μόνο, οφείλω να τον αποθεώσω και να σημειώσω πως συνάντησα μεγάλη ποίηση στις σελίδες του βιβλίου του.

Το ποίημα που σημειώνεται ως (0) μηδέν, εισάγει τον αναγνώστη σε μια διονυσιακή μέθεξη, όπου συμβολίζεται κατ’ εμέ η γένεση μιας νέας φυλής, αφού:

Το ιερό κρύβεται στο νέο

Η μόνη μυθική εποχή είναι το μέλλον

Διόνυσε περήφανη ευφυΐα

Χτυπάς το πέμπτο σφυρί

το πιο ανήσυχο (…)

Το πέμπτο σφυρί στη δική μου ανάγνωση δε θα μπορούσε να σημαίνει τίποτα άλλο από τον κρότο που δημιουργείται για να γεννηθεί η έκτη φυλή των ανθρώπων, ή η παρακαταθήκη όλης της ερμητικής φιλοσοφίας για το τέλος της Αρίας φυλής και τον ερχομό μιας πιο πνευματικής ανθρώπινης φυλής, αυτής που στα ερμητικά κείμενα ονομάζεται φυλή Κοράδι.

Και ειλικρινά διόλου δεν με ενδιαφέρει να σας πείσω για τη δική μου μετανάγνωση, με ενδιαφέρει όμως να δει ο Ερηνάκης πως είτε επιτυχημένα, είτε αποτυχημένα, θα απασχολήσει με τους στίχους του, την πνευματική ισορροπία ή ανισορροπία κάποιων.

Οι σπουδές του αποδεικνύουν πως έχει εντρυφήσει στη συγκριτική λογοτεχνία, έχει εντρυφήσει στη φιλοσοφία και τελικά ευδοκίμησε εντός του και η ανάπτυξη της συγκριτικής θεολογίας ή κοσμογονίας. Αυτή η ευτυχής συνέπεια των σπουδών του, μας τοποθετηθεί σε μια ποιητική γένεση, που έχει στοιχεία του αρχαιοελληνικού μύθου (Διόνυσος), του αρχαίου αστικού τοπίου (Ηράκλεια οδός, Λευκανία), της εβραϊκής θεολογίας (Ενώχ), της ινδιάνικης μεταφυσικής (Πόπολ Βου, οι Κύριοι της Αναπνοής), των ερμητικών ταγμάτων της Ευρώπης  (κογξ ομ παξ) και των μυστηρίων (ελευσίνια μυστήρια).

Πέρα όμως από το πρόδηλο μεταφυσικό περίγραμμα, ο Ερηνάκης μας παρουσιάζει το ηδονικό νεανικό του σώμα, ολόγυμνο. Αξίζει να σημειώσω πως η δεύτερη ενότητα αυτής της ποιητικής σύνθεσης, με τίτλο “θέλω να σε φιλήσω εκεί που ο θάνατος μοιάζει πιο εύκολος”, είναι το πιο ερωτικό ποίημα που έχω διαβάσει την τελευταία δεκαετία.

Πολλοί είπαν στην παρουσίαση, στο Μικρό Βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Γαβριηλίδης, πως ο Ερηνάκης γράφει με απλό τρόπο. Εγώ λέω πως γράφει πολύπλοκα, αφού οι λέξεις τους γίνονται λεπίδες εντός του αναγνώστη. Γράφει αφαιρετικά, αφαιρετικά συντακτικά, καταστρατηγώντας τη λογική της ευφυολογίας που έχει γεμίσει με ευκολία και την σύγχρονη ελληνική ποίηση.

(…) Είμαι ακόμα κρυφά ερωτευμένος

Με όσα γνωρίζω πως δεν συνέβησαν ποτέ

Ένα βλέμμα μόνο

Όταν θα καίγομαι

Θέλω γαλήνια να με κοιτάς καπνίζοντας

Κι ό,τι γεννήσεις μετά από μένα

Ας μην είσαι εσύ που θα το μεγαλώσεις (…)

Έχει περάσει αρκετός καιρός που από συγχρόνους μου και νεότερους ποιητές έχω διαβάσει κάτι τόσο φανερά μεγάλο στην ποίηση. Το βιβλίο «ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά», είναι η ποιητική έκρηξη του Νίκου Ερηνάκη και του εύχομαι κάθε βιβλίο του να είναι μια νέα ποιητική έκρηξη. Θέλω να του πω εντελώς φιλικά πως έχω ελάχιστα ζηλέψει από τους συγχρόνους μου, αλλά αυτό το βιβλίο το ζήλεψα.

Το βιβλίο συνοδεύεται από το cd με τίτλο «Το Πέμπτο Σφυρί», Νίκος Ερηνάκης und die Haken. Οι die Haken  είναι οι: Νίκος Ερηνάκης, Ηρακλής Θεοχαρόπουλος, Δημήτρης Κοκκινογένης και Στέφανος Χυτήρης.

Πρόκειται για έντεκα εξαιρετικές συνθέσεις, δεν είμαι ειδικός για να κρίνω, όμως σίγουρα πρέπει να ανήκει σε ένα είδος post – ροκ, underground, indie, τέλος πάντων κάτι post. Εμένα πάντως με ταξίδεψε ξεχωριστά ο ήχος, φέρνοντάς μου ακουστικές διαθλάσεις από αγαπημένα και επώδυνα ακούσματα των Radiohead, κύρια από το Ok Computer, το Kid A και το Hail to A Thief.  Ίσως να μου έδωσε και μια γεύση των Electric Litany (ειδικά η  απαγγελία του Ερηνάκη) όμως το βασικότερο είναι πως άρχισε να με συντροφεύει σχεδόν καθημερινά, στη διαδρομή μου: δώμα του 6ου ορόφου, βουτιά μέσα στο σύστημα, κολύμπι στη μιζέρια, απέκδυση της μάσκας, όμως στο τέλος και πάλι όνειρο.

Ανεπιφύλακτα διαβάστε και ακούστε. Θα επανέλθω σίγουρα στον Ερηνάκη. Προς το παρόν θέλω να τον ευχαριστήσω για την συγκίνηση που μου χάρισε.

Ι

Όσα έχουμε υποφέρει

Τα υποφέραμε μετά την ύπνωση

Στον πόνο των συνεχόμενων ορίων

Εκεί που δεν υπάρχουν νύχια στους τοίχους

Δεν υπάρχουν κανόνες

Τους έχουμε καταργήσει όλους

Κι όσα χάσαμε στην αναμονή

Τα ακούμε τώρα σε μια γλώσσα που δε λέει να αρθρωθεί

Χαϊδεύουμε ήδη το γρασίδι που θα φυτρώνει

Πάνω από εμάς και τις πολιτείες μας

Ξεστράτισαν οι ενοχές μας

Και οι τύψεις έχουν πάρει πλέον το μέρος μας

Γνωρίζουμε πού κρύβεται η σκιά της θάλασσας

Και είπαμε

Νερό ας γίνουμε

Νερό χωρίς μνήμη

Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά

Απαγορευμένα παιχνίδια

Όπως το σκοτάδι σε φωτεινές εποχές

Τα χαλάσαμε τα βλέμματά μας

Τα χαρίσαμε τα πιο όμορφα απογεύματά μας

Με τις μισοφορεμένες μάσκες που γνωριστήκαμε

Δεν έχει πιο μακριά από εδώ

Φταίει το λέρωμα της άμμου

Και η δυσκολία των κυμάτων

Περιμένουμε το πέρασμα στην ύλη

Με περίεργα αρώματα

Συντρόφεψέ μας τώρα φωτιά

Αναζητούμε τη μέρα

Ονομάζοντας το πιθανό

Και απαντώντας στο απίθανο

Είναι το πάθος της άρνησης

Στην απληστία της πτήσης

Τάξη και κραδασμοί

Στην κυμαινόμενη ιεραρχία τους

Στην κοιλάδα του κενού

Ζούμε τη μνήμη μες στο χρόνο

Συναντηθήκαμε σε μια παραλογή του παραλόγου

Με όποιον είναι στον κόσμο

Μα όχι αυτού του κόσμου

Γυρεύουμε ακόμα το θεό

Που σκοντάφτει στα πόδια μας

Ξένοι της μνήμης

Πρόσωπα που κατοικούν μέσα σου

Και ποτέ δε γνώρισες

Φέρνουμε τις ευχές του πάθους

Όπως μυρίζουν τα νυχτολούλουδα τις νύχτες του Σεπτέμβρη

Η ζέστη μας κάλεσε στη δροσιά

Κι εμείς την αγνοήσαμε

Συντρόφεψέ μας τώρα φωτιά

Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά

Μπορείτε να διαβάσετε και να ακούσετε:

http://www.nikoserinakisunddiehaken.com/

http://nickerinakis.blogspot.gr/

10609

Ανάμεσα σε όσα πέφτει η σκιά  Νίκος Ερηνάκης,  Γαβριηλίδης, 2013

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular