Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Ο Ντίνος Χριστιανόπουλος είναι ένας ποιητής που δε χρειάζεται συστάσεις.

Το ίδιο κι η ποίησή του, ποίηση ζωντανή («ζουμερή», όπως έλεγε ο δάσκαλός μας κος Κεχαγιόγλου), μεστή, σκληρή και ερωτοπαθής (;). οι περισσότεροι καταγράφουν το Χριστιανόπουλο στους ερωτικούς ποιητές, άλλωστε, έτσι ξεκίησε, με τη δημοσίευση της Εποχής των ισχνών αγελάδων, ωστόσο, εγέρθη πρόσφατα μια άλλη άποψη, που αναζητά στην ποίηση του το πολιτικό στίγμα. Ο καθηγητής της Φιλοσοφικής του ΑΠΘ Δ. Κόκορης, στο βιβλίο του Λόγος Γυμνός προσπαθεί να εντοπίσει την πολιτική φωνή του Χριστιανόπουλου, για να μπορέσει να τον «βρει» στους ομότεχνούς του της Σχολής της Θεσσαλονίκης (Αναγνωστάκη κλπ). Σε αντίστοιχό του άρθρο, στο αφιέρωμα του Εντευκτηρίου στον ποιητή, με αφορμή τα ποιήματά του Βιογραφία και Θερμοπύλες αποκρυσταλλώνει την παραπάνω θέση.

Στο μεν πρώτο, αρκετά παλαιότερο των Θερμοπυλών, ακούμε τη φωνή ενός νέγρου ποδοσφαιριστή, που μετακινείται στην ΕΣΣΔ για να έρθει απέναντι στις εκεί επικρατούσες συνθήκες, της ανελευθερίας και της στέρησης έκφρασης. Στο δεύτερο, ο Χριστιανόπουλος, προσπαθεί να απομαγέψει τους 300 Σπαρτιάτες αναφερόμενος στις κρυπτείες, πριν τον πόλεμο· συμπέρασμα: έπεσαν ηρωικά για να μπορούν τα αφεντικά να συνεχίσουν να βασανίζουν τους είλωτες.

Με αφορμή αυτά τα δύο ποιήματα, λοιπόν, ο Κόκορης διαβάζει ένα πολιτικό Ντίνο Χριστιανόπουλο, κάτι με το οποίο ο Π. Σφυρίδης, ένας απ’ τους πλέον στενούς φίλους του Χριστιανόπουλου αρνείται να αποδεχθεί. Η άποψη του Σφυρίδη ακολουθεί την εξής πορεία: η ιδιαιτερότητα του Χριστιανόπουλου σημάδεψε εξ αρχής τη γραφή του· ο λόγος του είναι κατά βάση ερωτικός. Από το σύνολο των ποιημάτων του, σε πολύ λίγα μπορεί κανείς ν’ αναγνωρίσει πολιτική θέση κι όταν αυτό το κάνει, πολλές φορές απογοητεύεται από το περιεχόμενό της. Ο λόγος για ένα ποίημα του Χριστιανόπουλου, που παραφράζει, ή κατασκευάζει εξ αρχής λόγο του Κίσσινγκερ, σύμφωνα με τον οποίο, η Ελλάδα πρέπει να καταστραφεί, αφού καταστραφεί γλώσσα, θρησκεία, οικογένεια κλπ. Αυτό βέβαια εξηγείται από την τάση του Χριστιανόπουλου να διαβάζει λαϊκά εγχειρίδια ιστορίας και όχι την καταγεγραμμένη επίσημη ιστορία (την πληροφορία αυτή μου την έδωσε η Σ. Σταυρακοπούλου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Φιλολογίας ΑΠΘ). Ο αναγνώστης βέβαια, τον συγχωρεί, λόγω της ποιητικής άδειας, αφού δε λαμβάνει τα ποιήματά του ως ιστορική πηγή.

Οπότε, αν πάμε τώρα, να εξετάσουμε τα έργα του Χριστιανόπουλου που έχουν αντικείμενο πρόσωπα ή καταστάσεις της ιστορίας, θα παρατηρήσουμε πολλές παραλήψεις και ιστορικές ανακρίβειες. Άρα, η όλη πολιτική φιλοσοφία του Χριστιανόπολου βασίζεται σε ανακρίβειες; Στα δύο ποιήματα που προαναφέραμε θα κάνουμε την εξής διάκριση: στο πρώτο, η όλη κατάσταση είναι εντελώς μυθοπλαστική. Ένας άγνωστος αθλητής πολλούς που μετακινείται στην κομμουνιστική Ρωσία για να βρει τη γη της επαγγελίας, αλλά προσκρούει στο τείχος της ιδεολογίας τους, για να απογοητευτεί και να απογοητεύσει και τους αναγνώστες του. Οι πηγές θα μπορούσαν κάλλιστα να μην είναι επιστημονικές, αφού το γενικότερο κλίμα ήταν αντικομμουνιστικό στη δεκαετία του ’50. Οι κρυπτείες που αναφέρει σε ποίημα του 2005, πιθανότατα προέρχονται από κάποιο από τα εκλαϊκευτικά εγχειρίδια που αρέσκεται να διαβάζει. Τίποτε όμως από αυτά δε μειώνει την ιδεολογική αξία των ποιημάτων.

Ποια είναι η αντίρρηση που προτάσσει ο Σφυρίδης; Η παγίωση εξ αρχής του Χριστιανόπουλου, ως ένα των ερωτικότερων ποιητών της Θεσσαλονίκης. Κανείς δεν αρνείται, πως ψήγματα ερωτισμού μπορούμε να εντοπίσουμε και στον Αναγνωστάκη· όμως, αναντίρρητα είναι ποιητής πολιτικός, ποιητής της ήττας. Ο Χριστιανόπουλος, συνεχίζει, με αγώνες κέρδισε την καταξίωση στον ερωτικό χώρο, όχι μόνο στον παραβατικό, αλλά και στον ετερόφυλο, οπότε δε γίνεται από δύο ή τρία ποιήματα να ανασκευάσουμε αυτή την παγίωση. «Κανένας στίχος δε γκρεμίζει καθεστώτα», μα γκρεμίζει ιδεολογίες. Κι εκεί, ο Χριστιανόπουλος επέτυχε· η ακραία μερικές φορές ποίησή του έγινε πλήρως αποδεκτή, σε σημείο να μελοποιηθεί και να μεταφραστεί σε άλλες γλώσσες. Προς τι όμως η τάση αυτή της «πολιτικολογίας»; Ο Χριστιανόπουλος, κατά το Σφυρίδη, φοβάται το πώς θα το θυμούνται οι επόμενοι, σε μια εποχή που η πολιτική ποίηση, η νέο-στρατευμένη, ακούγεται πολύ και είναι η μόνη μορφή που επιβιώνει. Ίσως, γι’ αυτό να προσπαθεί να αλλάξει το στίγμα του (ομο-)ερωτικού ποιητή ο Ντίνος Χριστιανόπουλος, πηγαίνοντάς το ένα βήμα πιο κοντά στο ζητούμενο της εποχής, την πολιτική φωνή.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular