Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Ο άρχοντας της ζήλιας, Τζο Νέσμπο, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Με περισσότερα από δεκαπέντε βιβλία στο ενεργητικό του είναι δύσκολο να μην έχεις διαβάσει κάποιο του Νέσμπο· στη συγκεκριμένη περίπτωση (καθότι αγαπώ τις μικρές φόρμες –διηγήματα και νουβέλες–), δεν θα μπορούσα να μην αποκτήσω το νέο βιβλίο των μικρών ιστοριών του Νορβηγού, με τίτλο «Ο άρχοντας της ζήλιας». Το βιβλίο μας έρχεται από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, η μετάφραση έχει γίνει από την Κρυστάλλη Γλυνιαδάκη και περιέχει τις εξής επτά ιστορίες:

  1. Λονδίνο: Μια συνάντηση εν πτήσει, δύο φαινομενικά αγνώστων ατόμων, ενός άνδρα και μιας γυναίκας. Η δεύτερη, έχοντας ανακαλύψει την προδοσία του άπιστου συζύγου της, επιθυμεί να δώσει τέλος στη ζωή της και έχει πληρώσει μια εταιρία ώστε να τη δολοφονήσουν σε μια ανυποψίαστη στιγμή μέσα στις επόμενες τρεις εβδομάδες (και δίχως να υπάρχει δυνατότητα αλλαγής της γνώμης της). Η γυναίκα της πτήσης δεν γνωρίζει τον δολοφόνο της, όμως εκτιμώ ότι η ιστορία είναι αρκετά προβλέψιμη από τις πρώτες της σελίδες, δίχως αυτό να της κλέβει πόντους σε χαρακτήρα και αναγνωστική τέρψη. Θα πρέπει να ομολογήσω πως μου θύμισε το διήγημα του Κινγκ με τίτλο «Αντικαπνιστική Α.Ε.» (από τη συλλογή διηγημάτων «Νυχτερινή Βάρδια») που κινείται στην ίδια θεματική –κάποιος υπογράφει συμβόλαιο να κόψει το κάπνισμα, το μετανιώνει, και όταν δεν τηρεί το πρόγραμμα αρχίζουν τα προβλήματα. Προσωπικά, απόλαυσα αρκετά την ιστορία για τον πρόδηλο ρομαντισμό της μέσα από τα όσα λένε οι πρωταγωνιστές, επειδή τη χαρακτηρίζει ο σαρκασμός, είναι γρήγορη, άμεση, και ενίοτε οι ήρωες φιλοσοφούν επάνω σε διάφορα θέματα τα οποία μέσα από τις φωνές τους δηλώνουν τις απόψεις του συγγραφέα σε διάφορα θέματα.

«Σ’ ένα πρόσφατο γκάλοπ που έκανα, οι περισσότερες γυναίκες απάντησαν ότι μακιγιάρονται για να νιώσουν οι ίδιες καλύτερα. Τι εννοούσαν όμως μ’ αυτό; Ότι διαφορετικά θα ένιωθαν χειρότερα; Επειδή θα τις έβλεπαν όπως είναι στην πραγματικότητα; Μήπως το μακιγιάζ είναι τελικά μια εθελούσια μπούρκα;» 

  1. Ο άρχοντας της ζήλιας: Αποτελεί τη νουβέλα του βιβλίου και εδώ θα βρεθούμε στην Κάλυμνο για να δούμε τον αστυνόμο Νίκο Μπαλή –αυτοχαρακτηρίζεται ως «ο άρχοντας της ζήλιας» και το μαθαίνουμε από αναφορές του στον παρελθόν του–, να προσπαθεί να εξιχνιάσει μια εξαφάνιση, ανακρίνοντας τον αδελφό του αγνοουμένου και τα λοιπά στοιχεία της υπόθεσης. Η πλοκή κινείται στα γνώριμα μονοπάτια σασπένς, διαχειρίζεται το θέμα της ζήλιας και της διεκδίκησης, καθώς δύο αδέλφια (δίδυμα και ομοζυγωτικά) έχουν ερωτευτεί την ίδια γυναίκα. Διαθέτει παλμό και ανατροπές, ενώ το κείμενο αποτυπώνει την αγάπη του συγγραφέα για την Κάλυμνο και για την αναρρίχηση (με κάπως φλύαρες πληροφορίες, θα πρέπει να ομολογήσω), μολαταύτα, με τα στοιχεία που διαθέτει (εναλλασσόμενες σκηνές, κοφτή ροή, ανατροπές, νέα στοιχεία κ.α.) μια χαρά τα καταφέρνει, αν και εντέλει αφήνει ανοιχτό το φινάλε –σκέψη που με ωθεί να πιστέψω ότι ίσως ο Νίκος Μπαλής να επιστρέψει στο μέλλον για μια ακόμα ιστορία του.
  2. Στην ουρά: Μια σύντομη ιστορία που μιλάει για μια μετανάστρια υπάλληλο ενός μίνι μάρκετ που φέρει τους δικούς της δαίμονες και πράττει κατά κριτήριο εναντίον πελατών που συμπεριφέρονται κακότροπα και προσβλητικά. Καλή ως θέμα, διότι θίγει το τεράστιο θέμα του ρατσισμού και της κοινωνικής ανισότητας.
  3. Σκουπίδια: Εδώ έχουμε μια αρκετά δυνατή ιστορία, για έναν σκουπιδιάρη με θέματα διαχείρισης θυμού (και υπογείως εθνικιστή και ρατσιστή), ο οποίος τη βραδιά που ξετυλίγεται η πλοκή μας, προσπαθεί να θυμηθεί αν τη προηγούμενη νύχτα τσακώθηκε με τη γυναίκα του όντας πιωμένος. Ο κεντρικός χαρακτήρας διαθέτει παλμό και ένταση, είναι τόσο δυνατός χαρακτήρας μέσα από τα λόγια και τις σκέψεις του όσο και τις πράξεις του, και αυτό τον κάνει να ξεπηδά σάρκινος μέσα από τις γραμμές του βιβλίου. Το σασπένς υφίσταται ακέραιο και το φινάλε, αν και προβλέψιμο, είναι άξια δοσμένο για αυτή την ιστορία, όμως δεν μπορώ να μην το γράψω: Ο ήρωας θυμίζει τον Μπάρτον Ντόους από το «Έργα Οδοποιίας» του Κινγκ. Ίσως ακούγεται άδικο αυτό, για μια τόσο μεγάλη πένα όσο ο Νέσμπο, αλλά βάζω στοίχημα πως ο Νορβηγός αγαπά να διαβάζει Στίβεν Κινγκ και αυτό φαίνεται.

«Το δικό μου πρόβλημα ήταν ότι όταν θύμωνα δεν έβλεπα μπροστά μου. Θα έπρεπε να ‘χω ειδικούς οπτικούς ανιχνευτές, σαν αυτούς που έχουμε στο εργοστάσιο διαχωρισμού στο Κλέμεστρου. Εμείς πάμε και παρατάμε το φορτίο μας στο μη επανδρωμένο εργοστάσιο, μαλάκα μου, και τα σκουπίδια μπαίνουν μόνα τους σε γραμμή παραγωγής και κάτι ρομποτικά μάτια τα χωρίζουν σε μικρά και μεγάλα και στέλνουν τα βιολογικά απόβλητα για κάψιμο, το γυαλί, το πλαστικό και το μέταλλο για ανακύκλωση και τα λοιπά και τα λοιπά. Σκέψου να μπορούσα να μάθω κι εγώ ν’ αφήνω ορισμένα πράγματα στην άκρη…»

