Πόση πραγματικότητα αντέχουν τα παιδιά; Πολλοί γονείς προσπαθώντας να προστατέψουν τα παιδιά από έναν άγριο κόσμο προτιμούν την οδό της …στρουθοκαμήλου, θεωρώντας –όπως λένε- ότι έχουν να αντιμετωπίσουν πολλά τα παιδιά μεγαλώνοντας. «Ας μη τα βάζουμε στα βάσανα από μικρά»…
Κι όμως τα παιδιά καταλαβαίνουν πολύ περισσότερα απ’ όσα νομίζουμε εμείς οι ενήλικες. Κι όταν οι γονείς προτιμούν την οδό της σιωπής, τότε όχι μόνο τα παιδιά θα μάθουν από αλλού αυτά που θέλουν, αλλά μπορεί και να πέσουν θύματα παραπληροφόρησης ή να ακολουθήσουν δρόμους που δεν θα ήθελε κανείς…
Ο Βασίλης Παπαθεοδώρου –από πιο σημαντικούς σύγχρονους Έλληνες συγγραφείς, νεανικών κυρίως μυθιστορημάτων- με το βιβλίο «Ήταν το ίνδαλμά μου –Μια ιστορία για τη βία στα γήπεδα» (Νομική Βιβλιοθήκη) μας παρουσιάζει μια ανατομία της σημερινής πραγματικότητας στο ποδόσφαιρο μέσα από τα μάτια του 13χρονου Ηλία. Ο μεγάλος τους αδερφός, ο19χρονος Μάνθος- είναι το ίνδαλμα της επαρχιακής πόλης. Το αστέρι που ελπίζουν πως θα ανεβάσει την ομάδα στις μεγαλύτερες εθνικές κατηγορίες.
Όμως τα πράγματα κάθε άλλο παρά ρόδινα είναι. Η αγάπη για την ομάδα μετατρέπεται σε φανατισμό και μίσος για τον αντίπαλο. Η αγάπη για το παιχνίδι μετατρέπεται σε ένα ανελέητο κυνήγι της διάκρισης με κάθε μέσον. Ο αθλητισμός, μέσον πλουτισμού και καταξίωσης –με οποιοδήποτε μέσο… Εκεί ανθίζουν η ακροδεξιά ιδεολογία, ο ρατσισμός, τα κοκτέιλ αναβολικών, τα «στημένα» παιχνίδια Μέσα σε έναν χώρο όπου κυριαρχούν ποικίλα οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα είναι δύσκολο να βρει κανείς τον δρόμο του. Το πιο εύκολο είναι να τον χάσει. Όπως συμβαίνει με τους δυο ήρωες. Τον μικρό και τον μεγάλο. Η εικόνα που σκιαγραφεί ο συγγραφέας δεν είναι καθόλου κολακευτική για τον αθλητισμό, δυστυχώς όμως είναι μάλλον αυτή που αποδίδει το τι συμβαίνει.
Το ίδιο το βιβλίο είναι γραμμένο με μαεστρία και μας βάζει σιγά- σιγά σε έναν κόσμο όπου όλα στην αρχή είναι σωστά και χαρούμενα. Σταδιακά αρχίζει η μεταμόρφωση. Εξαιρετική είναι και η εικονογράφηση του Θανάση Πέτρου που δίνει τη δική του εικαστική εκδοχή που θυμίζει κόμικς. Το βιβλίο –με πρόλογο του Παύλου Τσίμα– εντάσσεται στην σειρά της Παιδικής Νομικής Βιβλιοθήκης και περιλαμβάνει ένα πολύ ενδιαφέρον παράρτημα –οδηγό για τους νόμους και τους κανόνες που διέπουν τα αθλήματα και για το πώς μπορεί ο καθένας μας να συμβάλλει ώστε το ποδόσφαιρο να ξαναγίνει γιορτή… Μακάρι τα βιβλία να έχουν τη δύναμη να μας αλλάξουν!
«…Εσείς μην περιμένετε να ενηλικιωθείτε! Από σήμερα έχετε τη δύναμη να πείτε «όχι» σε ό,τι δεν σας φαίνεται σωστό… Ποτέ δεν είναι νωρίς για να αγωνιστείτε. Αυτό το όμορφο βιβλίο είναι ένας από τους τρόπους που θα σας ενθαρρύνουν για να αντισταθείτε και να αφοσιωθείτε σε κάτι…» Αυτά γράφει ο Στεφάν Εσέλ στον πρόλογο του «Πώς φτάσαμε ως εδώ;» (Κέδρος), ενός σύντομου μυθιστορήματος που γράφτηκε από 7 Γαλλίδες συγγραφείς. Είναι ένα βιβλίο συγκλονιστικό που νομίζω είναι απαραίτητο να το διαβάσουμε αλλά και να το διαδώσουμε. Το «Κόμμα της Ελευθερίας», ένα ακροδεξιό και ρατσιστικό κόμμα κερδίζει τις εκλογές και ο εφιάλτης ξεκινά. Όποιος διαφέρει αναγκάζεται ή να εγκαταλείψει τη χώρα ή να υποστεί τα πάνδεινα. Πρέπει όλοι να προσαρμοστούν στους αυστηρούς κανόνες που επιβάλλει το «Κόμμα» σε όλη την καθημερινή ζωή. Τα «χρωματόμετρα» τοποθετούνται σε όλη την πόλη ώστε ο καθένας να βλέπει σε ποια κατηγορία είναι οι άλλοι. Όσο πιο σκούρα η επιδερμίδα τόσο μη –αποδεκτό είναι ένα πρόσωπο. Τα πάντα είναι υπό απαγόρευση. Σιγά –σιγά όμως ανάβουν σπίθες αντίστασςη. Πολλά είναι τα παιδιά που αρνούνται να συμμορφωθούν κι αρχίζουν τον δικό τους κρυφό αγώνα. Που θα οδηγήσει αυτό; Παραμένει ερώτημα. Ωστόσο εκείνο που επανέρχεται ως μόνιμη επωδός και θα πρέπει να μας προβληματίσει –μικρούς και μεγάλους αναγνώστες, είναι το «πώς φτάσαμε ως εδώ;» Αν αναρωτηθούμε εγκαίρως, αν προβληματιστούμε για το που οδηγούν ι επιλογές μας από πολλά δεινά θα γλιτώσουμε στο μέλλον.
Κι επειδή πολλά και βαριά είπαμε για την πραγματικότητα ας ξεφύγουμε λίγο στο παραμύθι με τον αγαπημένο μας «Παραμυθά» τον Νίκο Πιλάβιο. Στη νέα του περιπέτεια «Το μαγικό γιλέκο χάθηκε» (εκδόσεις Ψυχογιός- εικονογράφηση Στεφανία Ταπτά –Κωνσταντίνος Πιλάβιος) ο Παραμυθάς κάνει μια συμφωνά για το γύρισμα ταινίας με υψηλή αμοιβή. Τότε το μαγικό του γιλέκο που τον κάνει να πετά, εξαφανίζεται. Διότι δεν έπρεπε ποτέ αν το χρησιμοποιήσει για να κερδίσει χρήματα. Με τη βοήθεια της καλής μάγισσας Άιναφετς θα το αναζητήσει στο μακρινό Νησί της Αλήθειας. Για να φτάσει όμως εκεί θα πρέπει να αντιμετωπίσει αρκετές δυσκολίες. Θα το ευχαριστηθούν τα παιδιά, θα θυμηθείτε κι εσείς οι γονείς τα παιδικά σας χρόνια, τότε που βλέπατε έκπληκτοι τον Παραμυθά να …πετάει. Διαβάζοντας το βιβλίο σκεφτόμουν πόσο φτωχά είναι τα παιδικά προγράμματα της τηλεόρασης απ’ όπου λείπουν εκπομπές σαν εκείνες του Παραμυθά…
Διαφορετικό είναι το βιβλιαράκι «Με το αριστερό φυσικά!» της Κλαίρης Λιονάκη με την πρωτότυπη εικονογράφηση της Δωροθέας Λαμπρινοπούλου (Μελάνι). Ο Γιάννης γράφει και τρώει με το αριστερό. Σουτάρει καλύτερα με το αριστερό του πόδι. Όμως γονείς, γιαγιά και παππού συνεχώς τον πιέζουν να χρησιμοποιεί το δεξί. Ο Γιάννης μ’ αυτό δεν τα καταφέρνει καθόλου καλά. Δεν μπορεί να φτιάξει ούτε τους κύκλους που θέλει στο χαρτί, ούτε να στριφογυρίσει τα μακαρόνια του στο πιρούνι. Θυμώνει τόσο που στο τέλος αρρωσταίνει. Ευτυχώς ο γιατρός που τον εξετάζει είναι αριστερόχειρας και θα βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Ενδιαφέρον και τρυφερό βιβλίο για ένα θέμα που -ειδικά παλιότερα- βασάνισε πολλά παιδιά…
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
