Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Το Ινστιτούτο, Στίβεν Κινγκ

Το βιβλίο ξεκινά προσφέροντάς μας το μίνι οδοιπορικό ενός ενήλικα ήρωα, του Τιμ, ο οποίος έχει αφήσει τη θέση του στην αστυνομία της Νέας Υόρκης και έχει αποφασίσει να ξεκινήσει μια νέα ζωή ως βραδινός φύλακας σε μια ήσυχη κομητεία. Εκεί, όσο θα συμβαίνουν όλο και περισσότερα γεγονότα, ο Τιμ θα κληθεί να βηματίσει πάλι στα γνώριμα αστυνομικά του βήματα. Στη συνέχεια, το βιβλίο μας τοποθετεί στην κεντρική του ιδέα, τον Λουκ Έλις, ενός χαρισματικού πιτσιρικά από τη Μινεάπολη του οποίου οι γονείς δολοφονούνται ένα βράδυ και ο ίδιος απάγεται για να φυλακιστεί σε ένα σύγχρονο Άουσβιτς που λέγεται «Το Ινστιτούτο» (και βρίσκεται, φυσικά, στο Μέιν). Εκεί, θα συναναστραφεί μια πλειάδα παιδιών της ηλικίας του που όλα τους έχουν όπου ψυχικές ικανότητες, όπως τηλεκίνηση και τηλεπάθεια. Τα παιδιά υπόκεινται σε βάναυσα πειράματα ώστε οι βασανιστές τους να ανακαλύψουν το εύρος και την κλίμακα των δυνάμεών τους και να τα χρησιμοποιήσουν (όπως προασπίζονται οι απαγωγείς) ως το υπέρτατο αμυντικό όπλο της πατρίδας έναντι ξένων απειλών.

Ο Κινγκ, λοιπόν, πίσω στα γνώριμα μονοπάτια σχετικά με μυθιστορήματα όπου για ήρωες του έχει παιδιά, μόνο που ετούτη τη φορά δεν γράφει απλώς για μια σκληρή εφηβεία και μια πρώιμη ενηλικίωση αλλά για ένα θέμα που απασχολεί τους πάντες: την παιδική κακοποίηση (και εν γένει πώς αυτό επηρεάζει τις ενήλικες ζωές των θυμάτων). Οι συσχετισμοί του βιβλίου με άλλα του Βασιλιά είναι προφανής –«Κάρι» και «Πύρινη Οργή» αλλά επίσης «Το Αυτό» και «Το Τέλος της Αθωότητας»–, όμως όποιος διαβάσει το «Ινστιτούτο», ευθύς διαπιστώνει πως δεν αποτελεί ένα γνήσιο βιβλίο τρόμου με φρικτές αιματοβαμμένες σκηνές, αλλά περισσότερο ένα κοινωνικό δράμα στο οποίο ο Κινγκ έχει ρίξει μεγάλη προσοχή αναπτύσσοντας τους χαρακτήρες και τη δομή του κάθε περιβάλλοντος γύρω από αυτούς. Τολμώ να πω ότι ίσως και να είναι το καλύτερο βιβλίο του Κινγκ που έχει κυκλοφορήσει τα τελευταία χρόνια διότι αν μη τι άλλο, διακρίνεις και την ίδια ανησυχία του συγγραφέα σχετικά με το μέλλον της ανθρωπότητας και τα παιδιά των επόμενων γενιών (ίσως και γι’ αυτό να αφιερώνει το βιβλίο στα εγγόνια του). Το μεγαλύτερο τέρας μέσα στο «Ινστιτούτο» είναι ο άνθρωπος και ενώ η μακαβριότητα και το σκοτεινό ταπεραμέντο δεν λείπει από το έργο, παράλληλα αποτελεί ένα στιβαρό μυθιστόρημα για ευρύτερο κοινό από αυτό του Τρόμου.