  1. Η ομολογία: Η ιστορία ενός φλύαρου ενόχου που εντέλει αποκαλύπτει μόνος του τα πάντα στον αστυνομικό που τον ανακρίνει σχετικά με τη δολοφονία της γυναίκας του που αγαπούσε τα σοκολατάκια.
  2. ΟΝΤ: Εδώ έχουμε μια ακόμα απολαυστική ιστορία του βιβλίου και προσωπικά αγαπημένη μου από το σύνολο των άλλων. Η πλοκή αφορά σε έναν συγγραφέα ο οποίος αποφασίζει να αλλάξει ρότα στην καριέρα του για να μη χαρακτηριστεί ίδιος με τόσους άλλους συγγραφείς· τολμώντας το αυτό, θα βρεθεί αντιμέτωπος με μια πρωτόγνωρη δημοσιότητα που του προσφέρει νέες εκδοχές για το πώς θα γράψει, πώς θα ζήσει, και, εντέλει, πώς θα αντιμετωπίσει και θα διαχειριστεί την επιτυχία και την ίδια του την ύπαρξη σε σχέση με άλλους. Στο τέλος, η εικόνα που έχει δημιουργήσει και οι σκέψεις του θα τον οδηγήσουν να παγιδευτεί εντός των αποφάσεών του και να λειτουργήσει δολοφονικά. Με κίνδυνο να ακουστώ γραφικός, θα αναφέρω ότι για ακόμη μια φορά το θέμα θυμίζει Κινγκ (τόσο το «Κρυφό παράθυρο, μυστικός Κήπος» όσο και «Το σκοτεινό μισό»), όμως δεδομένου του ότι δεν υπάρχει παρθενογένεση στη σύγχρονη λογοτεχνία, αρκεί που το κείμενο του Νέσμπο είναι δοσμένο με ταχύ παλμό και άνευ βραδύτητας, με συνέπεια στις σκέψεις του ήρωα, με τις πράξεις να μην είναι παρατραβηγμένες, και με τεκμηριώσεις στα κίνητρα και τα επιχειρήματα.
  3. Το σκουλαρίκι: Επίσης μια πολύ δυνατή ιστορία για να κλείσει το βιβλίο. Η υπόθεση μιλάει για έναν ταξιτζή ο οποίος δουλεύει βάρδιες και μέσα στο όχημα βρίσκει ένα σκουλαρίκι που κάτι του θυμίζει· από εκεί θα ξεδιπλώσει το νήμα της απιστίας και θα οδηγηθεί σε ένα σχέδιο φόνου. Η επιτυχία της ιστορίας έγκειται στον άριστο δομημένο ήρωα (όπως και στην περίπτωση της ιστορίας Σκουπίδια) που ο Νέσμπο καταφέρνει να τον αποδώσει μέσα σε μεστές προτάσεις και να συλλάβει τον ολοκληρωτισμό του σε λίγες μόλις σελίδες του.

Εν κατακλείδι:

Διαβάζοντας το «Ο άρχοντας της ζήλιας» διατηρώ την αίσθηση πως με αυτό το βήμα μικρής φόρμας, ο Νέσμπο θέλει να αποδείξει στους αναγνώστες του ότι μπορεί να τα καταφέρει και σε αυτό το είδος, και καθώς κατέχει άριστα το πώς να διαχειριστεί τη γραφή του προς τέρψιν του αναγνωστικού κοινού που αναζητά το σασπένς, πετυχαίνει στόχο. Το συστατικό για ένα καλό διήγημα είναι η άμεση πληροφορία σε μικρή έκταση λέξεων και ο ολοκληρωτισμός σε λίγες σελίδες, και επειδή αυτό το εξετάζουμε κατά περίπτωση ύφους γραφής, στην «αστυνομική» περίπτωση του Νέσμπο συνειδητοποιώ πως η συνταγή έχει πετύχει. Ο συγγραφέας δεν ξεφεύγει μακριά από το σκοτεινό και σαρκαστικό ύφος του Χάρι Χόλε μέσα στο «Ο άρχοντας της ζήλιας». Οι ήρωές του είναι ομοίως προβληματικοί, προδομένοι, και αντισυμβατικοί σε σχέση με τον περίγυρό τους, ενώ το ύφος και οι θέσεις τους είναι ανατρεπτικές, καθώς ο Νέσμπο διαχειρίζεται άριστα τις σχέσεις των ηρώων του υπό το πρίσμα άλλοτε του θύματος και άλλοτε του θύτη, δίχως να τραβάει πάντα ευδιάκριτες γραμμές ανάμεσα στο σωστό και το λάθος της κάθε πράξης.

«Ο άρχοντας της ζήλιας» με την άμεση γλώσσα του, αποτυπώνει έναν κόσμο σε κρίση ώστε ο αναγνώστης να διακρίνει για ακόμη μια φορά τη σκοτεινή φύση των ανθρωπίνων σχέσεων και να συγκρίνει την ουσία της κάθε αλήθειας με την προσωπική δική του. Το βιβλίο διαθέτει ζωντανούς διαλόγους, δηκτικούς και ενίοτε σαρκαστικούς, που δεν σε αφήνουν να το βαρεθείς ή να κουραστείς αναγνωστικά, και μέσα στις σελίδες του θα διαβάσετε για έρωτα, ζήλια, μυστικά, προδοσίες, εγκλήματα και δολοφονίες βασισμένες στο πάθος· για την αγάπη του δημιουργού στην Ελλάδα και την αναρρίχηση, ενώ οι ιστορίες «ντύνονται» συχνά με φλεγματικές ατάκες περί ζωής, λογοτεχνίας, τύχης, φιλίας, θανάτου, απιστίας, πάθους, ηθικής και ανηθικότητας, προδοσίας, οργής, κάνοντας τις μοιραίες επιλογές κάποιου (σωστές και λαθεμένες) να δείχνουν αναπόφευκτες. Τουτέστιν, «Ο άρχοντας της ζήλιας» ως συλλογή μικρών ιστοριών του Νέσμπο, πιστεύω ότι θα καταφέρει να σταθεί επάξια ανάμεσα στα μυθιστορήματά του, ενώ οι φαν του συγγραφέα θα πρέπει να το αποκτήσουν. Όσοι αγαπούν τη μικρή φόρμα διήγησης, θα ικανοποιηθούν από τη νουάρ χροιά των ιστοριών και το έργο σε βαστάει ώστε να το διαβάσεις όλο μονομιάς (περί τις 350 σελίδες είναι),

 

Διαβάστε το «Ο άρχοντας της ζήλιας» ακούγοντας τον δίσκο «Led Zeppelin II» από το 1969.

Ο Νορβηγός Τζο Νέσμπο (γεννημένος το 1960), είναι ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς αστυνομικής λογοτεχνίας στον κόσμο, το οποίο είναι µια κάποια παρηγοριά για τον ίδιο καθώς η πολλά υποσχόμενη καριέρα του ως ποδοσφαιριστή διακόπηκε ξαφνικά όταν έπαθε ρήξη χιαστών και στα δύο γόνατα στα δεκαοχτώ του. Αφού σπούδασε Οικονομικά, άρχισε να εργάζεται ως χρηματιστής, ενώ τα βράδια έπαιζε µε το ροκ συγκρότημά του, τους Di Derre. Όταν ένας εκδότης τού ζήτησε να γράψει τις εμπειρίες του από τις περιοδείες µε το συγκρότημά του, ο Νέσμπο κατέληξε να γράφει το πρώτο αστυνομικό μυθιστόρημα της σειράς Χάρι Χόλε, με τίτλο «Νυχτερίδα». Σήμερα τα βιβλία του κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Μεταίχμιο και εκδίδονται σε 50 γλώσσες· έχουν πουλήσει περισσότερα από 50 εκατομμύρια αντίτυπα σε όλο τον κόσμο, και εκείνος συνεχίζει να γράφει.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular