Ο Hans Blumenberg γράφει για τον πατέρα του: «Ο πατέρας μου ήταν ένας φωτογράφος με μεγάλο πάθος και μέτριες επιτυχίες.»
Ο φιλόσοφος αποφεύγει, βέβαια, να γνωστοποιήσει τι είδους οπτική λεία αιχμαλώτιζε με το φακό του και τι ακριβώς ήταν αυτό που καθιστούσε τις φωτογραφίες μέτριες, καθώς αυτό που τον ενδιαφέρει δεν είναι το αισθητικό προϊόν, αλλά η μέθοδος της δημιουργίας του. Αν και ο ειρωνικός του τόνος φαίνεται πως αναιρείται στις επόμενες γραμμές του κειμένου, από το οποίο προέρχεται το παραπάνω απόσπασμα και το οποίο συγκαταλέγεται στα πιο προσωπικά που έχει δημοσιεύσει ποτέ ο Blumenberg, η ειρωνική μέθοδος δεν εγκαταλείπεται. Μέσα από την ειρωνεία πάντα προκύπτει κάτι αξιόλογο, και αυτό ισχύει τόσο για το λόγο του όσο και για τις αφηγήσεις του, για ό,τι έλεγε και έγραφε.
Όπως αφηγείται, στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος του πατέρα του βρισκόταν η διαδικασία εμφάνισης των φωτογραφιών, «η διαδικασία, με την οποία κάτι δημιουργείται από το τίποτα», και αυτό ήταν για τον Hans Blumenberg κάτι το «α-σήμαντο» μεν, αρκετό δε, για να φαντασιωθεί το μύθο της δημιουργίας.
Αντιλαμβανόταν το σκοτεινό θάλαμο ως απομίμηση της κατάστασης στην οποία βρισκόταν το σύμπαν πριν τη δημιουργία του κόσμου, αλλά και ως τη μήτρα που έφερνε στο φως ένα νέο κόσμο. Επειδή, όμως, στη λογοτεχνική του μέθοδο συγκαταλέγεται πάντοτε το άλμα τριπλούν, στο τελευταίο άλμα ξεκινά εκ νέου μία ειρωνική volta. «Δεν θα μου το συγχωρήσει κανείς αυτό: είμαι κάποιος που δεν πιστεύει στη Δημιουργία, αλλά παρ’ όλα αυτά μπορεί να κατανοήσει τον ορισμό της.»
Το μυαλό του συγγραφέα κατέκλυζε πλήθος εικόνων, τις οποίες ποτέ δεν περιέγραφε. Αρνιόταν τη θέασή τους στον αναγνώστη του, όπως και στον ίδιο του τον εαυτό. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, οι φωτογραφίες του πατέρα του: οι προσδιορισμοί «μέτριος» και «α-σήμαντος» δεν πιστοποιούνται μέσω περιγραφής. Αντιθέτως, οι περιγραφές του προϋποθέτουν γνώση, όλα τα κείμενα του Blumenberg έχουν αυτό το χαρακτηριστικό. Τίποτα δεν υπάρχει χωρίς να προϋποθέτει κάτι, αυτό ήταν το πάθος του. Δημιουργεί γνώση μέσα από τις εικόνες που παρουσιάζει, οι οποίες όμως δεν προκαλούνται λεκτικά. Ερεθίζει τη φαντασία του αναγνώστη, μα δεν την ικανοποιεί, αλλά μάλλον του αναθέτει την αποστολή να εργαστεί ο ίδιος. Δεν χρειάζεται να εκφράζονται τα πάντα, πρέπει να υπάρχει χώρος για σκέψη, χώρος για εργασία. Ένα αίτημα και μία αρχή ζωής, τα οποία βρίσκουν εφαρμογή ακόμα και στην καθημερινότητα.
Κάθε άτομο αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο τον κόσμο που τον περιβάλλει – και ό,τι τον απαρτίζει, από το πιο απλό μέχρι το πιο σύνθετο – και αυτή η αντίληψη σχετίζεται άμεσα με τις προσωπικές του εμπειρίες. Ως εκ τούτου, η «αναγνωσιμότητα του κόσμου» είναι μια υπόθεση ατομική.
Εισηγητής της έννοιας της «μεταφορολογίας», υποστήριζε ότι αυτό που βρίσκεται κάτω από τις μεταφορές και τους μοδισμούς της γλώσσας είναι και αυτό που βρίσκεται πιο κοντά στην αλήθεια (και πιο μακριά από ιδεολογίες). Το ταξίδι στα κείμενά του είναι μία διαδρομή σηματοδοτημένη μεν, με τα σήματα, όμως, να χρήζουν αποκρυπτογράφησης.
Στην ερώτηση του προυστικού ερωτηματολογίου «Ποια είναι για εσάς η απόλυτη επίγεια ευτυχία;», η κόρη του πιστεύει ότι η απάντηση που θα έδινε, καθώς και το μότο ζωής του, θα ήταν: «Να μπορώ να λέω αυτό που βλέπω.»
*Αφορμή για την παρούσα δημοσίευση αποτέλεσε ένα άρθρο της Bettina Blumenberg στην εφημερίδα Neue Zürcher Zeitung για τη συμπλήρωση 95 χρόνων από τη γέννηση του πατέρα της, Hans Blumenberg, στις 11 Ιουλίου.
Πηγή : Über den Philosophen Hans Blumenberg: Eine Frage der Belichtung
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
