Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Η Ασημίνα Ξηρογιάννη γεννήθηκε  στην Αθήνα. Σπούδασε Kλασσική Φιλολογία και Θεατρολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και Υποκριτική στο Θέατρο-Εργαστήριο. Διδάσκει Θεατρική Αγωγή στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση και εργάζεται ως εμψυχώτρια θεατρικού παιχνιδιού. Το 2010 κυκλοφόρησε η νουβέλα της “Το σώμα του έγινε σκιά” από τις εκδόσεις Ανατολικός (έπαινος από την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών και Α’ Βραβείο Βιβλίου στα Σικελιανά 2011). Το 2015 κυκλοφόρησαν το βιβλίο της “23 μέρες” από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης και το θεατρικό μονόπρακτο Οντισιόν από τις εκδόσεις Vakxikon.gr (έπαινος της Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών – 2013). Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί στα Αγγλικά, τα Γαλλικά και τα Ισπανικά.

Με την Χριστίνα Λιναρδάκη συνομίλησε για τη μετάφραση της Προσωρινής Αιωνιότητας (εκδ. Βακχικόν, 2019), του Μαρκ Στραντ , (βραβείο Πούλιτζερ 1999 για την ποιητική συλλογή του Blizzard of One.)

 

Ασημίνα, έχεις μεταφράσει στο παρελθόν επιμέρους ποιήματα πολλών αγγλόφωνων ποιητών, όμως η Προσωρινή Αιωνιότητα είναι το πρώτο ολοκληρωμένο βιβλίο ποιημάτων που μεταφράζεις. Ο Στραντ ήταν ανάθεση ή επιλογή;

Ήταν επιλογή μου. Δηλαδή, πρόταση δική μου προς τις εκδόσεις. Όπως είπες, είχα κατά καιρούς δημοσιεύσει ποιήματα σε διάφορα περιοδικά (frear, ftera chinas, varelaki, poiein, fractal, vakxikon, Παρέμβαση κ.α.). Ήταν θερμή η ανταπόκριση των αναγνωστών και τότε μου γεννήθηκε η ιδέα για μια συγκροτημένη έκδοση: o Mαρκ Στραντ για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Απευθύνθηκα στον Νέστορα Πουλάκο των εκδόσεων Βακχικόν και μαζί με τον συν-εκδότη Στράτο Προύσαλη με στήριξαν. Με την ευκαιρία, να ευχαριστήσω τον κ. Αναστάση Βιστωνίτη που έγραψε την εισαγωγή του βιβλίου. Αλλά και για τα θερμά και ενθαρρυντικά του σχόλια.

 

Από πού προέρχονται τα ποιήματα του βιβλίου;

Από τον συγκεντρωτικό τόμο Collected Poems by Mark Strand του οίκου  Knopf; Reprint edition (March 1, 2016).

 

Τι έχει να πει ο Στραντ, ο οποίος πρωτοεμφανίστηκε τη δεκαετία του 1960, στον σημερινό αναγνώστη;

Πολλά. Είναι ένα σύγχρονος, ευφυής ποιητής. Ασχολείται με τον Εαυτό, την Ύπαρξη. Διαπραγματεύεται σημαντικά θέματα που αφορούν τον άνθρωπο. Κυρίως ο χρόνος, ο θάνατος, ο έρωτας αποτελούν τα βασικά του θέματα. Αλλά όλα αυτά τα πραγματεύεται με νηφαλιότητα και αποστασιοποίηση, χωρίς κανένα ίχνος μελοδραματισμού.

Χαρακτηριστικά, μέσα στο επίμετρό μου γράφω: «Ο Μαρκ Στραντ είναι ένας σύγχρονος ποιητής με ευρύ και βραβευμένο έργο που δεν αφήνει αδιάφορο ούτε ασυγκίνητο τον απαιτητικό αναγνώστη του σήμερα. Είναι ένας ποιητής “δυνατός”, οξυδερκής, με κριτικό νου, που προκαλεί αίσθηση. Με το δικό του λοξό βλέμμα παρατηρεί τους ανθρώπους και τη ζωή, καταγράφει αντιδράσεις, στοχάζεται, ανασυνθέτει την πραγματικότητα με έναν τρόπο μοναδικό, θα τολμούσα να πω, και προτείνει μια νέα. Έμπειρος μέσα στη μακρά ζωή του, έχει αποκτήσει την ικανότητα να παίρνει αποστάσεις κατάλληλες για μια σοβαρή δημιουργία. “Όσο πιο πολύ περπατώ, τόσο πιο μακριά είμαι από όλα”, γράφει στο ποίημά του με τίτλο “Ο λόφος”. Κέντρο του πλούσιου έργου του είναι ο άνθρωπος και ο τρόπος που ενεργεί, που σκέφτεται και διάγει. Ανθρωποκεντρικός λοιπόν, αλλά και ανθρώπινος. Όχι με τη στενή ουμανιστική έννοια, αλλά με την έννοια ότι ενδιαφέρεται για τη σκέψη, τη συμπεριφορά, τα σχέδια, τις πλάνες, τα όνειρα, τους φόβους, τα τρωτά σημεία της ανθρώπινης ύπαρξης. Tα ποιήματά του δεν πετάνε στα σύννεφα αλλά ούτε και θάβονται στη γη. Ξέρουν να ακροβατούν σε ανοιχτό ορίζοντα. Ποιήματα καίρια, διαχρονικά και επίκαιρα συνάμα. Φαίνεται να στοχεύουν και να επιτυγχάνουν εν τέλει μια καθολική θεώρηση του κόσμου, αλλά και της ανθρώπινης συμπεριφοράς και περιπλάνησης».

 

Η ποίηση του Στραντ είναι υπαινικτική. Πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να μεταφράσεις «ανάμεσα στις γραμμές»;

Υπαινικτική, αλλά και μεταφυσική σε πολλά σημεία. Ήταν απαιτητική εργασία. Αλλά πιστεύω ότι το αποτέλεσμα με δικαίωσε.

 

Ο Στραντ έγραψε και έμμετρα ποιήματα. Υπήρχαν έμμετρα ανάμεσα στα μεταφρασμένα ποιήματα και πώς τα διαχειρίστηκες;

Δεν επέλεξα να μεταφράσω έμμετρα ποιήματα του Στραντ. Μέσα στην ανθολογία μου όμως περιλαμβάνονται κάποια πεζοποιήματά του.

 

Πες μας το ένα πράγμα που αγάπησες περισσότερο στην ποίησή του και το ένα πράγμα που σε δυσκόλεψε περισσότερο στη μετάφραση.

Aγαπώ όλη την ποίησή του, τον θεωρώ ξεχωριστό και θέλησα να φέρω το ελληνικό κοινό σε επαφή με τη δουλειά του. Αγαπώ τον τρόπο που αναφέρεται στον εαυτό. Όχι στον εγωιστικό ή ναρκισσιστικό εαυτό. Αλλά στη θέση του Εαυτού μέσα στον κόσμο, στις σχέσεις με τους άλλους ανθρώπους, στις συνδέσεις και τις αλληλεπιδράσεις.

Ήθελα να δημιουργήσω ένα συγκεκριμένο κλίμα μέσα στο βιβλίο, οπότε δυσκολεύτηκα στην επιλογή των ποιημάτων. Ποιήματα που επίσης μου άρεσαν αναγκάστηκα να μην τα συμπεριλάβω στην έκδοση. Το αποτέλεσμα έχει αρμονία και συνοχή, ωστόσο. Δίνεται επιτυχώς το στίγμα της ποιητικής του τέχνης.

 

Μου επιτρέπεις να διαλέξω ένα ποίημα από την ανθολογία, αντί επιλόγου;

Εννοείται!

ΣΤΙΧΟΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΧΕΙΜΩΝΑ 

Πες στον εαυτό σου

–καθώς ο καιρός κρυώνει και γκρι πέφτει από τον αέρα–

ότι θα συνεχίσεις

να περπατάς, να ακούς

την ίδια μουσική ανεξάρτητα πού

θα βρίσκεις τον εαυτό σου –

μέσα στην κυριαρχία του σκοταδιού

ή κάτω από το ραγισμένο λευκό

της ματιάς του φεγγαριού μέσα σε μια κοιλάδα χιονιού.

Απόψε καθώς ο καιρός κρυώνει

πες στον εαυτό σου

τι ξέρεις

που δεν είναι τίποτα άλλο

από τη μουσική που τα κόκαλά σου παίζουν

καθώς αρχίζεις να προχωράς.

Και θα είσαι ικανός

για μια φορά να ξαπλώσεις κάτω από τη μικρή φωτιά

των χειμωνιάτικων αστεριών.

Κι αν συμβαίνει να μην μπορείς

να συνεχίσεις ή να γυρίσεις πίσω

και να βρεις από μόνος σου

πού θα καταλήξεις,

πες στον εαυτό σου,

στην τελική ροή του κρύου ανάμεσα στα μέλη σου,

πες του

πως αγαπάς αυτό που είσαι.

   

Christina Linardaki

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular