Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Ναι, μπορώ να πω ότι το 2013 έχει κυλήσει θαυμάσια από αναγνωστικής πλευράς. Ξεκίνησε με Λε Καρέ (επιτέλους ολοκλήρωσα την Τριλογία του Κάρλα, με τον αριστουργηματικό «Εντιμότατο Μαθητή» και το πολύ καλό «Οι άνθρωποι του Σμάιλι»), συνεχίστηκε το Πάσχα με το ανέμισμα μιας παλιάς μεταξωτής βεντάλιας (κάπως έτσι αισθανόμουν διαβάζοντας την υπέροχη «Επιστροφή στο Μπράιτσχεντ» του Ίβλιν Γουό) και έφτασε τον Μάιο να με φιλοδωρήσει με το καινούργιο, εξαιρετικό μυθιστόρημα του Μάνου Κοντολέων, «Μέλι κόλλησε στα χείλη». Και κάπως έτσι με βρήκε το καλοκαίρι. Κάτω από το κομοδίνο μου, υπάρχει ένα ντουλάπι και εκεί τοποθετώ τους τίτλους που έχω βάλει στο μάτι. Ήταν αρκετοί, πολύ περισσότεροι από αυτούς που παραθέτω εδώ. Τα πέντε παρακάτω βιβλία είναι ό,τι κατάφερα να διαβάσω στη σκιά της γέννησης του γιου μου και με φόντο κάποιες πρώτες απόπειρες να επιστρέψω στο γράψιμο έναν χρόνο μετά την τελευταία τελεία στη «Χορεύτρια του Διαβόλου».

 

Η ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ: «Χαμένοι», Ντάνιελ Μέντελσον (εκδόσεις Πόλις)

Το ξεκίνησα με τις καλύτερες προθέσεις. Άσκηση μεταμοντερνισμού στη δομή, το ύφος και την οπτική γύρω από το μυστήριο που αιωρείται στους κόλπους μιας εβραϊκής οικογένειας με φόντο το Ολοκαύτωμα. Το θέμα φιλόδοξο, η προσέγγιση φιλόδοξη. Όμως με κούρασε αφάνταστα. Είμαι απόλυτα εξοικειωμένος με τη φλυαρία των Εβραίων συγγραφέων. Άλλοι την διαχειρίζονται γοητευτικά (Φίλιπ Ροθ), άλλοι την χαλιναγωγούν μέσα από το μοίρασμα σε κομμάτια εδώ κι εκεί (Σολ Μπέλοου). Ο Μέντελσον δεν έκανε τίποτα, με αποτέλεσμα πολλές, πάρα πολλές σελίδες αυτού του βιβλίου, παρότι προσεγμένες στο στυλιστικό μέρος, να είναι πλαδαρές, σχεδόν περιττές. Το τέλος με άφησε ξέπνοο, εξαντλημένο, να σκέφτομαι πόσο εμείς οι ίδιοι οι μυθιστοριογράφοι μπορούμε να υπονομεύσουμε μια καταπληκτική ιδέα όταν ο όρος structure δεν μας λέει απολύτως τίποτα.

Η ΜΕΓΑΛΗ ΕΚΠΛΗΞΗ: Λώρα, Η τελευταία των Μαρξ, Ζέφη Κόλια (Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Χαίρομαι αφάνταστα όταν βλέπω Έλληνες συγγραφείς, δημιουργούς της γενιάς μου, να προβαίνουν σε θεματικές υπερβάσεις, αγκαλιάζοντας ένα σύμπαν πιο οικουμενικό (δηλαδή λιγότερο ελληνικό). Θεωρώ ότι, ζώντας στον εικοστό πρώτο αιώνα, μέσα σε μια παγκόσμια κοινότητα χωρίς όρια και ταμπού, έχουμε την απενεχοποιημένη επιλογή, ως μυθιστοριογράφοι, να πραγματευόμαστε και κομμάτια της παγκόσμιας ιστορίας, κομμάτια που δημιουργούν γέφυρες διαλόγου με την ξένη λογοτεχνία. Αυτό κάνει η Ζέφη Κόλια στο καινούργιο της μυθιστόρημα: παίρνει την οικογένεια των Μαρξ και ξεδιπλώνει με μαεστρία την βιογραφική μυθιστορία ενός σπουδαίου ζευγαριού επαναστατών, για τους οποίους ελάχιστα πράγματα είναι γνωστά. Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό. Με φόντο μερικά από τα σπουδαιότερα γεγονότα που καθόρισαν την πορεία του σοσιαλιστικού κινήματος από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τις αρχές του εικοστού, είναι ένα ταξίδι που μας μεταφέρει από την Βικτωριανή Αγγλία, την Πρωσία και την Κούβα, μέχρι το Παρίσι της Μπελ Επόκ, του Μονπαρνάς και της Μονμάρτ. Όλα αυτά με κομψότητα και χάρη, από μια συγγραφέα που εδώ και χρόνια υπηρετεί αθόρυβα την καλή λογοτεχνία, και που με αυτό το βιβλίο κάνει το πιο φιλόδοξο ίσως άλμα στην μέχρι τώρα πορεία της. Ενδεχομένως το καλύτερο ελληνικό μυθιστόρημα της χρονιάς so far.

Η ΡΕΤΡΟ ΓΟΗΤΕΙΑ: Σκιές στον Βόσπορο, Τζόζεφ Κάνον (Εκδόσεις Μίνωας)

Δεν μου αρέσει η αστυνομική λογοτεχνία. Στις περισσότερες περιπτώσεις τη βρίσκω κοινότοπη και πλημμυρισμένη από κλισέ. Λατρεύω εντούτοις το κατασκοπευτικό μυθιστόρημα, τις περίπλοκες φόρμες του, τη πολιτική απόχρωση, την χρήση της Ιστορίας. Το βιβλίο του Κάνον θα ήταν απλώς ένα τετριμμένο crime novel εάν δεν διαδραματιζόταν λίγους μήνες μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Κωνσταντινούπολη, μια εποχή που ο Κάνον γνωρίζει καλά από τον «Καλό Γερμανό» και το «Λος Άλαμος». Οι σελίδες είναι ποτισμένες από θρύψαλα ανθρώπων, πράκτορες που δεν έχουν πια λόγο ύπαρξης, έρωτες που μάταια αναζητούν μια ελπίδα. Όλα αυτά δίνουν βάθος στις ευκολοδιάβαστες σελίδες και μετατρέπουν τελικά το αποτέλεσμα όχι απλά σε ένα ακόμη μυθιστόρημα περιπέτειας, αλλά σε ένα ρέκβιεμ για τους μοναχικούς, ονειροπόλους τυχοδιώκτες. Γοητευτικό ανάγνωσμα, διαβάζεται μονορούφι και σε παραπέμπει σε παλιό κλασσικό Γκράχαμ Γκριν, της εποχής του «Καλού Αμερικανού».

Ο ΚΡΥΜΜΕΝΟΣ ΘΗΣΑΥΡΟΣ: Το κορίτσι από την Ουαλία, Πίτερ Χο Ντέιβις (Εκδόσεις Πόλις)

Ακόμα ένα μυθιστόρημα για τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, βαθύτατα τρυφερό όμως, και με μια εξαιρετική ισορροπία ανάμεσα στην Ιστορία της εποχής, την ιστορία ενός έφηβου κοριτσιού σε ένα ορεινό χωριό της Ουαλίας και την ιστορία ενός Γερμανού στρατιώτη που αιχμαλωτίζεται στη Νορμανδία και μεταφέρεται σε στρατόπεδο των Βρετανών, πολύ κοντά στο σπίτι της μικρής. Ο Πίτερ Χο Ντέιβις δένει όλα τα κομμάτια με εκπληκτική μαστοριά και καταθέτει ένα μωσαϊκό που αναδεικνύει όχι μόνο την ζωή των χαμένων, των ασήμαντων, αλλά την καταπιεσμένη από τους Άγγλους αύρα της Ουαλίας, ενός τόπου λυρικού, όπου οι άνθρωποι κρύβουν μια αυθεντική, παλαιάς κοπής, υπερηφάνεια. Λυπάμαι πολύ που τόσο ωραία βιβλία δεν σημειώνουν επιτυχία στο ελληνικό κοινό, θυμάμαι συγγραφείς όπως ο Χάουαρντ Τζέικομπσον και ο Μόντερκαϊ Ρίχλερ, που πέρασαν απαρατήρητοι στη χώρα μας, και φέρνοντας στο μυαλό μου και τον Ντέιβις, συνειδητοποιώ πόσο αστείο είναι να θεωρείς τον Πάολο Κοέλιο ποιοτικό δημιουργό και να αγνοείς τύπους σαν αυτούς. Το βιβλίο του Ντέιβις θα πουλούσε ίσως εκατομμύρια αντίτυπα εάν είχε την τύχη της «Εξιλέωσης» του Ίαν Μακ Γιούαν (παρεμφερείς ταινίες θα ήταν και οι δύο) οπότε το μόνο που μπορεί να κάνει κάποιος είναι να εμπιστεύεται μερικές φορές και το ένστικτό του ώστε να ανακαλύπτει τίτλους που δεν είναι τίποτε άλλο παρά κρυμμένοι θησαυροί. Το Κορίτσι από την Ουαλία εγκυμονεί ένα σεντούκι ανυπολόγιστης αξίας στις σελίδες του.

Η ΑΠΟΛΑΥΣΗ: Η Ιστορία ενός Έρωτα, Νικόλ Κράους (Εκδόσεις Μεταίχμιο)

Το ζητούμενο στις μέρες μας, κατά τη γνώμη μου, δεν είναι τόσο το να βρεις μια πρωτότυπη ιστορία να αφηγηθείς γιατί όλες σχεδόν οι ιστορίες έχουν ειπωθεί. Το μεγάλο στοίχημα είναι να βρεις έναν πρωτότυπο τρόπο να αφηγηθείς την ιστορία σου. Κι αυτό που κάνει η Νικόλ Κράους είναι ότι δίνει στην ιστορία της έναν απολύτως αυθεντικό αέρα, μπολιάζοντάς την με εναλλαγές στην αφήγηση (δίνοντας το «μικρόφωνο» του αφηγητή σε όλους σχεδόν τους ήρωες της), σκαλίζοντας διαρκώς τη δομή της και διανθίζοντας τη ροή της πλοκής με επιρροές που φαινομενικά αδυνατούν να ταιριάξουν (Σάλιντζερ-Ισαάκ Μπάσεβιτς Σίγκερ). Το αποτέλεσμα την δικαιώνει και μέσα από την περιπέτεια της μικρής Άλμα και της μεγάλης Άλμα, καταθέτει ένα απολαυστικό χρονικό αναζήτησης, χαμένης ελπίδας και απώλειας, το οποίο σε κάνει να σκέφτεσαι μερικές στιγμές πως είναι η πρώτη φορά που διαβάζεις για έναν καταδικασμένο μεγάλο έρωτα, πως ποτέ ξανά δεν είχες ανοίξει ερωτικό μυθιστόρημα. Είναι ένα έργο για την ζωή, για το πώς ένα βιβλίο μπορεί να αλλάξει έναν άνθρωπο, για την ίδια την φύση της μοναξιάς. Τριακόσιες σαράντα σελίδες γεμάτες χιούμορ και συγκίνηση, που πραγματεύονται την μέγιστη υπαρξιακή ερώτηση για το τι είναι ο Άνθρωπος. Από τις περιπτώσεις όπου η υψηλή λογοτεχνία δεν βαραίνει ούτε στιγμή, παρά ψυχαγωγεί. Σκέτη απόλαυση.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular