Αμοντάριστα Πλάνα, Φροσούλα Κολοσιάτου, Εκδόσεις Βακχικόν
Αεράκι με χάρισμα
Στίχος Δανεικός από τον Βίκτωρα
Ο Βίκτωρ δεν νοιάζεται για ποιήματα. Ίσως γιατί έτσι όπως εμφανίζεται στις σελίδες των Αμοντάριστων Πλάνων της Φροσούλας Κολοσιάτου, μοιάζει έξοχα ποιητικός, περισσότερο από κάθε άλλο πράγμα του καιρού του. Λαμπυρίζουν μες στο σκοτάδι τα μάτια του, δανείζοντας λίγο χρώμα στην νύχτα. Ίσως και η φωνή του να πίνει το τσάι της στα πόδια του βουνού. Κάνει τα μαγικά του, όταν γλιστρά μες στο σκοτάδι, σημαίνει πως τραβά για το ένστικτο και την αιωνιότητα. Καμιά φορά οι στίχοι λένε πως κάτι τέτοια πράγματα είναι ταυτόσημα, ωστόσο δυο λέξεις κάνουν πάντα περισσότερο καλό.
Αλλού είναι ο Βίκτωρ και μια άλλη φορά ένας κοκκινόγατος, αποκύημα της φωνής σου όταν αντλεί από πολύ βαθιά. Έναν καιρό δεν είναι άλλος από τον χαμένο γάτο Κάλβο που δίδαξε σε όλη του την ζωή το ήθος της άλλης πλευράς. Αν θες να ερμηνεύσεις όλα αυτά τα πρόσωπα καλύτερα μελέτησε το μυθιστόρημα και άφησε την ποίηση και κάθε άλλη αβεβαιότητα για εκείνους που αντέχουν κάπως έτσι να πεθαίνουν. Από ένστικτο.
Τα Αμοντάριστα Πλάνα των Εκδόσεων Βακχικόν έρχονται να ανοίξουν μια συζήτηση ποιητική με την Φροσούλα Κολοσιάτου. Μια συζήτηση που διαθέτει για άξονές της πράγματα ανέγγιχτα και ιερά. Ένα βουνό, τον πατέρα, την μητέρα, το σπίτι, υπόγειους ουρανούς φτιαγμένους ποιος γνωρίζει, από ποια βροχή. Την αίσθηση της τραγικής, συγκολλητικής συνείδησης μιας επίμονης πίστης. Η ηλικία της τείνει ολοένα και περισσότερο προς το αρχαίο και το αιώνιο. Αυτοί οι κώδικες που πλέκουν τις σημασίες τους στο Χαμηλό Υψόμετρο και τις Προσωπικές γεωγραφίες, συνιστούν διανύσματα που οδηγούν στο θέμα που καθένας γνωρίζει καλύτερα. Στον περίφημο και αδιαφιλονίκητο εαυτό.
Άλλωστε, τα ποιήματα της κυρίας Κολοσιάτου είναι δηλωτικά ενός πρώτου προσώπου ή πάλι γίνονται το κοινό μας όνειρο και η κοινή μας πίκρα. Η ίδια παραμένει μια ενεργή παρουσία, κομμάτι της παθητικής, ανθρώπινης καρδιάς που χτυπά εκεί έξω. Αλλοτινά αποσπάσματα, μια πανσέληνος φορτωμένη στην ράχη του περιστεριού, κάπου ανάμεσα σε δυο, παλιούς καθεδρικούς, τα γεγονότα δίχως μέγεθος που αντέχουν κλεισμένα σε ασημωμένα συρτάρια αθροίζονται σε αυτήν την μεγάλη και ευρύχωρη, ποιητική καρδιά. Τα πρόσωπα των Αμοντάριστων Πλάνων δεν υπόκειται στον απλό λόγο ή στ΄απλούστερο ένστικτο, μέσα τους χτυπούν χορδές καμωμένες από ψυχικό υλικό, ισοδύναμο του έρωτα και της ήττας, που ίσως σημαίνουν το ίδιο, απαραβίαστο νόημα.
Ο Παλλαδάς ο Αλεξαδρεύς επιγραμματικά αναρωτιέται τι ωφέλησε την πόλιν στίχους γράφων και ύστερα οι ζωγραφιές της ζωής μας φέγγουν στο στερέωμα και ο θάνατος δεν μας γερνά περισσότερο. Είναι κάτι και αυτό αγαπητέ επιγραμματοποιέ, είναι κάτι.
Είναι σε αυτά τα ποιήματα, στους χάρτες της καρδιάς της που γυρεύει η ποιήτρια όλα της τα υλικά, μεγεθύνοντας τις σημασίες, επιστρατεύοντας όσο απόθεμα ομορφιάς κρατεί καθένας μέσα του. Ας χαθούν οι Ρωμαίοι στρατηγοί, άλλωστε εδώ πιο πέρα, ακόμη μεγαλώνουν τα παιδιά παίζοντας αυτό το ίδιο, παράξενο παιχνίδι γυρεύοντας μια γνώμη κοινή δίχως αντίκρισμα. Υπάρχουν αιώνιες φιγούρες, οι ποιητές τις γνωρίζουν, τις αντικρίζουν μες στο πλήθος που ζει δοξαστικά και τρέμουν για το μέλλον, όσο κανείς άλλος. Ο κόσμος δεν αλλάζει και αυτό ισοδυναμεί με μια λαμπρή συγκατάνευση στο συναξάρι του Γιώργου Σαραντάρη, με ένα διάφανο χρέος. Οι τάξεις του κόσμου τραβούν τον δρόμο τους και έχει ο καθένας μας έναν δικό του κήπο για να προσευχηθεί, ένα σφραγισμένο περιβόλι, θαμμένο από καιρό, οι ποιητές γνωρίζουν. Από μια πηγή, έναν ολκό τρέχουν τα νερά που΄χουν προέλευση και ρίζα μυστική και όμως μιλούν με ακατάληπτους θορύβους. Μιλούν και ακούνε οι ποιητές και αν το μήνυμά τους παραμένει αμετάφραστο και αν άργησαν οι εποχές παραδειγματικά, εκείνοι τριγυρνούν έξω από τις σπηλιές, όπως πριν τρεις χιλιάδες χρόνια η Καλυψώ κατακτούσε σε ένα τέτοιο μέρος, τον άμοιρο Οδυσσέα.
Ανάλογη τροχιά ακολουθεί η Φροσούλα Κολοσιάτου που επανέρχεται στις ποιητικές εκδόσεις φανερώνοντας την αξία της συνεπούς παρουσίας, της πιστής υπηρεσίας απέναντι στα ζητούμενα της τέχνης της. Ήδη από το 1979 και τις εκδόσεις Διογένη ως το κιόλας μακρινό 2017 με τα φορεμένα μάτια του νερού από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη, η αναγνωρισμένη ποιήτρια παρουσιάζει στο κοινό μια σειρά από εκδόσεις που ξεχωρίζουν. Βραβεύσεις από το κυπριακό Υπουργείο Πολιτισμού και μεταφράσεις των ποιημάτων της με πλέον πρόσφατη αυτή του 2020 που κυκλοφορεί στα γαλλικά από τις εκδόσεις Le miel des anges επιβεβαιώνουν την ποιητική αξία της κυρίας Κολοσιάτου. Αυτήν την αξία αναδεικνύουν τα Αμοντάριστα Πλάνα που μοιάζουν ταυτόχρονα με μια απόπειρα εξομολόγησης και την ίδια στιγμή συλλαμβάνουν το άρρητο και το εσωτερικό του πληθυντικού μας εαυτού. Εδώ δεν υπάρχουν αγόρια και μπαλάντες παρά μόνον οι εντυπώσεις από τον τρόπο της ζωής που εγκαταλείπει στωικά την θεωρία για να επιδοθεί στην βρώμικη πράξη, για να μεταβληθεί στο μερίδιο ενός βρώμικου πλούτου. Η ποίηση, ταμίας της πλάνης, που ενσαρκώνει το απραγματοποίητο, αφήνει τον πρώτο ρόλο στα υπέροχα πιάνα και τους μουσικούς της αιωνιότητας.
Μια αίσθηση βυθισμένου, σαν εκείνη του Γιάννη Βαρβέρη, μια γλυκιά, τρυφερή σκουριά που ανεβαίνει διατρέχει με την χάρη της φλέβας τα Πλάνα. Η συλλογή αρνείται το εργαστήριο της εποχής, για την δόξα της καρδιάς. Από όλες τις εποχές τα ποιήματα διαλέγουν να επιστρέφουν στην άνοιξη και η κυρία Φ. Κολοσιάτου δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση. Θέλετε, επειδή την είπαν άγρια εποχή με σκληρούς μήνες, θέλετε επειδή μες στην άνοιξη κατοικούσε περισσότερο από ποτέ η καθολικότητα του ανθρώπινου μύθου, οι ποιητές διαλέγουν τον δρόμο της ίδιας, πιστής προσωδίας. Μια έξοδος ακόμη την στιγμή που εξισώνονται όλες οι δυνάμεις αυτού του κόσμου. Βρίσκουν την οδό που΄χουν συντρίψει τα χρόνια, αποδίδουν στα πράγματα την χάρη του ιδανικού, βυθίζονται στην τύρφη της παγωνιάς και του καπνού, μιας ώρας ομιχλώδους, προσωπικής και σκιερής. Ορκίζονται πως είδαν λυπημένη την Περσεφόνη να χτίζει την φωλιά της.
Τα Αμοντάριστα Πλάνα δεν χρειάζονται τούτο το σημείωμα για να βρουν τον δρόμο τους μες στην εκδοτική πραγματικότητα των ημερών. Και οι Eκδόσεις Βακχικόν έχουν αρκετές φορές επιβεβαιώσει την πίστη τους στην παρουσίαση της ποίησης που γράφεται εκεί έξω, πάντα σε πείσμα των καιρών και της μοντέρνας, της αβάσταχτης εικονογραφίας. Ωστόσο, αν υπάρχει μια περίπτωση ετούτο το σημείωμα να αποκτά μια κάποια σημασία, αυτή δεν είναι άλλη από μια αδιόρατη εσχατιά που λάμπει μες στις ποιητικές εικόνες της δημιουργού. Και αν ο θάνατος έρχεται και αγοράζει τα αγαπημένα, και αν ο χρόνος, καταπράσινος περιβάλλει τις τάξεις αυτού του κόσμου, και αν οι συνοδοιπόροι γινήκανε μορφές αδύναμες, ελαττωμένες κανείς δεν φοβάται το αλαφρό βάδισμα του αφάνταστου γάτου Κάλβου που αφήνει χνάρια εαρινού ονείρου σε πάτωμα υγρό, βασανισμένο. Και με έναν τρόπο αυθεντικό ποζάρει με χάρη, σαν πάντα, κάτω από το πορτοκαλένιο φεγγάρι, πίσω από τις παγωμένες χαρακιές, στα βάθη των Χριστουγέννων που ονειρεύτηκε η Φροσούλα Κολοσιάτου.
Είναι αλήθεια πως οι θεολόγοι ορίζουν πάντα την αιωνιότητα. Ωστόσο υπάρχουν οι ποιητές για να ονειρεύονται και να γίνονται για λίγο ίδιοι θεοί και δαίμονες, σκιά, ίσως ακόμη κίνδυνος του εαυτού τους. Γραφές όπως αυτή της Φροσούλας Κολοσιάτου δοκιμάζουν έναν άλλο, ιδιοφυή χειρισμό του χρόνου. Έχουν στο πλευρό τους την ποίηση και έτσι νοσταλγικά αποχαιρετούν τον καιρό. Ο πλούτος τους βρίσκει την συγκέντρωσή του σε εκείνα που έδωσαν και σε όσα έχασαν. Τέτοιοι οι ποιητές και το εκκλησίασμα εκεί έξω, που ουρλιάζει για να ακούσουν.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
