Γράμματα στη Χιονάτη, Ευγενία Φακίνου, Εκδόσεις Καστανιώτη
Μια γυναίκα εβδομήντα χρονών με παράξενη όψη, χωρίς μαλλιά και δίχως φρύδια, εμφανίζεται απρόσμενα σε ένα ανύποπτο χωριό, ξεχασμένο απ’ όλους, ψάχνοντας να βρει ένα σπίτι για να μείνει μερικούς μήνες. Κάπως έτσι αρχίζει το τελευταίο βιβλίο της Ευγενίας Φακίνου με τίτλο Γράμματα στη Χιονάτη από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Μια παράδοξη αρχή για μια ακόμα πιο παράδοξη συνέχεια.
Η ηρωίδα είναι συγγραφέας και το ξεχασμένο από όλους χωριό δεν ήταν μια τυχαία επιλογή στον χάρτη· αντιθέτως, είναι ένα χωριό που είχε κάποτε ζωή το καλοκαίρι, ένα χωριό στο οποίο είχε περάσει πριν πολλά χρόνια τις διακοπές της. Τώρα η γυναίκα σε τίποτα δεν θυμίζει τη νέα των ημερών εκείνων. Είναι η στενοχώρια, απαντάει σε όποιον ρωτάει. Και ένας μεγάλος θυμός, σκέφτεται από μέσα της. Όσο για αυτό που την έφερε εκεί; Περιμένει το χιόνι.
Όσα έμοιαζαν να είχαν κάποτε ουσία χάνονται στη σκόνη του δρόμου. Ο νεαρός που στις διακοπές της πριν τόσα χρόνια της είχε εκμυστηρευτεί τα μύχια της ψυχής του τώρα προσπαθεί να την αποφύγει και ακόμα χειρότερα, να την εξαπατήσει για λίγα χρήματα. Μόνο τυχαία μαθαίνει η γυναίκα ότι το χωριό από κάτω είναι κούφιο, τα θεμέλιά του σαθρά, οι σήραγγες που διαπερνούν το έδαφός του καθιστούν την εκκένωση μονόδρομο. Είναι από σύμπτωση παρούσα τη στιγμή που το χωριό αδειάζει και μένουν μόνο ντουβάρια και αναμνήσεις.
Πιο μόνη κι από μόνη πια, η γυναίκα εντούτοις κάνει τις πιο αλλόκοτες συναντήσεις. Κατοικίδια ζώα που έχασαν τους αφέντες τους έρχονται να τη βρουν, μιας και είναι ο μοναδικός άνθρωπος σε ακτίνα χιλιομέτρων. Παρά την απόφασή της για απομόνωση, δεν θα αρνηθεί τελικά να φροντίσει τα εγκαταλελειμμένα ζώα. Στη συνέχεια, και παρά τις αρχικές επιφυλάξεις της, προκειμένου να ικανοποιήσει τη ματαιοδοξία ενός πατέρα που έκανε ολόκληρο ταξίδι από τον Καναδά για να φτάσει στα πατρογονικά του και να παντρέψει εκεί τον γιο του, δέχεται να παραστήσει τη γιαγιά του γαμπρού. Στις περιπλανήσεις της στο άδειο χωριό θα συναντήσει τυχαία και έναν παλιό, ένδοξο ποιητή και τον γλυκό και υπομονετικό σύντροφό του. Η έπαρση του ποιητή στις μέρες της ακμής του μοιάζει ανώφελη τώρα πια. Ακόμα και αυτό το ζευγάρι, όμως, εξαφανίζεται σαν να τους κατάπιε η σκόνη των κατολισθήσεων. Στο γαϊτανάκι των απρόσμενων, παράξενων συναντήσεων θα προστεθούν οι τρεις εναπομείναντες από μία απόπειρα κοινοβιακής συνύπαρξης. Οι διάλογοι μεταξύ τους σαν από θέατρο του παραλόγου, θυμίζουν τον Βλαντιμίρ και Εστραγκόν, τους ήρωες του θεατρικού έργου Περιμένοντας τον Γκοντό του Σάμιουελ Μπέκετ.
Η πιο συγκλονιστική συνάντηση που θα κάνει η ηρωίδα, όμως, είναι αυτή με τη Χιονάτη του τίτλου. Ξαφνικά η γυναίκα θα δει από το παράθυρό της ένα μικρό κορίτσι να στέκεται μόνο του στην ερημιά, μέσα στο χιόνι. Στην αρχή κυριαρχεί η αμφιβολία, ο δισταγμός και ο φόβος. Η έγνοια της θα τα υπερκεράσει και θα βάλει το μικρό κορίτσι στη ζωή της. Ένα παιδί φοβισμένο που δεν μιλάει, αλλά θα προσκολληθεί πάνω της, ανατρέποντας τα σχέδια της γυναίκας.
Το βιβλίο Γράμματα στη Χιονάτη αποτυπώνει έναν κόσμο, εξωτερικό και ψυχικό σε αγαστή σύμπνοια, στη γκρίζα περιοχή λίγο πριν να έρθει το αναπόφευκτο τέλος. Η γυναίκα κάνει τις ετοιμασίες της για το επόμενο χιόνι σε ένα χωριό που έχει ερημώσει ενόψει των κατολισθήσεων. Κι όμως, την ύστατη ώρα, κάτι γίνεται σε πείσμα όλων των αναπόδραστων. Εμφανίζεται ζωή στην ερημιά: μια επισκέπτρια σε ένα χωριό που μετρά μέρες πριν την κατάρρευση, και μια Χιονάτη που θυμίζει τι μπορεί να σημαίνει αγάπη σε μια γυναίκα που περίμενε μόνο τον χειμώνα.
Το παρελθόν με το παρόν συναντώνται απροσδόκητα σε ολόκληρο το βιβλίο. Η γυναίκα τότε και τώρα, το χωριό τότε και τώρα, η ακμή του παρελθόντος σε σχέση με την παρακμή του παρόντος, ένα μικρό παιδί σε σχέση με μια γυναίκα που θα μπορούσε να είναι η γιαγιά του. Παρά την επαπειλούμενη καταστροφή, η συνάντηση των αντιθέτων δείχνει έναν δρόμο μακριά από τη ματαιότητα, έναν δρόμο που ίσως τελικά οδηγεί στην ελπίδα.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
