Ο έκτος αφανισμός, Elizabeth Kolbert, Εκδόσεις Μεταίχμιο

Βιβλίο αφύπνισης της οικολογικής μας συνείδησης μπορεί να χαρακτηριστεί το πόνημα της βραβευμένης δημοσιογράφου και συγγραφέα ειδικής στα περιβαλλοντικά ζητήματα Elizabeth Kolbert. Το βιβλίο της τιτλοφορείται «Ο έκτος αφανισμός» και μιας μιλάει για τον επαπειλούμενο αφανισμό των ειδών, τον έκτο στη σειρά, εφόσον ως τώρα, εδώ και μισό δισεκατομμύριο χρόνια δηλαδή, έχουν συμβεί ήδη πέντε αφανισμοί των ζωντανών οργανισμών του πλανήτη μας.

Αυτός εδώ, όμως, ο υποψήφιος έκτος αφανισμός, έχει καθαρά ανθρωπογενή αιτία, γι’ αυτό και διαφέρει από τους άλλους. Πιο συγκεκριμένα, για τον υποψήφιο αυτό αφανισμό των ειδών, αιτία είμαστε καθαρά εμείς.

Η αλήθεια είναι ότι οι οικολόγοι και οι επιστήμονες μας προειδοποιούσαν σχετικά με την επερχόμενη καταστροφή ήδη από το 1970. Η Βιομηχανική Επανάσταση, η οποία συντελέστηκε στον πλανήτη μας από τα τέλη του 17^ου αιώνα και μετά, με πρωτοφανή ένταση μετά τα τέλη του 19^ου και ιδίως μετά τα μέσα του 20^ου αιώνα, είναι υπεύθυνη για την απελευθέρωση εκατομμυρίων τόνων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα –και συνακόλουθα και στους ωκεανούς. Ο άνθρωπος, επομένως, είναι ο αποκλειστικά υπεύθυνος για την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη,  η οποία στις μέρες μας συντελείται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και αποτελεί την αιτία για την καταστροφή των οικοσυστημάτων της γης και τη συνακόλουθη εξαφάνιση των ζωντανών οργανισμών.

Η Kolbert εξετάζει στο βιβλίο της τους πέντε μεγάλους αφανισμούς ειδών που συντελέστηκαν μέχρι τώρα στον πλανήτη μας και εξηγεί τη διαφορά που αυτοί έχουν με τον παρόντα έκτο αφανισμό που βρίσκεται σε εξέλιξη τώρα μπροστά στα μάτια μας. Συγκεκριμένα σήμερα απειλείται με εξαφάνιση το ¼ των θηλαστικών, το 1/5 των ερπετών, το 1/6 των πουλιών, το 1/3 των μαλακίων του γλυκού νερού, το 1/3 των κοραλλιών,  το 1/3 των καρχαριών και των σαλαχιών του πλανήτη μας.

Η συγγραφέας αφιερώνει κάποια από τα κεφάλαια του βιβλίου της σε περιπτώσεις ζώων που κινδυνεύουν με εξαφάνιση σήμερα λόγω της αλλαγής των περιβαλλοντικών συνθηκών εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας, όπως π.χ. για τον χρυσό βάτραχο του Παναμά, τον ρινόκερο της Σουμάτρας, τον Μεγάλο Κοραλλιογενή Ύφαλο της Αυστραλίας, οι νυχτερίδες στις ΗΠΑ, τον αρουραίο του Ειρηνικού και άλλα συγκεκριμένα είδη.  Η αλήθεια είναι όμως πως απειλούνται με εξαφάνιση ολόκληρος ο θαλάσσιος και υποβρύχιος κόσμος, τα έντομα και τα τροπικά δάση.

Χαρακτηριστικό δε είναι ότι ο Kolbert επιλέγει για υπότιτλο του βιβλίου της την εξής φράση «Μία αφύσικη ιστορία», κάτι το οποίο δείχνει πέρα ως πέρα, ότι ο άνθρωπος είναι ο κατεξοχήν υπεύθυνος για την επαπειλούμενη καταστροφή του πλανήτη, η οποία δεν είναι αποτέλεσμα φυσικών διεργασιών της γης, όπως ήταν οι προηγούμενες πέντε.  Οι πιο γνωστές από αυτές είναι η καταστροφή του τέλους της Κρητιδικής Περιόδου, πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια δηλαδή, εξαιτίας των περιβαλλοντικών αλλαγών που προκάλεσε η πτώση μετεωρίτη στον κόλπο του Μεξικού, αλλά και ο μεγάλος αφανισμός των ειδών στο τέλος της Ορδοβίκιας Περιόδου, πριν από 450, δηλαδή, εκατομμύρια χρόνια.

Ήδη η δράση μας για την αναστροφή της επερχόμενης καταστροφής έχει καθυστερήσει πολύ. Θα προλάβουμε, άραγε, να δράσουμε  πριν να είναι αργά;

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.