Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Αγαπώ την παιδική λογοτεχνία και κατά περιόδους διαβάζω κάτι, έστω και μικρό.

Νομίζω ότι διαβάζω περισσότερο παιδική λογοτεχνία απ’ ότι έκανα όταν ήμουν παιδί. Βέβαια, τα πρώτα μου αναγνωστικά βήματα έγιναν σε μικρή ηλικία και μάλιστα με προτροπή των αγαπημένων μου δασκάλων, ¨Τα ψηλά βουνά¨ και ¨Το καπλάνι της βιτρίνας¨ ήταν τα πρώτα μου αναγνώσματα.

Έχει κάτι ιδιαίτερο η παιδική λογοτεχνία… Σε προ(σ)καλεί να σκεφτείς τη δική σου παιδική ηλικία, τις σκέψεις και τα προβλήματα εκείνης της εποχής που τώρα σου φαίνονται απλοϊκά αλλά τόσο γλυκά. Εποχή αθωότητας, απλότητας και χαράς, χαράς ακόμα και μέσα στη λύπη. Σε ταξιδεύει εκεί και σε κρατά για λίγο, για τόσο όσο χρειάζεται για να δεις τη ζωή σου από μια άλλη σκοπιά, λίγο πιο τρυφερή κι επιεική.

Οι δύο σημαντικότερες Ελληνίδες συγγραφείς που καταπιάστηκαν με την παιδική λογοτεχνία κι απολαμβάνω να διαβάζω- κι όχι μόνο εγώ αλλά πολλοί ενήλικοι κι ανήλικοι αναγνώστες – είναι η Άλκη Ζέη και η Ζωρζ Σαρή. Εκείνο που τις ξεχώρισε σαν συγγραφείς είναι η προσέγγιση της παιδικότητας. Από τα βιβλία τους λείπει η διδακτική διάθεση. Μέσα από τις ιστορίες τους, βιώματα των ίδιων σε μεγάλο ποσοστό, απευθύνονται σε παιδιά κι εφήβους  και καταφέρνουν εκείνο που δυσκολεύει ακόμα και τους ίδιους τους γονείς, να προσεγγίσουν τα παιδιά χωρίς να τους υποδείξουν τι πρέπει να σκεφτούν, να πουν, να αισθανθούν. Παράλληλα, παρουσιάζουν με το δικό τους τρόπο τα γεγονότα μιας άλλης εποχής, σημαντικής πολιτικά και ιστορικά για την Ελλάδα.

Η Άλκη Ζέη έχει ακόμα επαφή με τα παιδιά και πολλές φορές της φαίνεται παράξενο και της ίδιας. Σε συνέντευξη της αναρωτιέται πως και διαβάζουν τα σημερινά παιδιά τα βιβλία της με τόσους βρικόλακες παρόντες. « Ίσως γιατί αν κατάφερα κάτι, είναι ν’ αγαπώ τους μικρούς μου ήρωες και να γίνομαι εγώ το παιδί για το οποίο γράφω.». Δε μπορώ να διαφωνήσω μαζί της. Ακόμα και ¨Ο θείος Πλάτων¨ που είναι ίσως από τα πιο παιδικά βιβλία της σε κερδίζει με τη δύναμη των ηρώων της, με τη ζωντάνια τους, σαν να έχουν γράψει οι ίδιοι τις περιπέτειες τους. Η ζωντάνια και η αμεσότητα του λόγου είναι σημαντικά χαρακτηριστικά της γραφής της γενικότερα.

Και η Ζωρζ Σαρή, με τη σειρά της, αποτελεί μια ξεχωριστή περίπτωση στον τρόπο γραφής, μέσα από τον οποίο προσβλέπει στην καλλιέργεια κοινωνικής συνείδησης στα παιδιά. Οι περισσότερες ιστορίες της έχουν πολιτικές αναφορές βασισμένες σε προσωπικές εμπειρίες, δίνονται όμως με ρεαλισμό και ποιητικότητα. Στο, ίσως γνωστότερο, μυθιστόρημα της ¨Όταν ο ήλιος…¨, η συγγραφέας καλύπτει την περίοδο από την επίθεση του Μουσολίνι μέχρι την Απελευθέρωση μέσα από τα μάτια μιας οικογένειας (δυο γονείς με τις τρεις τους κόρες)και περισσότερο μέσα από τη ματιά της μικρότερης κόρης, έφηβης, χωρίς να προσπαθεί να εκμαιεύσει συναισθήματα, περιγράφοντας καταστάσεις και γεγονότα λιτά και ρεαλιστικά. Παρόλα αυτά, καταφέρνει να δημιουργήσει ένα μυθιστόρημα  με ψυχαγωγικό ενδιαφέρον για όλες τις ηλικίες, βοηθώντας εκείνους που απέχουν ηλικιακά από την εποχή εκείνη να δουν πως τη βίωσαν οι συνάνθρωποι τους, χωρίς το βάρος της ιστορίας αυτής καθεαυτής.

Όσο για το αν πρέπει τα παιδιά να διαβάζουν βιβλία που απεικονίζουν τον κόσμο όπως είναι πραγματικά – κι αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την εποχή ενός πολέμου-, νομίζω πως ναι, είναι σημαντικό να το κάνουν, γιατί σε αυτό τον κόσμο θα συνεχίσουν να ζουν και δε γίνεται να ξυπνήσουν μια μέρα, ενήλικες πια, και να συνειδητοποιήσουν ότι ο κόσμος είναι τόσο διαφορετικός από εκείνον που τα είχαν «προστατέψει» οι γονείς τους. Αν αναλογιστούμε δε ότι τα παιδιά δέχονται πληροφορίες από πολλές πηγές, ίντερνετ, τηλεόραση, πολλές φορές αφιλτράριστρα, είναι κρίμα η λογοτεχνία να αποσιωπά από φόβο μην τα εκθέσει στη βαναυσότητα και την ασχήμια της πραγματικότητας.

Πηγές

Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας,  εκδόσεις Πατάκη

«Όταν ο ήλιος…»  www.lifo.gr

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular