***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Αντικριστά, Αγγελής Μαριανός, Εκδόσεις Θράκα
Μ’ ακούς ή τσάμπα στον καθρέφτη θα μιλάω;
Ένας εκτενής μονόλογος, μια ενδοσκόπηση, με στίχους ελεύθερους που απαγγέλλονται αντικριστά, σ’ ένα είδωλο πίσω από τον καθρέφτη, είναι η ποιητική συλλογή του Αγγελή Μαριανού Αντικριστά (Θράκα 2021). Στη συλλογή Αντικριστά εξερευνάται η ανθρώπινη συμπεριφορά και αναλύεται ο σύγχρονος βίος. Ενδοσκόπηση μετουσιωμένη σε ποίηση, με λυρική σκηνοθεσία, ζωντανές εικόνες, υποβολή που διαπερνά τα ποιήματα.
Ο ποιητής ορίζει τον τόπο: ένα θεατρικό αναλόγιο. Η αυλαία ανοίγει, ο προβολέας σημαδεύει το θάμπος του κόσμου και η πλοκή εξελίσσεται με απαρχή τη γέννηση και τέλος τον θάνατο, σε πόλεις με οικονομικά αλισβερίσια και υποθέσεις, με υποψίες και υπόκοσμο, μνήμες και ουτοπία.
ΑΝΑΛΟΓΙΟ, ΑΓΡΟΤΙΚΑ, CAISSE, ΚΙΝΗΣΙΟΛΟΓΙΑ, ΧΑΡΑΚΤΙΚΑ, U-ΤΟΠΟΙ, είναι τα μέρη της συλλογής. Το σκηνικό σκοτεινό. Ένα μαύρο θέατρο στο οποίο η δράση διαδραματίζεται συνήθως τη νύχτα και ο χρόνος επενεργεί καταλυτικά. Η γύμνια των πόλεων, η φθορά, ο ήχος του θανάτου, συμβάλλουν ενεργά στις καταβυθίσεις του ποιητικού υποκειμένου, ενώ η μνήμη ανασύρει τα παιδικά βιώματα.
Ένα παιδί φτιάχνει φωλιές. Τα χωράφια είναι φωτεινά. Τα καλαμπόκια όμορφα, γεμάτα πράσινους χυμούς. Όμως τα σκιάχτρα αγέλαστα. Το κορμί βαθμηδόν σκεβρώνει, ο θάνατος καραδοκεί. Χόρτα και λάσπη ο κόσμος. Τα αμπάρια ανοιγοκλείνουν, παραγγελίες, συναλλαγές ολοκληρώνονται, το κέρδος υποβόσκει. Εργατικά ατυχήματα, ανεργία, βιτρίνες μουντές. Οι άνθρωποι συγκρατούμενοι.
εγερτήριο
Κάθε πρωί το εκτελεστικό
ετοιμάζουνε απόσπασμα·
μα μετανιώνουν, πίσω μας γυρίζουν.
Συγκρατούμενοι
δεχόμαστε δολοφονίες νέων
δίχως καθρέπτη και σκοινί
δίχως παράθυρα
δίχως μολύβι και χαρτί.
Συγκρατούμενοι
την εποχή μας δεχόμαστε. (σελ. 25)
Η χαμένη αρμονία ανάμεσα στον άνθρωπο και τη φύση, το οικολογικό, δεσπόζει. Πουλιά γυμνά, φρύγανα μαδημένα, σαύρες τυφλές. Η ίδια Χιροσίμα με λάσπη ογδόντα και… ετών στα βλέφαρα.
μνήμες
Ξύπνησα στην ίδια Χιροσίμα
είδα πολλά:
πετούσαν τα πουλιά γυμνά
φρύγανα μαδημένα.
Τυφλές οι σαύρες έπεφταν
η μια πάνω στην άλλη.
Ξύπνησα στην ίδια Χιροσίμα
με λάσπη ογδόντα και… ετών
στα βλέφαρα.
Παντέρμη σκόνη· δεν ξεκολλούσες.
Έτριψα έτριψα τα χειροτέρεψα.
Μαύρο ρετσίνι χύθηκαν
μύρο στο μαύρο αμπάρι. (σελ. 26)
Οι άνθρωποι μάζες, υποταγμένοι στο life style. Διάγουν βίο εικονικό, σαν κλώνοι, με βάση τις επιταγές των οθονών και της τηλεκατευθυνόμενης μόδας. Αθήνα, Πειραιάς, Πυλαία, Χαριλάου. Ιδιοτέλεια και μικροαστισμός. Πλήξη. Στο αστικό, εργάτες χωρίς χαμόγελο, μάνες, μαθητές, γέροι. Η φύση και η ανθρωπότητα υποφέρει. Χρώματα μουντά, επίθετα αρνητικά. Πλάνα σε slow motion και Fade out. Ωστόσο θα ηχεί χαρά ή απόγνωση παντοτινά. Πορφύρα το δειλινό στον Θερμαϊκό.
Φθινόπωρο
Ακόμη κι οι ψιχάλες σιώπησαν.
Αδιάφορες και άδειες
δίχως ρυθμό ή μουσική
σαν να τις πήρε ο ύπνος
μετά τον έρωτα
έξω στη φύση.
Σταμάτησε η βροχή
μου λείπεις. (σελ. 34)
Στη συλλογή Αντικριστά ο τόνος είναι ελεγειακός. Η γλώσσα κρουστή, με ρυθμό, λογοπαίγνια, παρηχήσεις, οπτικοποιήσεις. Χρησιμοποιείται το επίθετο και το ουσιαστικό για να εκφραστεί το συναίσθημα, οι καταστάσεις. Οι αισθήσεις κυριαρχούν. Το όνειρο υπάρχει, όπως και οι ονειροπαρμένοι, οι γραφικοί, που αναζητούν την ουτοπία, αλλά γειώνονται τις πιο πολλές φορές αντιμέτωποι με την αποξένωση, την αγριότητα. Ο έρωτας ανικανοποίητος και απόλυτος. Η επιστήμη σπάταλης λέξης λούστρο. Ξημερώνει η μέρα που ίσως δεν προφτάσουμε. Ο ποιητής γεύεται το αψέντι -μούσα των καλλιτεχνών που προκαλούσε μαγικά αισθήματα- και γράφει για τις επόμενες, αγέννητες φυλές. Ένα presse peppier ποιητικών, προκειμένου να ταριχεύσει τον χρόνο και να συμβιβαστεί με την τραγικότητα της ύπαρξης.
Αψέντι
«Ώστε, είστε και εσείς διδάκτωρ;
-Δε θέλω να μιλήσουμε για επιστήμη απόψε
σπάταλης λέξης λούστρο.
Ξημερώνει η μέρα που ίσως δεν προφτάσουμε.
Ας κάνουμε την τελευταία ελεγεία της χρονιάς
την προμελετημένη, όσο και πρέπουσα αστοχία.
Ας μοιραστούμε το καιόμενο αψέντι
ας ταριχεύσουμε τον χρόνο. (σελ. 53)
Ο Αγγελής Μαριανός στη συλλογή Αντικριστά καδράρει στους ανθρώπους του μεροκάματου, στους εργάτες, τους νέους που ασφυκτιούν από την ανεργία και την έλλειψη προοπτικής. Στο κέντρο της εικόνας τοποθετεί τους κοινωνικούς και υπαρξιακούς μας προβληματισμούς. Η ποίησή του είναι μια διαμαρτυρία. Η αποξένωση και η απελπισία είναι διάχυτη στους στίχους, η αγωνία για τη χαμένη αρμονία ανάμεσα στους ανθρώπους, την καταστροφή της φύσης. Δεσπόζει η ανάγκη να επιτευχθεί μια προοδευτική κίνηση της ζωής. Με τρόπο λυρικό, αλληγορικό, ενίοτε υπερρεαλιστικό, ο ποιητής μεταδίδει το αίτημα απομάκρυνσης από το φθαρμένο, την επιταγή μιας ενεργού παρέμβασης στο παλιό.
Βλάβη
Μια βλάβη ιδιοτελής πηγαινοέρχεται.
Στα ακριβά οικόπεδα της Πυλαίας λιάζεται·
στη Χαριλάου βρέχει λίγο και μαζεύεται.
Σκληρή η επισκευή, δεν υποφέρεται. (σελ. 30)
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
