Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Αν γυρεύουμε να προσδιορίσουμε τον σκοπό ύπαρξης της λογοτεχνίας στις ζωές μας, τότε δεν πρέπει να αφήνουμε εκτός της βιβλία που μας αφυπνίζουν, ωθώντας μας στη συνειδητοποίηση της ματαιότητας της ύπαρξής μας αλλά στο μεγαλείο κάθε μας ονείρου. Ετούτο ένωσα πως πρέπει να καταθέσω μετά την ανάγνωση του βιβλίου «Μη μου πεις ότι φοβάσαι» του Τζουζέπε Κατοτσέλα το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική, σε μετάφραση της εξαίρετης Άννας Παπασταύρου η οποία στο κείμενο διατήρησε λέξεις της διαλέκτου της Σομαλίας και πρόσθεσε ένα ακόμη λιθαράκι στην μεγάλη αξία του.

Η Σάμια μεγαλώνει στο Μογκαντίσου, την πρωτεύουσα της Σομαλίας. Είναι παθιασμένη με το τρέξιμο και κάθε μέρα μοιράζεται τα όνειρά της με τον Αλί, τον έμπιστο φίλο που γίνεται προπονητής της, παρότι τις οικογένειές τους χωρίζουν οι θρησκευτικές διαμάχες. Ο πόλεμος στη Σομαλία, η φτώχεια και ο ισλαμικός εξτρεμισμός δεν φρενάρουν τη Σάμια που θέλει να κάνει τη διαφορά για τη χώρα της και για τη ζωή των γυναικών εκεί, κυνηγώντας το μεγάλο της όνειρο –να εκπροσωπήσει τη χώρα της στο Πεκίνο και να οραματιστεί μια διάκριση στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου το 2012. Η Σάμια ατενίζει σε ένα ελπιδοφόρο και ελεύθερο μέλλον, αυτό ώσπου τη μέρα που οι αντάρτες της Αλ Κάιντα, θα επιβάλλουν στρατιωτικό νόμο στο χωριό της, καταλύοντας κάθε ελευθερία και επιβάλλοντας τους νόμους του Ισλάμ. Η ζωή του τόπου αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη. Για τη Σαμία που είναι δύσκολο να κυκλοφορεί και να προπονείται με μπούργκα, η Αφρική της λέει πως τη θέλει να παραμείνει μια απλή γυναίκα, πίσω από τους αυστηρούς θρησκευτικούς νόμους και τη φτώχεια, την υποχώρηση, την παραίτηση. Όμως η Σάμια είναι αγωνίστρια, γι’ αυτό και μια νύχτα φεύγει με τα πόδια, ξεκινώντας το δικό της «Ταξίδι» προς τη Δύση και την ελευθερία.

«Αν υπήρχαν κανόνες που το εξηγούσαν, το σύμπαν δεν μπορούσε να είναι τόσο μοχθηρό. Ίσως μια μέρα καταφέρναμε ν’ ανακαλύψουμε τους κανόνες που ωθούσαν τους ανθρώπους να κάνουν πόλεμο κι εκείνη τη μέρα θα τον καταργούσαμε για πάντα. Θα ήταν η πιο ωραία μέρα της ανθρωπότητας»

Το έργο είναι γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση και περιγράφει με αφοπλιστική ευθύτητα την αληθινή ιστορία της Σομαλής αθλήτριας Σάμια Γιουσούφ Ομάρ. Ο Κατοτσέλα έμαθε τις λεπτομέρειες της ιστορίας από την αδελφή της και μας προσφέρει ένα βιβλίο συνταρακτικό που ο απτός και σκληρός ρεαλισμός του δεν γίνεται να σε αφήσει ασυγκίνητο. Δεν παρακολουθείς τη δίψα ενός κοριτσιού να εκτελέσει ένα πείσμα της για μια πρωτιά ή για να ξεχωρίσει. Δεν το κάνει για να εισπράξει τα φώτα της δημοσιότητας και την αίγλη. Τρέχει γιατί αυτό ξέρει πως γεννήθηκε να κάνει, γιατί δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο ζώντας σε έναν ξεχασμένο –θαρρείς– από τα πάντα τόπο, και για να αλιεύσει μια ελπίδα, την ελπίδα μιας καλύτερης ζωής. Κάθε γύρος στίβου που καλύπτει φορώντας στα αδύναμα πόδια της τα τρυπημένα της παπούτσια, είναι μια μικρή νίκη προς της εκπλήρωση ενός οράματος τόσο δυσπρόσιτου και τεράστιου: να μπορέσει να ανασάνει ελεύθερη και να ανοίξει έναν δρόμο φωτός για όλες τις αφρικανές αδελφές της.

«Ένα κοντέινερ χωρίς φως με μια μικρή χαραμάδα μονάχα για να μπαίνει από εκεί αέρας. Θα το μοιραζόμουν με άλλα διακόσια είκοσι άτομα. Χωρίς να πούμε λέξη, κουρελιασμένοι κι εμείς, ίδιοι με τα κουρέλια που φορούσαμε, μπήκαμε μέσα. Το να ζεις σε ένα κοντέινερ είναι σαν να ζεις στο εσωτερικό ενός θαλάμου αερίων. Ο ήλιος ζεσταίνει τόσο πολύ το μέταλλο των τοιχωμάτων, που ύστερα από λίγο τα πάντα εξατμίζονται. Η ανάσα, το κάτουρο, οι ακαθαρσίες, ο εμετός, ο ιδρώτας. Όλα εξαερώνονται σ’ ένα τοξικό σύννεφο που σου κόβει την ανάσα»

Στο «Μη μου πεις ότι φοβάσαι» η σκιαγράφηση της φρίκης είναι καθολική όμως ο σκοπός του μυθιστορήματος δεν είναι η αποστροφή αλλά ο τονισμός της ελπίδας. Η Σάμια δεν είναι απλώς ένα κορίτσι που δεν κατάφερε να αγγίξει το όνειρό της επειδή γεννήθηκε στην μαύρη ήπειρο, είναι το σύμβολο της ελευθερίας, της ελπίδας και του αγώνα. Στο πρόσωπό της δεν εφάπτεται μονάχα κάθε γυναίκα της Αφρικής αλλά ένας ολόκληρος κόσμος που βίωσε τη φρίκη η οποία σκιαγραφείται μέσα στο βιβλίο με τη Σάμια να μιλάει για τα απρόσωπα και αδίστακτα σκοτεινά κανάλια της εμπορίας ανθρώπων, το γνωστό σε όλους μας trafficking. Οι τελευταίες πενήντα σελίδες του βιβλίου, εκείνες που θα περιγράψουν και το «Ταξίδι» της προς την ελευθερία και την ελπίδα, είναι πλημμυρισμένες συναίσθημα, μαχητικότητα, βουβή απαντοχή και εξύφανση της σύνθλιψης μιας ανθρώπινης ύπαρξης που το μοναδικό πράγμα που θέλησε στη ζωή, είναι ένα κομμάτι ελεύθερης ανάσας για να τρέξει. Ένα βιβλίο που θα πρέπει να διαβάσετε.

Συνοδέψτε το ταξίδι της Σάμια ακούγοντας το «Imagine» του John Lennon ξανά και ξανά.  

Ο Τζουζέπε Κατοτσέλα γεννήθηκε στο Μιλάνο το 1976. Σπούδασε φιλοσοφία στο Πανεπιστήμιο του Μιλάνου. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης και στο Πανεπιστήμιο UM του Μαϊάμι. Αρθρογραφεί στον Τύπο και έχει συνεργαστεί με την τηλεοπτική εκπομπή Le Iene. Το 2011 εξέδωσε το μυθιστόρημα-έρευνα Alveare που ανέβηκε στο θέατρο και έγινε τηλεοπτική ταινία σε παραγωγή της Rai Fiction. Είναι επίσης συγγραφέας των βιβλίων Espianti (Transeuropa, 2008) και Fuego (Zoom, 2012). Το «Μη μου πεις ότι φοβάσαι» έχει γίνει best seller και έχει μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, έλαβε τις διακρίσεις Premio Carlo Levi, Premio Strega Giovani, Premio Albatros, Premio Anima per il Sociale, Super Premio Fenice Europa, Premio della Resistenza Città di Omegna και ήταν υποψήφιο για το Premio Strega. Ο Τζουζέπε Κατοτσέλα είναι πρέσβης καλής θελήσεως του ΟΗΕ. 

George El. Tzitzikakis

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular