Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Ένας Τουρκοκύπριος ποιητής στην Αθήνα:

Συνάντηση με τον Γκιουργκέντς Κορκμαζέλ στο βιβλιοπωλείο ΒΑΚΧΙΚΟΝ 

 

 

Διαγουμίσαμε τα μαγαζιά τους.

Τ’ αγάλματά τους καταστρέψαμε.

Λογχίσαμε τα γουρούνια τους και τα κάψαμε μαζί με τις παιδικές τους φωτογραφίες.

Καλύψαμε τα χαντάκια του. Με μπουλντόζες ισοπεδώσαμε

και πάνω στα μνήματά τους χτίσαμε γήπεδα ποδοσφαίρου.

Γκρεμίσαμε πλίθινους τοίχους μες τις αναμνήσεις τους.

Κόψαμε τα δέντρα τους. Σκοτώσαμε και τη σκιά τους ακόμα.

 

Νομίσαμε πως ποτέ δε θα γυρίσουν

Αλλά ήρθαν. Με τα κλειδιά της πόρτας μας στα χέρια τους…

Gürgenç Korkmazel

«Δεν πιστεύω πολύ στους πολιτικούς, Πιστεύω στην τέχνη και στα όσα μπορούν να φέρουν οι καλύτερες σχέσεις ανάμεσα στους καλλιτέχνες. Η επαφή των πολιτισμών»

 

Όταν διαβάζεις ένα τέτοιο συγκλονιστικό ποίημα, όπως είναι η Κατάρα της λεηλασίας του Γκιουργκέντς Κορκμαζέλ και συνειδητοποιείς ότι αυτός που το έχει γράψει είναι ένας Τουρκοκύπριος ποιητής, νιώθεις τα στερεότυπα να καταρρέουν.

Ένας άνθρωπος που έζησε από την ανάποδη αυτά που είναι η δική μας «εθνική αφήγηση». Γεννήθηκε στο χωριό Σταυροκόννου της Πάφου και μόλις πέντε χρονών, το 1974, με τη διχοτόμηση της Κύπρου, βρέθηκε πια να ζει με την οικογένειά του στην κωμόπολη Λύση, στην πεδιάδα της Μεσαορίας, στο κατεχόμενο τμήμα της Κύπρου.

Τον συναντάω στο φιλόξενο χώρο του βιβλιοπωλείου «Βακχικόν», σε μια ηλιόλουστη Αθήνα δυο μέρες πριν από την επίσκεψη Ερντογάν στη χώρα μας.

«Δεν πιστεύω πολύ στους πολιτικούς», μου λέει όταν τον ρωτάω αν περιμένει κάτι από αυτή την επίσκεψη. «Πιστεύω στην τέχνη και στα όσα μπορούν να φέρουν οι καλύτερες σχέσεις ανάμεσα στους καλλιτέχνες. Η επαφή των πολιτισμών»

Τις μέρες πριν τη συνάντηση διάβαζα και ξαναδιάβαζα τους στίχους του. Η πολιτική και η ευαισθησία, συναντούν τον έρωτα και το μαύρο χιούμορ. Όμως το βάρος της ιστορίας είναι παρόν. Και οι νεκροί:

«…το πιο δύσκολο πράγμα είναι /Να προσπαθώ να προχωρήσω χωρίς να περάσω από πάνω τους», γράφει στο ποίημα «Οι νεκροί»

«Είναι η πρόσφατη ιστορία της Κύπρου. Στις πόλεις και στα χωριά άλλαξαν όλα τα ονόματα των δρόμων και τα αντικατέστησαν με τα ονόματα νεκρών που πέθαναν στον πόλεμο… Εγώ είμαι εναντίον του πολέμου. Όλοι αυτοί δεν ήταν ήρωες για μένα. Δεν πιστεύω σε τέτοιο είδος ηρωισμού. Οι νεκροί δεν μας αφήνουν να προχωρήσουμε. Να έχουμε ειρήνη. Αυτό ήθελα να αποτυπώσω με το ποίημα μου»

Να πω ότι η Ανθολογία των ποιημάτων του με τον τίτλο «Η τελευταία μέρα του Αρθούρου Ρεμπώ στο νησί» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν, σε μετάφραση Αγγελικής Δημουλή, η οποία έχει γράψει κι ένα ενδιαφέρον επίμετρο, ενώ περιλαμβάνει και μια συνομιλία του ποιητή με τη Σωτηρία Κωνσταντίνου και την εισαγωγή έχει κάνει ο Λευτέρης Παπαλεοντίου.

” Όταν διαβάζω στίχους μου σε ελληνικό κοινό, πολλοί κλαίνε. Και απορούν πως τα γράφω εγώ, ένας Τουρκοκύπριος. ¨όμως πιστεύω ότι εμείς οι ποιητές πρέπει να λέμε την αλήθεια.”

«Με τον Λευτέρη και άλλους κύπριους λογοτέχνες και ποιητές, δουλεύουμε, ταξιδεύουμε μαζί, πίνουμε παρέα, κάνουμε πράγματα… όταν υπήρξε η πρόταση για έκδοση των ποιημάτων μου στα ελληνικά, ζήτησα να υπάρχει επιμέλεια από τον Λευτέρη που του έχω απόλυτη εμπιστοσύνη. Έτσι κι έγινε.

Με τον Λευτέρη πηγαίνουμε μαζί σε σχολεία και πανεπιστήμια, συζητάμε με τους μαθητές και τους φοιτητές, εκπαιδεύουμε για την ειρήνη. Δεν χρειάζεται να αγαπιόμαστε, αλλά να σεβόμαστε ο ένας τον άλλο. Να μάθουμε να ζούμε μαζί.»

Όταν τον ρωτάω για τον τρόπο που αντιμετωπίζεται η πρωτοβουλία τους, μου εξηγεί ότι έχει δει κάθε είδος αντιδράσεων

«Αλλού μας δέχονται και κάνουμε πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις, αλλού υπάρχουν αντιδράσεις και διαμαρτυρίες. Δεν μας θέλουν καθόλου. Οι ερωτήσεις επικεντρώνονται κυρίως σε πολιτικά θέματα και μερικοί πάνε να με «στριμώξουν». Θυμάμαι που ένας φοιτητής με ρώτησε τι σημαίνει για μένα το κόκκινο χρώμα, περιμένοντας πως θα του έλεγα για την τούρκική σημαία. Εγώ του απάντησα πως το κόκκινο μου φέρνει στο νου τα εσώρουχα της αγαπημένης μου!

Στην Κύπρο ο ένας κατηγορεί και κριτικάρει τον άλλο. Μα φταίνε οι πάντες εκτός από τον εαυτό μας. Όμως αυτό που πάνω απ’ όλα μας χρειάζεται είναι η αυτοκριτική» 

Όταν βρέθηκε για πρώτη φορά στο πατρικό του, όπου πλέον μένει ένας παππούς με τα δυο σκυλιά του, δεν ένιωσε λύπη.

«Μου άρεσε που τον είδα. Μου άρεσε που το σπίτι υπάρχει ακόμη, γιατί πολλοί επιστρέφουν στα χωριά τους και δεν βρίσκουν τίποτα. Δε με νοιάζει αν μένει κάποιος άλλος. Έχω ζήσει σε πολλές χώρες, σε πολλά σπίτια… Έζησα και στην Αγγλία, αλλά από τη στιγμή που επέστρεψα στην Κύπρο, δεν θέλω να ξαναφύγω. Αυτός είναι ο τόπος μου. Εδώ θέλω να κλείσω κάποτε τα μάτια μου…»

 

Ο ερωτισμός

Ο Γκιουργκέντς Κορκμαζέλ γίνεται συχνά προκλητικός, όπως στο σατιρικό ποίημα «Από το ριζοσπαστικό στο συντηρητικό»:

«…ανάμεσα σε δυο ντουζ, στο υπόσχομαι, κατευθείαν θα σε νυμφευτώ

Η αγάπη είναι ανάσταση σε επανάληψη

Και λίγη ανοησία… ναι, θα σε νυμφευθώ

Αρκεί να μη θες να γαμιέσαι πάνω από τρεις φορές τη μέρα

Θα το πω στον θείο Μαρξ και θα σε νυμφευτώ

Αν τρως χοιρινό και πνίγεις σε κόκκινο κρασί τις αμαρτίες σου…

…Κι αν είσαι ήδη παντρεμένη πάλι θα σε νυμφευτώ

Αρκεί ν’ ακολουθείς για πάντα τον Ρεμπώ και να παρενοχλείς τον Καπιταλισμό

Κι αν σταματήσεις να καπνίζεις και να σνιφάρεις κοκαΐνη

Ακόμα κι αν έχεις έιτζ θα σε νυμφευτώ»

 

Ο ίδιος αν και εναντίον του γάμου, έχει παντρευτεί δυο φορές! Την πρώτη με την Αγγλίδα σύντροφό του προκειμένου να αποφύγουν τα όσα τον ταλαιπωρούσαν ως μετανάστη την περίοδο που ζούσε στη Μεγάλη Βρετανία. Χώρισαν μετά από πέντε χρόνια.

Με τη σημερινή του γυναίκα, αν και είναι και οι δυο εναντίον του γάμου παντρεύτηκαν λόγω των παιδιών και των γραφειοκρατικών προβλημάτων που θα υπήρχαν αν τα παιδιά ήταν εκτός γάμου.

” Έχουν πει ότι η ποιησή μου είναι κάποιες φορές πορνογραφική. Στην Κύπρο έχουμε άφθονη ποίηση για την αγάπη. Η ποίηση μπορώ να πω ότι υπάρχει λόγω της αγάπης. Αυτής που έχουμε και εκείνης που χάνουμε. ”

Η δεκάχρονη Ντουσλάμ και ο οκτάχρονος Έντιμ, έχουν φέρει κάτι πολύ διαφορετικό στη ζωή του. Τον ρωτώ αν τους διαβάζει τα ποιήματά του

«Τους διαβάζω και πιστεύω ότι τους αρέσει, αν και προτιμούν αυτά που είναι αστεία. Έχω μάλιστα αρχίσει να γράφω ποιήματα για παιδιά και ίσως τα εκδώσω προσεχώς. Ο Έντιμ έχει μια προτίμηση στα ερωτικά. Με ρωτάει πολλά πράγματα. Εμείς στην ηλικία του δεν τολμούσαμε να ρωτήσουμε τίποτα για το σεξ τους γονείς μας»

«Και η ποίηση η δική σας; Έχει χαρακτηρισθεί ως αρκετά τολμηρή»

«Ναι. Έχουν πει ότι κάποιες φορές είναι πορνογραφική. Στην Κύπρο έχουμε άφθονη ποίηση για την αγάπη. Η ποίηση μπορώ να πω ότι υπάρχει λόγω της αγάπης. Αυτής που έχουμε και εκείνης που χάνουμε. Και γράφουμε για να καλύψουμε το κενό. Η ερωτική ποίηση στην Κύπρο όμως σταματά στα χείλη, στα μάγουλα, στο λαιμό. Σπανίως πηγαίνει πιο κάτω. Όταν όμως αγαπάμε θέλουμε να κάνουμε έρωτα. Αγαπάμε το πρόσωπο, αλλά αγαπάμε και το σώμα. Τα στήθη, τον αφαλό… Εγώ θέλω να γράφω για όλα αυτά. Και έτσι κάνω»

 

Οι αγνοούμενοι

Αλλάζει το κλίμα στην κουβέντα μας, όταν του διαβάζω κάποιους από τους δικούς του στίχους για τους αγνοούμενους. Ένα θέμα που θεωρεί κομβικό και καθοριστικό

«Όχι όταν υπογράφεται συμφωνία ειρήνης,

Αλλά όταν και ο τελευταίος δολοφόνος έχει πεθάνει

Και έχουν ξεθαφτεί τα κόκκαλά του

                                        ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΥ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΥ

Μόνο τότε θα ενωθεί ξανά ετούτο το νησί»


Το πιο ακριβό τίμημα που έχει πληρώσει η Κύπρος και οι άνθρωποί της είναι οι αγνοούμενοι. Είναι τρομερό να μη ξέρεις τι έχει συμβεί στον άνθρωπό σου. Να περιμένεις χρόνια και χρόνια. Έχω γνωρίσει μια ηλικιωμένη που ο άντρας της είναι αγνοούμενος. Μου εξομολογήθηκε πως κάθε φορά που ακούει να χτυπά η πόρτα του σπιτιού της όλα αυτά τα χρόνια η πρώτη της σκέψη είναι ότι ο άντρας της επιστρέφει! Σκεφτείτε πόσες δεκαετίες έχουν περάσει…

Όταν διαβάζω στίχους μου σε ελληνικό κοινό. Πολλοί κλαίνε. Και απορούν πως τα γράφω εγώ, ένας Τουρκοκύπριος. ¨όμως πιστεύω ότι εμείς οι ποιητές πρέπει να λέμε την αλήθεια.

Το όνειρό μου είναι να ξαναγίνει μια η Κύπρος όπως είναι στην πραγματικότητα. Πιστεύω ότι θα πραγματοποιηθεί. Ελπίζω να το ζήσουν τα παιδιά μου. Τα σύνορα ανάμεσά μας είναι ενάντια στη φύση. Χρειαζόμαστε όμως πολλούς, όλο και πιο πολλούς ανθρώπους να δουλέψουν για την ειρήνη…»

Gürgenç Korkmazel, Kostas Stoforos

 

 Ευχαριστούμε θερμά τις εκδόσεις Vakxikon.gr  για την πρόσκληση.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular