***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
‘Ένας απηυδισμένος απ’ τον κόσμο της Τέχνης, εικαστικός, αποφασίζει με μισή καρδιά να ανταποκριθεί στην πρόταση ενός παράξενα επίμονου ατζέντη, να τον αναλάβει. Και το σκηνικό μιας ιλαροτραγωδίας για δύο, αρχίζει να ξετυλίγεται.
Ο Γιάννης Πέτσας, συγγραφέας και εικαστικός, με αφορμή την δεύτερη ιδιότητα του, ανακατασκευάζει ορισμένα πραγματικά περιστατικά της καλλιτεχνικής του ζωής, μπλέκοντας τα μαζί με ατόφια μυθοπλασία, επιτυγχάνοντας στο φινάλε, να μη διακρίνεται πουθενά το όριο μεταξύ τους.
Ο “Ελέφαντας με τα ξυλοπόδαρα” δεν αφορά σε μια εκπαιδευτική ξενάγηση αμύητων παίδων στο άδυτο ενός ατελιέ, αλλά στη σχέση του Δημιουργού, με αυτόν που καλείται να επικοινωνήσει το έργο του, στον έξω κόσμο. Η διαφορά ανάμεσα στον ποιητή και στον υλο-ποιητή των φαντασιώσεων επιτυχίας του πρώτου. Οι τραγικά αντίθετες οπτικές τους γωνίες αλλά και το δράμα, του να μη μπορεί να κάνει ο ένας χωρίς τον άλλο στον κόσμο της αγοράς και της ζήτησης.
|
Από τη μια ο καλλιτέχνης, που αδυνατώντας να κατανοήσει τους μηχανισμούς μέσα απ’ τους οποίους λειτουργεί γύρω του η όλο και πιο στυγνή, πραγματικότητα, δημιουργεί δικούς του κανόνες που βρίσκουν την απόλυτη εφαρμογή τους στα έργα τα οποία παράγει. Από την άλλη, ο ατζέντης, ως άνθρωπος ¨της πιάτσας¨, δε σταματά να βλέπει πιθανό κέρδος, πίσω απ το καθετί και να αντιμετωπίζει τον εικαστικό, ως ένα αξιοπερίεργο αλλά και ως ένα εν δυνάμει χρυσορυχείο, το οποίο βρίσκεται προσωρινά εκτός λειτουργίας.
Το ταξίδι του ήρωα στην Νέα Υόρκη, είναι μια από τις πιο δυνατές στιγμές του βιβλίου. Η εικόνα της Νέας Υόρκης του Πέτσα, δεν είναι αυτή των ρομαντικών κομεντί ή της πολύχρωμης καλλιτεχνικής κοσμογονίας των 60s και των 70s, είναι μια αλλοιωμένη και ολίγο πιο γκρίζα εκδοχή της, όπου κυριαρχεί, η γνώριμη συμπαγής γεωμετρία των ουρανοξυστών της, αλλά χωρίς την ολοζώντανη και γεμάτη απρόοπτα, κυκλοφορία γύρω. Μια Νέα Υόρκη που έχει ολοκληρώσει θαρρείς πια την αποστολή της ως παντοδύναμο σύμβολο εμπορικής ισχύος και αστραφτερού υλισμού. Ένα απομεινάρι φουτουριστικής μακέτας που λες πως λειτουργεί πια στοιχειωδώς, για χάρη όσων μπαίνουν στον κόπο να το επισκευθούν από μακριά, προκειμένου να δουν από κοντά την πάλαι ποτέ πόλη των ονείρων τους.
Το άχαρο διάστημα της αναμονής, κατά τη διάρκεια της οποίας, ούτε Τέχνη, αλλά ούτε και Ζωή δύναται να προκύψει, πυροδοτεί ανάμεσα στους δυο άντρες μια σειρά από απολαυστικές κόντρες και διαφωνίες γύρω από το ποιά η χρησιμότητα της Τέχνης, μιας και από πρακτικής άποψης, η τέχνη όπως αναφέρει κάπου ο συγγραφέας, δεν είναι παρά ξεραμένα περιττώματα ελέφαντα τα οποία χρησιμεύουν σε κάποιους υπανάπτυκτους πολιτισμούς ως βασικό υλικό για την κατασκευή καλυβών.
Στο βάθος αυτής της διαρκούς φιλοσοφικής κόντρας, παραμονεύει η ανάγκη του ασυμβίβαστου καλλιτέχνη, να αισθανθεί πως το νόημα της δουλειάς του, γίνεται αντιληπτό (και για αυτό ίσως άξιο να επικοινωνηθεί) και από κάποιον άλλο, εκτός απ’ τον ίδιο. Ταξίδια, συνεντεύξεις με μεγαλοστελέχη πολυεθνικών και ματαιώσεις πάνω που η μεγάλη πόρτα δείχνει να πηγαίνει να ανοίξει για τα καλά, τσακίζουν το ηθικό του άλλοτε αποφασισμένου να επιβληθεί στα πράγματα, καλλιτέχνη. Κάπου στην πορεία όλων αυτών των τραγελαφικών πηγαινέλα με προορισμό την αναγνώριση, ο ήρωας χάνει ξαφνικά την όραση του. Τούτη η τραγική συνθήκη αντί να τον απελπίσει, τον υποχρεώνει να ξαναμπεί από άλλη είσοδο αυτή τη φορά στη περιπέτεια του καμβά και των χρωμάτων, υποθέτοντας αυτή τη φορά, ποιο μπορεί να’ ναι το τελικό αποτέλεσμα. Η σύνθεση πρώτα συλλαμβάνεται στο νου του κι έπειτα το χέρι καλείται να σχεδιάσει αυτό που του υπαγορεύει η ¨έσω θέα¨, περιφρονώντας το τείχος του απόλυτου σκοταδιού που παρεμβάλλεται ανάμεσα. Το χάσιμο της όρασης, δεν αντιμετωπίζεται απ’ τον συγγραφέα ως ένα τραγικό συμβάν μέσω του οποίου προσπαθεί να περάσει κανένα δωρεάν κοινωνικό μήνυμα για τα άτομα με αναπηρία, ή ακόμα χειρότερα, να αποσπάσει την πολιτικά ορθή συμπάθεια του αναγνώστη για τον ήρωά του. Αντιμετωπίζεται ως μια άνευ ιδιαίτερης σημασίας αναποδιά, στην οποία δεν επιτρέπει να στερήσει στον ήρωα του τίποτα από τον ζωτικής σημασίας υγιή εγωκεντρισμό του καλλιτέχνη.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
