Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Συνήθως επειδή συμβαίνει να χρησιμοποιώ για την αναγνώριση και την ιχνηλάτηση της ποίησης, πρώτα την αίσθησή μου και στη συνέχεια τις κατατεθειμένες γνώσεις μου από την μελέτη της, δεν έχω σημειώσει σημαντικά ολισθήματα στις αξιολογικές μου κρίσεις.

Μια τέτοια κρίση έρχομαι να σημειώσω και με τον παρόν άρθρο μου, που απασχολείται με μια τολμηρή εικόνα της μητρόπολης ή της cosmopolis, αφού το βιβλίο Aurora, εκδόσεις Μωβ Σκιούρος 2017 του Βλαδίμηρου Νικολούζου είναι ένα αστικό βιβλιάριο ποίησης με φάσματα, νεκρούς και αγίους.

Συμβαίνει όμως, ο Βλαδίμηρος Νικολούζος να μας παραδίδει ένα ξεχωριστό πρώτο βιβλίο, που ας λέμε τα πράγματα όπως αρμόζει και με κάθε ειλικρίνεια, βιβλίο με περιγεγραμμένο σύμπαν.

Ο Βλαδίμηρος Νικολούζος είναι σκηνοθέτης, νέος και βραβευμένος, ωστόσο εμφανίζεται όψιμα στην ποίηση κι ίσως για αυτό δεν του περισσεύει ούτε μια λέξη.

Η φόρμα του, μια κατακτημένη σκηνοθεσία, με αρχή, μέση και τέλος, εισαγωγή, κορύφωση και λύτρωση ή λύση από ένα αναφλεγέν πάθος που ευτυχώς δεν γίνεται μάθος. Όσο για το λάθος, ενυπάρχει στον πυρήνα του κάθε ποιήματος.

Με έλκει η μεγάλη φόρμα του Νικολούζου αλλά περισσότερο με έλκει που διαλέγει με τόση σαφήνεια και καθαρότητα προγόνους. Αν εγώ ως ποιητής μιλάω με τους νεκρούς, τότε μαζί με τον Νίκο Ερηνάκη (που κι αυτόν ξεχωρίζω) βρήκα άλλον έναν που μπορεί να συνομιλήσει με αυτούς.

Η Aurora του Βλαδίμηρου Νικολούζου είναι ένα βιβλίο που στερείται περιεχομένων και για μένα ως αναγνώστη αν δεν είχε τίτλους στα ποιήματα, θα είχα μια ποιητική συναρμογή που μοιάζει με σύνθεση ή καλύτερα με μαγική επίκληση.

θα ‘ ρθει

ένα όμορφο πρωινό, 

ένα άστρο

να σου κάψει τα μηνίγγια,

θα ‘ ρθει

βοή φωτός

μέσα στο σκότος

που θα ξεράνει

τις φαντασίες

και οι θεοί

που εγκαταλείψαμε

θα μας καταβροχθίσουν

με περίσσεια ευλάβεια.

σε ονειρεύομαι

να γλιστράς

μέσα στα πρίσματα

όταν όλα κοιμούνται,

χαϊδεύοντας μαλλιά

και εφηβαία

όμορφων νέων,

θα είσαι πάντα

η αθέατη όχθη

να μου ψιθυρίζει

τα μυστικά του αέρα, 

ενώ αιώνια τα μάτια σου

της Ιωάννας

θα φλέγονται

σαν  ερωτευμένα πουλιά.

απόσπασμα από το ποίημα Aurora

Σαφώς είναι ολοφάνερα τα δάνεια ενός σκηνοθέτη από τον Αντονέν Αρτώ, αλλά αυτό από μόνο του δεν θα μπορούσε να με ενθουσιάσει, όσο η διαδικασία εξέλιξης του δόκιμου ποιητικού κανόνα.

Δεν μιλάω καθόλου υπερβολικά, αλλά ευτυχώς μέσα στο 2017 ένα βιβλίο ποίησης διασώζει την ιδιωτικότητα της ανάγνωσης. Κι αν γράφω είναι γιατί είμαι ενθουσιασμένος και ήδη σε συνομιλία ποιητική με τον Βλαδίμηρο Νικολούζο.

Δύο ποιήματα: η Aurora και η Lilith πυκνώνουν την ιστορία της Ίσιδας, της Εύας, της Παρθένου, της Γυναίκας και αποκαλύπτουν το πρόσωπό της. Δεν ξέρω αν μπορεί να καταλάβει κανείς στην πρώτη ανάγνωση μια τόσο καλοσχηματισμένη μεταφυσική ποίηση και ίσως είναι από αυτά τα βιβλία που βλασταίνουν μέσα σου και θάλλοντας σε γεμίζουν ολόκληρο σε χρόνο ανύποπτο.

Ωστόσο ο Νικολούζος καταδεικνύει στο εξαιρετικό ποίημα Mors est mihi Dominus τα αντιδάνεια του. Ο Ουόλτ Γουίτμαν, ο Νίκος Καρούζος,  ο Γκέοργκ Τρακλ, ο Φρίντριχ Νίτσε, ο Αντονέν Αρτώ, ο Άλβαρο Ντε Κάμπος (Πεσσόα), ο Αλεν Γκινσμπεργκ, ο Τζακ Κέρουακ, ωτακουστές της ανδρικής φθοράς. «Πεθαίνω» τους λέει ο Νικολούζος, αποδομώντας όλα τα στάδια της απώλειας.

Ψυχαναλυτικά δεν θα έπρεπε στην ηλικιακή του ακμή να γράφει έτσι, μα αυτό μου επιβεβαιώνει πως ο Νικολούζος είναι μια παλιά ύπαρξη (ή όπως θα το προτιμούσε η πολιτική ορθότητα της κριτικής ένας έμπειρος άνθρωπος) κι έχοντας αγκιστρώσει νησίδες μνήμης, απλά οφείλει να γράφει για τον θάνατο, τον άνδρα, τη γυναίκα, την φθορά και την μνήμη.

(…) Πεθαίνω ! κάθε λεπτό

στου ρολογιού τους λεπτοδείκτες,

στην ύλη του χρόνου

που βογκάει αγανάκτηση,

Πεθαίνω !

πάνω στους άξιους μίσχους  των λουλουδιών

ανταριάζοντας τον χειμώνα,

στο μεγαλείο του έαρος

πάνω στις λαμπυρίδες που ρυθμικά

ξυπνούν το φως μες στο σκοτάδι,

πεθαίνω

Μέσα στα παγκάκια της πόλης

ρημαγμένος από τον άνεμο,

κυνηγώντας το τρομαγμένο δεκάρικο

πάνω από τους υπονόμους  των δακρύων,

Εκεί

που τα λεωφορεία

αδειάζουν τους ξένους

και τα ασυνόδευτα δέματα είναι ακουμπισμένα

πάνω στις ζυγαριές του πεπρωμένου (…)

απόσπασμα από το ποίημα Mors est mihi Dominus

Θέλω να σημειώσω πως τα ποιήματά του, δημιουργούν μια αλληλουχία εικόνων, κινηματογραφικών εικόνων, ονειρικών παραισθητικών καταστάσεων, χωρίς συγκεκριμένο χωροχρόνο αναφοράς κι ίσως αυτό εξασφαλίζει το μέλλον που διακρίνω πως ανήκει σ’ αυτήν την ποιητική συλλογή.

Ο Βλαδίμηρος Νικολούζος αντιστέκεται στην ατάκα, τα ευφυολογήματα και σαφώς έχει κάτι πολύ ιδιαίτερο κατακτημένο, η ποίησή του έχει τη δική της φωνή  και η φωνή αυτή είναι εστέτ και κοσμοπολίτικη.

Γίνεται να συνομιλεί με τους αγίους του, αλλά αυτό δεν το κάνει με τρόπο μιας απλής αντιμετάθεσης και πλαγιαρισμού με τον συνομιλητή ποιητή, όπως κάνουν τόσοι πολλοί τελευταία. Ο στίχος του Βλαδίμηρου Νικολούζου περιέχει αυθεντικότητα και συστροφή. Τα πρίσματα των φωτοστεφάνων αυτών των αγίων του, διαθλούν νέο φως, που εμένα προσωπικά με ενδιαφέρει πάρα πολύ.

Οι πόλεις του μοιάζουν με τις πόλεις της Κόκκινης Νύχτας του Μπάροουζ και φωτίζονται αμυδρά. Αλλά οι μεγάλες ικεσίες είναι αυτές που τελειώνουν με μεγάλες γονυκλισίες σε αμυδρό λυκόφως ή λυκαυγές και με την αφιέρωση του βιβλίου, ακριβώς στην τελευταία σελίδα του πριν ακολουθήσει ο κολοφώνας: Στην Αγάπη.

Αυτή

 η μικρή και σκοτεινή

 του ήλιου  και της μαύρης νύχτας

παράσιτη ένωση,

με το βλέμμα του παγωνιού

και το χνάρι του αίλουρου,

με το δάκρυ των αναριχητικών

στα μάτια της

να στάζει φως για διψασμένους

και  αστέρια η ανάσα της

να βρυχάται

απ ΄τον λαιμό της του φιδιού,

ντυμένη με το φουστάνι της φωτιάς

στην κοίτη του νερού ακουμπισμένη, 

νέκταρ να στάει  το στόμα της,

και νούφαρα τα χείλη της

να αγκάλιάζουν  φωτόνια

εκπνέοντας αποστράπτωντα

 ψιλές στάλες

μιας υδρογόνιας μνήμης.

απόσπασμα από το ποίημα Lilith

Θα κλείσω παράδοξα αυτό το κείμενο λέγοντας πως ναι, σαφώς υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων με λοιπούς υπάρχοντες στο ποιητικό τοπίο (ας πούμε ποιητές), γιατί είναι γνωστό πως ο Βλαδίμηρος Νικολούζος είναι φίλος μου. Όμως συμβαίνει καμιά φορά, σαν υπερμεγέθεις μαγνήτες να ελκόμαστε από ανθρώπους που μπορούν να σκοτώσουν τον Άβελ έχοντας αυτό το σημάδι του Κάιν στο μέτωπο. Να είστε λοιπόν σίγουροι πως δεν θα του χάριζα ούτε γραμμή αν δεν άξιζε η Aurora του.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular