Αραπιάν Ταρσί Αθήνα, Πάρις Μηλίτσης, Εκδόσεις Ψυχογιός

Το “Αραπιάν Ταρσί Αθήνα” του καθηγητή και συγγραφέα Πάρι Μηλίτση δεν είναι ένα συνηθισμένο βιβλίο σχετικά με τη Μικρασιατική Καταστροφή, όπως θα περίμενε κανείς διαβάζοντας τον τίτλο στο εξώφυλλό του. Πρόκειται, πάνω απ’ όλα, για ένα βιβλίο ανατροπών, ένα βιβλίο για τη ζωή πολλών διαφορετικών χαρακτήρων που όλοι τους περιστρέφονται γύρω από ένα καλά κρυμμένο μυστικό, το οποίο έχει τις ρίζες του στην Καταστροφή της Σμύρνης. Πράγματι, ακόμη και εκατό χρόνια μετά, οι ζωές κάποιων ανθρώπων ενδέχεται να επηρεαστούν ποικιλοτρόπως από ένα μυστικό το οποίο περιμένει εναγωνίως την αποκάλυψή του…

Το βιβλίο δεν έχει ως σκοπό να αφηγηθεί τα γεγονότα της Καταστροφής. Αντιθέτως, η υπόθεση του βιβλίου διαδραματίζεται κατά κύριο λόγο στο σήμερα, ένα μικρό μέρος μονάχα από αυτό μας διηγείται από πρώτο χέρι το πως βίωσαν την Καταστροφή οι απλοί άνθρωποι της Σμύρνης.

Στο σήμερα παρακολουθούμε τις ζωές πολλών διαφορετικών ηρώων, φαινομενικά άσχετων μεταξύ τους: του μεγαλοεπιχειρηματία Ιωάννη Γαληνού και του γιου του Φωκίωνα, του έμπιστού τους Άνχελ, των φοιτητών Ελεάνας και Βεργή, του καθηγητή Ανθίμου Σκάντζα και της γυναίκας του, της Αγάπης, μιας εγωπαθούς φοιτήτριας που απολαμβάνει τον ρόλο της μοιραίας και ποθητής γυναίκας, της Βενίτας, καθώς και του αστυνομικού Φιλίππου, αλλά και άλλων χαρακτήρων.

Ο συγγραφέας αναλύει τις πράξεις, τα συναισθήματά τους και τις προθέσεις του μέσα από μία καλοστημένη πλοκή, με εξελίξεις που αιχμαλωτίζουν το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Πρόκειται για ένα βιβλίο στο οποίο τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται. Πολλές ανατροπές περιμένουν τον αναγνώστη στο τέλος και τότε μονάχα θα καταλάβει ποια θέση είχε στο βιβλίο η συγκλονιστική αφήγηση της Σοφίας Αϊβαζόγλου, επιζήσασας της Καταστροφής του ’22 και πως αυτή σχετίζεται με τους σημερινούς ήρωες του βιβλίου. Ως τότε όμως ο αναγνώστης θα αναρωτηθεί πολλές φορές για ποιον λόγο ο συγγραφέας μας λέει όσα επιλέγει να μας πει.

Το περιβάλλον στο οποίο κινούνται οι ήρωες είναι κατά βάση το φοιτητικό. Ο συγγραφέας δεν αφήνει έξω από τη διήγησή του σύγχρονους προβληματισμούς τόσο σχετικά με τη φοιτητική ζωή, όσο και με τον τρόπο ζωής των ηρώων. Ακόμη και η σκιά της ιταλικής μαφίας πλανάται σε κάποιες από τις σελίδες του βιβλίου ή πτυχές της φρανκικής δικτατορίας στην Ισπανία.

Πολλές διαφορετικές όψεις της ζωής απεικονίζονται στο βιβλίο. Από τη μία, μια ζωή γεμάτη ξενύχτια και γλέντια για πολλούς από τους ήρωες, αλλά, από την άλλη, και μια ζωή διαβάσματος για κάποιους επιμελείς φοιτητές. Η ζωή κάποιων μεροκαματιάρηδων από τη μια, και η ζωή των πλουσίων. Η ζωή στο εξωτερικό και στην Ελλάδα.

Εν τέλει, ο αναγνώστης θα οδηγηθεί, διαβάζοντας τις περιπέτειες των ηρώων, σε πολλαπλά συμπεράσματα του τύπου: τα λεφτά δεν φέρνουν την ευτυχία, η ζωή και η υγεία μας είναι τελικά το πολυτιμότερο αγαθό, με θέληση, επιμονή και δουλειά τελικά όλα μπορούν να γίνουν, καταλαβαίνουμε το νόημα της ζωής μονάχα όταν τη χάσουμε κ.α.

Όσο για τον τίτλο του βιβλίου, αυτός είναι εμπνευσμένος από το κατάστημα που διατηρούσε ο πατέρας της Σοφίας Αϊβατζόγλου, έμπορος σιδηρομεταλλεύματος, στην περιοχή του Αραπιάν Τσαρσί της Σμύρνης. Η Σοφιά κατορθώνει να επιβιώσει από την Καταστροφή και θα μεταναστεύσει στην Αθήνα, όπου θα συνεχίσει τη ζωή της.

Πρόκειται, εν κατακλείδι, για ένα βιβλίο το οποίο θαυμάζει κανείς πρωτίστως για την πρωτοτυπία στη σύλληψη της υπόθεσης και για τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας καταφέρνει να ενώσει πολλά ετερόκλητα μεταξύ τους στοιχεία της υπόθεσης.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.