Ασλάν Καπλάν.

Αν ο Γύρος του θανάτου είναι ένα μοντέρνο δομικά μυθιστόρημα, ενισχυμένο ρεαλιστικά με ντοκουμενταρισμένο υλικό, ο μύθος του Ασλάν Καπλάν είναι ένα μεικτό είδος που συνδυάζει την καθημερινή , ρεαλιστική, αληθοφανή και αντιηρωική ζωή περιθωριακών στρωμάτων με την περιπέτεια, τον θρύλο, το παράδοξο, το εξωτικό ,μελαγχολικό και ασαφές , συναίσθημα, δηλαδή, ένα στοιχείο   ρομαντικό, υπερβολικό και συγκινησιακό.

Αυτός ο λούμπεν τύπος που δεν είναι καθόλου ληστής, αλλά ένας πίκαρο, πονηρός, κατεργάρης, τσαμπουκάς, ασελγής, αγωνίζεται να συντηρηθεί μέσα σε ένα περιβάλλον που καταρρέει, άλλοτε ως θύμα κι άλλοτε ως θύτης. Είναι ένας  αλητάκος, που ίσως κατάγεται από τις αρχετυπικές μορφές  δαιμονικού ανθρώπινου χαρακτήρα, τα γεγονότα, όμως, στα οποία συμμετέχει και τα οποία προκαλεί, ίσως τον κατατάσσουν  σε ένα γκροτέσκο,  ασχημάτιστο ταπεινής καταγωγής ήρωα του Αισώπου.

Υπάρχει φυσικά ένα έντονο δραματικό στοιχείο στην περιπλάνηση του Ασλάν.  Υπάρχει ένα άρωμα ψυχολογικού ρεαλισμού στο απόλυτα ασυνείδητο αδιέξοδό του. Υπάρχει μια βαριά μοίρα που τον ακολουθεί.  Που ακολουθεί κι όλη τη Θεσσαλονίκη. Κάτι θα τελειώσει με τη φωτιά της Θεσσαλονίκης. Κάτι όμως θέλει κι ο συγγραφέας να κάψει μέσα σ’ αυτή τη φωτιά, αποζητώντας μια κάθαρση. Ο Κοροβίνης παρουσιάζει αντιφατικά και δημιουργικά μια «κομμούνα» πολυπολιτισμικότητας, μια ουτοπία που θα καεί στο όνομα των εθνικών κρατών όλης της περιοχής των Βαλκανίων.  Μια συνύπαρξη που βέβαια καιρό πριν έχασε την παρθενιά της κι από ουτοπία γινόταν δυστοπία. Το δράμα του Ασλάν , είναι το δράμα ενός υπερβολικού Εγώ που γλιστράει ανάμεσα σε απίθανες εικόνες, διεκδικώντας εγωκεντρικά   μια ελευθερία ή αναρχία μέσα στα ερείπια. Όμως η πόλη αλλάζει ρούχα. Τα συνοικέσια πάνε κι  έρχονται. Οι Τούρκοι,  οι Βούλγαροι, οι Εβραίοι, οι Έλληνες το  νιώθουν. Και φυσικά σε αυτό το απελπιστικό αδιέξοδο, με ένα τάγμα Βουλγάρικο, φιλοβασιλικό  στο όρια της πόλης, με γαλλικά στρατεύματα μέσα στην πόλη και πολεμικό ναυτικό στο λιμάνι της,  κυριαρχούν δοξασίες, προκαταλήψεις, εμμονές, απελπισμένες λυτρωτικές αναζητήσεις.  Ο θρύλος του Ασλάν Καπλάν  αντιπροσωπεύει ένα εκφυλισμένο ληστρικό, συμμοριακό αίσθημα, την ιδεολογία των λούμπεν που ζουν μια δική τους απελευθέρωση μέσα στη λίμπιντό τους και τις σεξιστικές, ρατσιστικές συγκρούσεις σώμα με σώμα. Διαισθάνονται πως τα υπόγεια της πόλης γεμίζουν  με υπόγειες συμφωνίες και τάφους.  Ο θρύλος του Ασλάν Καπλάν λειτουργεί σαν τυφλή επιθυμία μέσα σε ένα καθεστώς έλλειψης, υποσχόμενος στις παρυφές αυτής της έλλειψης μια ανακόλουθη, απονενοημένη, αυτοκαταστροφική αναπλήρωσή της.

Και μέσα σε αυτή την κατάσταση, η γιαγιά του Ασλάν κι η γερακίνα. Η γιαγιά  που έκπτωτη ζει  στο μισογκρεμισμένο κονάκι της, που μαγικά, αντιορθολογικά, διαισθάνεται την καταστροφή και πεθαίνει πρώτη, κι η γερακίνα, παγανιστικό σύμβολο μιας φυσικής εποπτεύουσας αρχής που κινείται κυκλικά στον ουρανό της πόλης μυρίζοντας την καταστροφή. Ο Κοροβίνης βάζει έντεχνα τον Ασλάν να παίζει  άτυπα και ρόλο γερακάρη, μια προβολική προέκταση αυτού του κυνηγού με την συνεχόμενη στύση, που παρά τον έρωτά του για τις πουτάνες, ασυσχέτιστος ερωτικά, συναντιέται τυχαία με την  Εβραία Σαλώμη. Την φευγάτη από το σπίτι της και αποσυνάγωγη. Εδώ ζούμε μια μεταφορά από το πουθενά στο τίποτα. Δηλαδή έναν έρωτα που βάζει σε κίνηση την συνάντηση με το αναπάντεχο, αλλά και το αδύνατο. Όλα τα πρόσωπα , άνδρες και γυναίκες, δεν προλαβαίνουν. Κι έξω, αργά το απόγευμα, όταν η Σαλώμη κατεβαίνει να βρει καταφύγιο στο καφέ αμάν, σε μια νησίδα ελευθεριακού περιθώριου, το ίδιο το δειλινό της Σαλονίκης τραγουδάει βλέποντάς την  ένα υπέροχο τραγούδι ερωτικού πένθους, που μοιάζει με τις κραυγές της γερακίνας που την αποκαλούν επίσης Σαλόνικα. Ο Κοροβίνης μας δίνει ένα αντιήρωα, που άτυπα καταγγέλλει την αδικία, αφού όταν μια πόλη καταρρέει,σε όποιο κοινωνικό στρώμα και να σταθείς, θα μπορέσεις να δεις  μια άλλη όψη της καταστροφής .

***Ο Κώστας Καλημέρης γεννήθηκε στην Αθήνα. Μεγάλωσε και τελείωσε το σχολείο στο Βύρωνα. Πέρασε στην Πάντειο μέσα στη δικτατορία όπου πολιτικοποιήθηκε. Ειδικεύτηκε στο σχολικό επαγγελματικό προσανατολισμό. Ως κριτικός λογοτεχνίας υπήρξε για πολλά χρόνια συνεργάτης του περιοδικού “Διαβάζω” και μέλος της συντακτικής επιτροπής. Συνεργάστηκε ακόμα με τα περιοδικά “Γράμματα και Τέχνες”, “Δρώμενα”, “Εντευκτήριο”, “Οκτάβα”, “Δίφωνο”, “Ηριδανός” και την εφημερίδα “Μακεδονία”. 

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.