Αρκετοί θα συμφωνήσουν ότι ο Β’ Παγκόσμιος πόλεμος ανέδειξε τα πιο σκοτεινά ένστικτα του ανθρώπινου γένους. Ο πιο αδικαιολόγητος πόλεμος που έγινε ποτέ οδήγησε στις πιο φρικαλέες πράξεις, που γνώρισε η ανθρωπότητα. Είναι λογικό λοιπόν, ένα τέτοιο γεγονός να εμπνεύσει ευαίσθητους ανθρώπους όπως είναι οι συγγραφείς.

Σήμερα θα δούμε μαζί τρία χαρακτηριστικά παραδείγματα της πιο σύγχρονης λογοτεχνίας αξιόλογων συγγραφέων που επιχείρησαν να μας μεταδώσουν το κλίμα της εποχής με αριστοτεχνικό τρόπο.

1 .Fatherlandτου Ρόμπερτ Χάρις

Τι να πει κανείς γι’ αυτό το έργο εξαντλημένο πια στα βιβλιοπωλεία. Ένα πολιτικό θρίλερ που προκαλεί ανατριχίλα και μόνο στην ιδέα ότι θα ήταν αληθινό. Ο Ρομπερτ Χάρις ύστερα από εντελεχείς έρευνες περιγράφει πώς θα ήταν ο κόσμος αν είχε επικρατήσει ο Χίτλερ. Μια αχανής γερμανική αυτοκρατορία με εξαφανισμένες από το χάρτη Πολωνία και Τσεχοσλοβακία θα γιόρταζε ως εθνική επέτειο τα γενέθλια του φύρερ. Το άγρυπνο μάτι των ναζί θα ήταν σε κάθε εργοστάσιο, γειτονιά και σπίτι. η ιστορία θα σβηνόταν και θα γραφόταν ξανά σύμφωνα με τις επιταγές του φασιστικού ιδεώδους. Άνθρωποι αθώοι θα καίγονταν στα κρεματόρια επειδή θα ήταν διαφορετικοί ή θα θεωρούνταν προδότες. Με αφορμή μια αστυνομική υπόθεση ο συγγραφέας επιχειρεί και τα καταφέρνει άριστα να μας μεταφέρει σε μια επιβλητική ατμόσφαιρα μιας άλλης υποθετικής εποχής. Κι αν όλο το κείμενο δεν καταφέρει να σας συγκλονίσει, θα το κάνουν σίγουρα τα ιστορικά ντοκουμέντα που παραθέτει στο πίσω μέρος του βιβλίου.

2. Ο χειμώνας του κόσμου του Κεν Φόλετ

Ίσως το πιο ολοκληρωμένο ιστορικό μυθιστόρημα που έχει γραφτεί καθώς ο συγγραφέας περικλείει όλη την επίμαχη εποχή. Πρόκειται για το δεύτερο μέρος της τριλογίας «Αιώνας». Μέσα από την πορεία πέντε οικογενειών ο Κεν Φόλετ μας αναλύει αίτια, αφορμές, γεγονότα, επιπτώσεις και αποτελέσματα σε όλα τα επίπεδα- οικονομικά και κοινωνικά. Καθώς δεν περιορίζεται στην οπτική μόνο μιας χώρας αλλά βλέπει σφαιρικά τον πόλεμο μεταφερόμαστε στα πεδία των μαχών και στα γραφεία πολιτικών προκειμένου να γνωρίσουμε όσο καλύτερα γίνεται όλο το φάσμα του πολέμου. Ο μύθος είναι στενά συνδεδεμένος με την ιστορία, πράγμα που κάνει το ανάγνωσμα πιο ελκυστικό. Ό,τι έχει συμβεί σε εκείνη την εποχή, ό,τι ακραίο καθώς και όποια ιδέα αναδύθηκε ενυπάρχει σε αυτό το έπος, που πραγματικά συνιστά μάθημα ιστορίας

3. Η κλέφτρα των βιβλίων του Μάρκους Ζούζακ

Αποτελεί το πιο ευαίσθητο μυθιστόρημα. Αφηγητής είναι ο ίδιος ο θάνατος όπως αρμόζει σε καιρούς πολέμου και κεντρικό πρόσωπο ένα κορίτσι, το πιο αθώο θύμα. Η μικρή από ένστικτο αγαπά τόσο τα βιβλία και γίνεται αφορμή να βρεθεί σε επικίνδυνες καταστάσεις. Μέσα από την αγνότητα των μικρών ματιών ο συγγραφέας αντικατοπτρίζει το ακατανόητο του μίσους και του πολέμου και αναδεικνύει όλες τις δυσάρεστες συνέπειες. Το μαύρο είναι το επικρατέστερο χρώμα με σκοπό να αποδοθεί όλη η σκοτεινότητα της εποχής.

Ο Β’ παγκόσμιος πόλεμος ήταν ένα σοκ για την ανθρωπότητα που πολλοί ακόμα δεν το έχουν συνειδητοποιήσει. Πολλοί συγγραφείς προσπαθούν μέσα από τις ιστορίες του να το μεταλαμπαδεύσουν αλλά επειδή διαβάζοντας ένα μυθιστόρημα υποσυνείδητα ο αναγνώστης έχει την εντύπωση ότι πρόκειται μόνο για παραμύθι, συχνά δε γίνονται πιστευτοί. Η αλήθεια όμως είναι πως ό,τι και να γραφτεί για εκείνη την εποχή δεν μπορεί να ξεπεράσει την πραγματικότητα. Η πιο νοσηρή φαντασία έγινε πράξη από το φασιστικό καθεστώς είτε σκόπιμα είτε πειραματικά κι έτσι προκλήθηκαν οι μεγαλύτερες ανθρώπινες τραγωδίες.

Εμείς επιγραμματικά παραθέσαμε τρία από τα πιο συγκλονιστικά μυθιστορήματα των τελευταίων χρόνων που απεικονίζουν με μεγάλη γλαφυρότητα τα εγκλήματα του πολέμου. Ας μου επιτραπεί να πω ότι η ιστορία είναι πιο σκληρή.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.