Τι είναι όμως εκείνο που το κάνει τόσο καλό; Καταρχάς η στρωτή ροή του μέσω σκέψεων των ηρώων και συνεχόμενων σκηνών που προσφέρουν πλουραλισμό εικόνων. Εκείνο το χέρι που σε πιάνει σαν ξεκινήσεις το βιβλίο, στην πορεία αρχίζει και σου σφίγγει την παλάμη σαν απαγωγέας που σε παρέσυρε και στο τέλος το πιάσιμο γίνεται μια μέγκενη ώσπου ανυπομονείς να φτάσεις στο φινάλε και την επιτελική κάθαρση. Το έργο δεν φρενάρει πουθενά και δεν σε αφήνει να το αφήσεις. Σε ένα βαθύτερο επίπεδο, διακρίνουμε δεκάδες προεκτάσεις για κοινωνικά θέματα που εγείρουν ανάλυση και συζήτηση, με πρώτη εκείνη τη σκληρότητα της ανθρώπινης φύσης προς όφελος των λίγων. Πρόκειται για ένα ψυχολογικό δράμα που σε κλονίζει για τη σκληρότητα των σκηνών που διαβάζεις (ειδικότερα στα πειράματα που υπόκεινται τα φυλακισμένα παιδιά στο Ινστιτούτο) και έτσι ο τρόμος του σε ανατριχιάζει υπενθυμίζοντάς σου πως στις μέρες μας και σε δεκάδες μέρη του πλανήτη, υπάρχουν ανάλογοι άνθρωποι που είναι ικανοί να στήσουν ανάλογα «Ινστιτούτα» και να κάνουν χρήση βίας υπό την πρόφαση ενός γενικότερου καλού.

Το «Ινστιτούτο» έρχεται από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος, σε μετάφραση της Έφης Τσιρώνη και είναι ένα βιβλίο που προσφέρεται για βαθιά βύθιση μέσα του δίχως την παραμικρή απόσπαση –είχα καιρό να σταματήσω βιβλίο και να θέλω να επιστρέψω το γρηγορότερο σε αυτό ώστε να το τελειώσω. Ο Κινγκ δεν παύει να ξεδιπλώνει συσχετισμούς για τον ρατσισμό, τον διαχωρισμό και την ανισότητα, σε παραλληλισμό με την άκρατη χρήση εξουσίας που για το κέρδος (ή μια αόριστη απειλή) μπορεί να φυλακίσει παιδιά ώστε να τα τοποθετήσει στη μηχανή του αρχικού της σχεδίου. Μέσα στο βιβλίο θα συναντήσετε χειροπιαστή σκοτεινότητα, ηθικά διλλήματα, εξομολογητικές ενοχές, κοινωνικές αναλύσεις της αμερικανικής κοινωνίας και αποτύπωση της χροιάς της, αναζήτηση λύτρωσης, αναγκαιότητα συσπείρωσης και δύναμης, σύγκρουση και υπερνίκηση των φόβων, σκιαγράφηση της εφηβείας, ρομαντικές προσδοκίες, old school feeling (για τους φαν του Κινγκ), και πολλά ακόμη. Το μεγαλύτερο ατού του, όμως, είναι ότι καταφέρνει να σε γραπώνει για να μην το αφήσεις και παρά τις κοντά 700 σελίδες του να σε πιάνει από το χέρι και κεφάλαιο το κεφάλαιο να σε «ξεναγεί» σε έναν άγριο κόσμο όπου υποδόρια κυλάει ο τρόμος μέσα από φρικτές ανθρώπινες πράξεις (τόσο απλές να γίνουν και τόσο αρρωστημένα δικαιολογημένες). Ακόμη και το όμορφα μελαγχολικό εξώφυλλο της ελληνικής έκδοσης, δηλώνει τη διττότητα του έργου –πως εντέλει όσο μακριά κι αν δραπετεύσει ένα παιδί από τους πόνους του, εκείνοι πάντα θα αποτελούν κομμάτι του δωματίου της ψυχής του.

Το Ινστιτούτο, Στίβεν Κινγκ

 Διαβάστε υπό τους ήχους του άλμπουμ «Rattus Norvegicus» των Stranglers από το μακρινό 1977.

George El. Tzitzikakis

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular