***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Μην πεις λέξη Βία και προδοσία στη Βόρεια Ιρλανδία, Η κρυφή ιστορία του IRA, Patrick Radden Keefe, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Την κρυφή ιστορία του IRA, του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού στη Βόρεια Ιρλανδία και τις ταραχές των μέσων του 20ου αιώνα εκεί μας διηγείται “εκ των έσω” ο Αμερικανός συγγραφέας και αρθρογράφος με τη  μακρινή ιρλανδική καταγωγή Πάτρικ Ράντεν Κιφ στο non-fiction βιβλίο του με τον σημαδιακό για όσα αφηγείται τίτλο, “Μην πεις λέξη“.

Αυτή ακριβώς ήταν η εντολή που κυριαρχούσε στα στόματα των μελών του IRA, ως οδηγία προς όσα έτερα μέλη κινδύνευαν να συλληφθούν από τις βρετανικές αρχές, προκειμένου να μην προδώσουν τα μυστικά της οργάνωσης. Και φαίνεται πως πέτυχε τον σκοπό της, αφού τα μέλη του IRA συχνά αποδεικνύονταν “σφίγγες” κατά την ανάκρισή τους, αν και εφόσον τύχαινε να συλληφθούν. Χάρη σε αυτή την εντολή μάλιστα, πυκνό μυστήριο καλύπτει μέχρι και σήμερα τις ακριβείς συνθήκες θανάτου της άτυχης Τζον Μακόνβιλ, μιας μητέρας δέκα παιδιών η οποία απήχθη από τις δυνάμεις του IRA με την κατηγορία ότι διοχέτευε πληροφορίες στους Βρετανούς και τελικά δολοφονήθηκε από αυτόν, χωρίς όμως να βρεθεί το πτώμα της παρά μονάχα σαράντα χρόνια μετά από την εξαφάνισή της. Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι κανείς δεν είναι σίγουρος σήμερα-ούτε καν ο συγγραφέας του βιβλίου- σχετικά με το εάν η Τζιν ήταν πράγματι κρυφή πληροφοριοδότρια των Βρετανών -και αν ναι σε ποιον βαθμό-, κατασκόπευε για λογαριασμό τους τους γείτονές της και είχε πρόσβαση σε απόρρητα μυστικά, όντας συγχρόνως επιφορτισμένη με τη φροντίδα δέκα παιδιών, τα οποία είχαν χάσει μάλιστα πρόσφατα τον πατέρα τους από καρκίνο.

Με την περίεργη αυτή υπόθεση δολοφονίας και με τα ψυχικά τραύματα τα οποία υπέστησαν τα παιδιά της Τζιν μεγαλώνοντας σε ιδρύματα ολομόναχα μετά τη μυστηριώδη εξαφάνιση της μητέρας τους, ασχολείται ο συγγραφέας στην αρχή και το τέλος του βιβλίου του.

Το μεσαίο μέρος του βιβλίου είναι αφιερωμένο στη ζωή των αδελφών Πράις, της Ντολόρ και της αδελφής της Μάριαν,  μέλη του IRA. Οι αδελφές αυτές καταδικάστηκαν σε πολυετή φυλάκιση μετά τη βομβιστική επίθεση που εξαπέλυσαν στο κέντρο του Λονδίνου στις 8 Μαρτίου του 1973 με αποτέλεσμα να τραυματιστούν πάνω από διακόσια άτομα και να χάσει ένα τη ζωή του από καρδιακή συμφόρηση. Η επίθεση αυτή αποτελούσε τη συνέχεια των βίαιων ταραχών που είχαν ξεσπάσει στο Μπέλφαστ από το 1969 και είχε σκοπό να πλήξει περισσότερο τους Βρετανούς προκειμένου αυτοί να υποχωρήσουν στο πάγιο αίτημα των καθολικών του Μπέλφαστ για ένωση της Βόρειας Ιρλανδίας με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας της υπόλοιπης νήσου.

Παράλληλα, ο Κιφ εξετάζει διεξοδικά τις ζωές των ιθυνόντων του IRA εκείνης της εποχής, όπως του Χιουζ και του πολιτικού Άνταμς, όπως και τις απεργίες πείνας στις οποίες προέβαιναν τόσο οι αδελφές Πράις, όσο και άλλα μέλη του IRA κατά τη δεκαετία του ’80 προκειμένου να αναγνωριστούν ως πολιτικοί κρατούμενοι και να ικανοποιηθούν διάφορα άλλα αιτήματά τους.

Το αποτέλεσμα είναι ένα χρονικό πολλών βιογραφιών που αποδεικνύει την αιματοβαμμένη ιστορία του χωρισμένου μέχρι σήμερα σε δύο θρησκευτικές κοινότητες Μπέλφαστ, αλλά και του ίδιου του Ιρλανδικού Δημοκρατικού Στρατού. Πέρα από τα χιλιάδες αθώα θύματα που κόστισε η σκληροπυρηνική δράση της οργάνωσης, οι ζωές όσων υπήρξαν μέλη της καταστράφηκαν ολοσχερώς, αφού ακόμη και μετά την αποφυλάκιση όσων είχαν καταδικαστεί και την αποχώρησή τους από αυτήν, υπέφεραν από εφιάλτες και μετατραυματικό στρες. Και μάλιστα όλα αυτά, χωρίς η οργάνωση να επιτύχει τελικά τον αρχικό της στόχο, την ένωση δηλαδή της Βόρειας Ιρλανδίας με την Ιρλανδική Δημοκρατία.

Ο Κιφ αφηγείται όλη αυτή την τραγική ιστορία με τρόπο που κόβει κυριολεκτικά την ανάσα. Προσωπικά, μέσα από τις διηγήσεις του και τις μαρτυρίες των μελών, αλλά και των θυμάτων, έμαθα πάρα πολλά με τρόπο συναρπαστικό για ένα θέμα το οποίο, μέχρι πρότινος, διατηρούσα απλά μία νεφελώδη και συγκεχυμένη εικόνα. Δικαίως, επομένως, το “Μην πεις λέξη” διεκδίκησε και κατάφερε τελικά να αποσπάσει πολλά βραβεία, αλλά και τον τίτλο του ενός από τα καλύτερα βιβλία non-fiction της τελευταίας δεκαετίας.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.