Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Η δύναμη της τελετουργίας, Dimitris Xygalatas, Εκδόσεις Διόπτρα

Από τη στιγμή της γέννησής μας μέχρι την ώρα του θανάτου μας, η ζωή μας είναι συνυφασμένη με τελετουργίες και κάθε είδους διαβατήριες τελετές. Δεν υπάρχει λαός επάνω στον πλανήτη μας, σε όλες τις ηπείρους, που να μην διαθέτει η κοινωνία του συμβολικές τελετουργίες στις οποίες συχνά τα άτομα μυούνται ήδη από την παιδική τους ηλικία.

Οι τελετουργίες είναι τόσο στενά συνδεδεμένες με τις ζωές μας που πολλές τις χρησιμοποιούμε χωρίς καν να το σκεφτόμαστε. Κάνουμε τον σταυρό μας όταν ακούμε τις καμπάνες να χτυπούν, χτυπάμε ξύλο για να ξορκίσουμε το κακό, συμμετέχουμε σε λιτανείες και θρησκευτικές τελετές, περπατάμε πάνω σε αναμμένα κάρβουνα και πηδούμε πάνω από φωτιές, τρυπάμε το σώμα μας με χιλιάδες βελόνες, πετάμε ένα ρόδο στο πάτωμα του σπιτιού μας την Πρωτοχρονιά πιστεύοντας ότι θα μας φέρει καλοτυχία και εκτελούμε ένα σωρό παράξενες συλλογικές  διεργασίες με πειθήνια και τάξη, παράλογες φαινομενικά. Για ποιον λόγο συμβαίνει αυτό;

Ο Αναπληρωτής Καθηγητής στην Ανθρωπολογία και τις Φυσικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ και Διευθυντής του Εργαστηρίου Πειραματικής Ανθρωπολογίας Dimitris Xygalatas, Έλληνας στην καταγωγή, ερευνά το θέμα των τελετουργιών σε βάθος και προσπαθεί να μας εξηγήσει τον λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι σπαταλούν τόσο πολλές και πολύτιμες ώρες από τις ζωές τους σε φαινομενικά άσκοπες δραστηριότητες, όπως, ας πούμε, έναν τελετουργικό χορό.

Η αλήθεια είναι ότι και πολλά είδη του ζωικού βασιλείου ξοδεύουν κάποιο μέρος του χρόνου τους σε τελετουργίες, όπως ακριβώς και οι άνθρωποι. Τα ζώα με ανώτερη νοημοσύνη εκτελούν ακόμη περισσότερες τελετουργίες. ‘Όσο για μας τους ανθρώπους, φαίνεται πως μυούμαστε στις τελετουργίες ήδη από την παιδική μας ηλικία. Άνθρωποι που μοιράζονται τις ίδιες πολιτισμικές αξίες και τηρούν αυστηρά τις παραδόσεις τους ενισχύουν τους κοινωνικούς δεσμούς τους μέσα από περίπλοκες τελετουργίες.

Φαίνεται πως η τάση μας για τελετουργία είναι έμφυτη και ο Xygalatas παραθέτει στο βιβλίο του τα πορίσματα αρκετών πειραμάτων που το αποδεικνύουν αυτό. Όταν ρωτήσεις κάποιον αναστενάρη στην Ελλάδα για ποιον ακριβώς λόγο βαδίζει πάνω σε αναμμένα κάρβουνα δεν θα μπορέσει να σου απαντήσει οτιδήποτε άλλο παρά: γιατί έτσι είναι παράδοση. Έτσι έκαναν οι παππούδες και ο πατέρας μου και έτσι κάνω κι εγώ από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου.

Πράγματι, η πυροβασία, την οποία ο συγγραφέας έχει μελετήσει επισταμένως, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και στην Ισπανία, φαίνεται πως, ενώ είναι αρκετά επώδυνη κατά την εκτέλεσή της, μακροπρόθεσμα όμως αυξάνει το επίπεδο ευζωίας των συμμετεχόντων. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο συμμετέχουν σε αυτήν οι αναστενάρηδες.

Οι πρώτες τελετουργίες του ανθρώπινου είδους χρονολογούνται ήδη από την εποχή των Νεάτερνταλ, πριν από, δηλαδή, σαράντα τρεις χιλιάδες χρόνια. Από εκείνη τη μακρινή εποχή οι άνθρωποι ποτέ δεν σταμάτησαν να εκτελούν τελετουργίες και να πιστεύουν στη θαυματοποιό δύναμή τους, ενισχύοντας, μέσω αυτών, τους δεσμούς ενότητας των  κοινοτήτων τους.

Ο Xygalatas στο πρωτότυπο πόνημά του εξηγεί την προσκόλληση αυτή των ανθρώπων στις τελετουργίες κάθε είδους μέσα από μία γλαφυρή αφήγηση που παραθέτει πλείστα παραδείγματα και πορίσματα ερευνών λύνοντας τις απορίες μας. 

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular