Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Νυχθημερόν, Μαριγώ Αλεξοπούλου, Εκδόσεις Πόλις

Ο τίτλος της πρόσφατης ποιητικής συλλογής της Μαριγώς Αλεξοπούλου, Νυχθημερόν, προδιαθέτει ευθύς εξ αρχής για την πρόθεση της ποιήτριας να αναδείξει και να καταδείξει τη μέριμνα του καλλιτέχνη για το έργο του, μέριμνα η οποία εξακτινώνεται σε όλο το φάσμα του χρόνου, σε ένα πεδίο που καταλαμβάνει στην κυριολεξία τη νύχτα και τη μέρα, αλλά και γενικότερα τη μέριμνα του ανθρώπου να κατακτήσει, με την έννοια της κατανόησης, την ίδια τη ζωή του. Η συλλογή χωρίζεται σε τέσσερις επιμέρους ενότητες, καθεμιά από τις οποίες περιλαμβάνει ποιήματα ελευθερόστιχα και ποιήματα γραμμένα σε πεζό λόγο που διευρύνουν την έννοια, τους όρους και τα όρια του ποιητικού λόγου και της εν γένει ποιητικής έκφρασης. Τα ποιήματα της Αλεξοπούλου, είτε αυτά είναι στιχουργημένα, είτε πεζόμορφα, εμφορούνται από ένα ρυθμό εσωτερικό ή, καλύτερα, από μια ρυθμικότητα που βρίσκεται κοντά στο ύφος και στο ήθος μιας εξομολόγησης που εκκινεί από τα βάθη της ψυχής και της σκέψης της ποιήτριας σε συνάρτηση, όμως, πάντα με τα εξωτερικά ερεθίσματα και συνθήκες.

Κινητήρια δύναμη της ποιητικής δημιουργίας φαίνεται πως είναι ένα αίσθημα νοσταλγίας το οποίο προκύπτει και απορρέει από το πέρασμα του χρόνου και από την απώλεια με την οποία αυτή η παρέλευση είναι συνυφασμένη. Η ποιήτρια ταυτίζει σχεδόν τη θύμηση με τη δημιουργία έτσι που το ποίημα μοιάζει να πλάθεται τη στιγμή ακριβώς της αναμνηστικής λειτουργίας: Τα κουδούνια των συγγραφέων./ Η Κυψέλη – Τόκυο./ Η αγάπη για τα βιβλία, το γράψιμο, η ποίηση, το βινύλιο,/ το ευρωπαϊκό σινεμά. («Διαπαιδαγώγηση») Η ανάμνηση, έτσι όπως εξελίσσεται και καθοδηγείται, εκβάλλει στην σκέψη για όσα προηγήθηκαν και για όσα έπονται, με αποτέλεσμα να προσλαμβάνει το χαρακτήρα και τα χαρακτηριστικά του στοχασμού, της περίσκεψης και του προβληματισμού για τα βιώματα εκείνα που παρήλθαν αφήνοντας μόνο τα ίχνη τους στο ποίημα. Διαμορφώνεται, έτσι, μια ιδιαίτερη ποιητική ματιά πάνω στο παρελθόν το οποίο μοιάζει να συλλαμβάνεται τη στιγμή ακριβώς που αχνοφέγγει ή, καλύτερα, που αργοσβήνει μέσα σε μια ενορατική συνθήκη την οποία έχει τεχνουργήσει η ποιήτρια προκειμένου να συνθέσει το ποίημα: το φως καίει σιγά σιγά/ τις παιδικές σου αναμνήσεις. («Ξενύχτι»)

Με τη θύμηση να αποτελεί τον έναν πόλο της ποιητικής δημιουργίας και την απώλεια τον δεύτερο η ποίηση της Αλεξοπούλου προσιδιάζει στην εικόνα ενός εκκρεμούς που τροφοδοτείται από τις δύο αυτές δεξαμενές για να μπορέσει να ανιχνεύσει ή, πιο σωστά, να δημιουργήσει την ώθηση που απαιτεί και προϋποθέτει τόσο η ζωή, όσο και η τέχνη: Ένα σήμα περιμένω,/ τη φωτιά που καίει,/ φλογίτσα ζεστή·/ από κοντά/ και από μακριά ελπίδα. («Φάρος») Γιατί, στην πραγματικότητα, εκείνο που αναζητεί και επιδιώκει η ποιήτρια δεν είναι απλώς και μόνον η αποτύπωση, εν είδει απολογισμού και αποτίμησης, όλων εκείνων των βιωμάτων, των εμπειριών, των σκέψεων και των αναμνήσεών της, αλλά η τοποθέτησή τους μέσα στα θεμέλια της ύπαρξης και της ποίησής της, προκειμένου αυτή να μπορέσει να ορθωθεί βέβαιη, ασφαλής και δυνατή μέσα στο νέο πλαίσιο που οριοθετείται και οριοθετεί το παρόν: Μόνο κοιτά τους ορίζοντες,/ πέρα μακριά,/ της καινούργιας του ισορροπίας/ -εντός του. («Ο χορευτής») Μέσα σε αυτή τη διαδικασία και τη διαδρομή είναι η ίδια η ποίηση που αποτελεί την απάντηση και τη λύση, ένα είδος από μηχανής θεού που έρχεται μέσα στο τέλμα και μέσα στο αδιέξοδο για να φωτίσει, να αφυπνίσει και να κεντρίσει τον άνθρωπο. Και είναι κυριολεκτικά ένας από μηχανής θεός αφού συναιρεί και συνυφαίνει το θεϊκό με το ανθρώπινο, το μεταφυσικό με το γήινο, το εξωπραγματικό με το πραγματικό και εν τέλει την φαντασιακή λειτουργία, όπως δηλώνει η λέξη «θεός», με την ανθρώπινη λογική, όπως αυτή αποτυπώνεται στη φράση «από μηχανής»: Εγκαταλείπω σημαίνει/ στην αυλή μου διάσπαρτες σκέψεις,/ παρατημένες.// Εγκαταλείπω την ποίηση/ και μετά τι άβυσσος με περιμένει. («Η ποίηση είναι») Η ποιήτρια εναποθέτει λοιπόν όχι μόνο την ελπίδα της, αλλά την ίδια της την ύπαρξη μέσα στην ποίηση για να μπορέσει να βρει και να υπερασπιστεί τη συνέχειά της, την ανθρώπινη και καλλιτεχνική της υπόσταση.

Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος σύνθεσης των ποιημάτων, οι επιλογές, δηλαδή, της ποιήτριας στο επίπεδο της στιχουργίας, στο μέγεθος των στίχων και των στροφών, αλλά και στις τομές που παρεμβάλλονται ανάμεσα στους στίχους και, συνεπώς, στα νοήματα. Όπως μπορεί κανείς να διαπιστώσει από την πρώτη κιόλας ανάγνωση των ποιημάτων, η Αλεξοπούλου υιοθετεί έναν σταθερό, ταυτόχρονα όμως κοφτό ρυθμό και ύφος, με πολλούς από τους στίχους της να αποτελούνται από ελάχιστες λέξεις. Η τακτική αυτή ενισχύει τη συνοχή και τη συνεκτικότητα του ποιήματος και, έτσι, τα όποια νοηματικά κενά ενυπάρχουν μέσα σε αυτό γεφυρώνονται εύκολα για να μπορέσουν με τη σειρά τους να γεφυρώσουν την ποιήτρια με τον αναγνώστη της. Έτσι, ενώ σε μεγάλο βαθμό η ποίηση της Αλεξοπούλου σχετίζεται με προσωπικά βιώματα και αναμνήσεις γίνεται εύκολα κτήμα του αναγνώστη πάνω στη βάση της αναγνώρισης της υψηλής αξίας την οποία έχει η μνήμη και η ανάμνηση, αλλά και πάνω στη βάση της παραδοχής ότι η τέχνη, η ποίηση εν προκειμένω, μπορεί και πρέπει να συνεισφέρει στον μέγιστο βαθμό στην διαμόρφωση ενός υψηλού ανθρώπινου ήθους.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular