***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

 Για το αθεράπευτα τρυφερό και κωμικό

“Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον κόσμο” Fredrik Backman, Εκδόσεις Κέδρος

Τους αναγνωρίζεις με την πρώτη. Είναι φορτωμένοι με λογιών πράγματα. Μία σάκα, ένα κασκόλ, ένα μπουφάν που κάνει αφόρητη κάθε προσπάθεια να συγκρατήσουν όλα αυτά τα πράγματα δυο μονάχα χέρια Μια καμηλοπάρδαλη, ένας ιπποπόταμος σκισμένος στο στομάχι του, σοβαρές παρεξηγήσεις πάνω στην ώρα του παιχνιδιού που στοίχισαν δυο ράβδους κίτρινης, καλής πλαστελίνης γυρεύουν παρηγοριά. Τους αναγνωρίζεις που μυρίζουν τον κίνδυνο και στρέφουν τα ανοιχτά τους ρουθούνια προς την μεριά του. Και έπειτα όταν όλα πια έχουν περάσει, αφήνονται λιγάκι και γελούν και νιώθουν περήφανοι και ίσως λιγάκι χρήσιμοι μες στους τοίχους αυτού του λαμπρού φρενοκομείου. Είναι οι γονείς, μια σπάνια φυλή κάθε πολιτείας. Τριγυρνούν με τα αυτοκίνητά τους, αναλαμβάνουν υποθέσεις παράδοξες, κάνουν χατίρια, πέφτουν με τα μούτρα στην θυσία. Μπορείς να καταλάβεις αμέσως ένα αυθεντικό γονιό, καθώς σε όλες του τις κουβέντες υπερέχει εκείνη η προστακτική προσευχή του πρόσεχε. Δίχως να το γνωρίζει κολυμπά κόντρα στο κύμα, η αβεβαιότητα τον συντροφεύει, άλλοτε η σιγουριά, η αγωνία τις ώρες του πυρετού. Είναι ο γονιός ανάμεσα στα παιχνίδια του λούνα παρκ, φορτωμένος με κάθε σύμβολο μιας χαμένης, παιδικής αθωότητας, υπερασπιστής ενός καλύτερου κόσμου.

Όμως έξω από την συγκίνηση που προξενεί το έργο ενός γονιού, πέρα από τα νυχτέρια του υπάρχει πάντα μια γοητευτική πλευρά σε όλη αυτήν την ιστορία. Την αποκαλύπτει μονάχα σε λίγους η ζωή στο τέλος της, όταν όλοι πια οι στόχοι έχουν εκπληρωθεί και εκείνο το παιδί που κυνηγούσες με κομμένη την ανάσα κατακτά τις πολιτείες. Την φωτίζει ακόμη περισσότερο μια άκρως ενδιαφέρουσα έκδοση, με περίσσια την ευφυή γραφή αλλά και την υδατογραφία μιας βαθιάς αγάπης. Πρόκειται για την γεμάτη τρυφερότητα και αμεσότητα έκδοση του Κέδρου. Διά χειρός Fredrik Backman , συγγραφέα του βιβλίου Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγνώμη το Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον κόσμο έρχεται με μια χαρισματική εξομολόγηση για να ξεσηκώσει το ενδιαφέρον του αναγνωστικού κοινού. Την μετάφραση αυτού του ιδιότυπου εγχειριδίου αναλαμβάνει να φέρεις εις πέρας ο Γιώργος Μαθόπουλος και οφείλει κανείς να παραδεχτεί την εξαιρετική του επιμέλεια.

Πώς αλλιώς θα μπορούσε το υπέροχα φρέσκο βιβλίο του Κέδρου να κρατήσει αμείωτο το κέφι του αναγνώστη που γελά με την καρδιά του κάθε φορά που ο συγγραφέας ξεπερνά τον εαυτό του. Και δεν είναι λίγες οι φορές που ο Backman βρίσκει τα κατάλληλα χρώματα για την εποχή και τους ανθρώπους και τα σύμβολά της, αλαφραίνοντας μια στάλα την ράχη του κόσμου από όλα αυτά. Μια διακριτική νοσταλγία και ένας παιδικός εαυτός που σώθηκε στέκουν μοναδικά εφόδια εμπρός σε αυτό το μεγαλειώδες γεγονός που βασίζεται όσο τίποτε στην βαθιά και άμεση αγάπη. Μια σχέση που προϋποθέτει την νίκη απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό αποδίδεται στις σελίδες του Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον κόσμο. Λέξεις, φράσεις, μικρές και μεγάλες ιδέες, όλα συνθέτουν αυτό το είδος της κληρονομιάς που μεταγγίζουμε στο μέλλον. Μια μικρή, ατομική περιουσία, αυτό είναι όλο και όλο το ενεργητικό του ίδιου του συγγραφέα, καθώς από τα χέρια του ένας καινούριος άνθρωπος μεταλαβαίνει τις σημασίες του κόσμου. Και το όνειρο ξετυλίγεται και ο χρόνος που κυλά γοργά δίχως ορόσημα κάνει την δουλειά που προσδοκούμε, αδειάζοντας τα χρόνια από την νιότη τους. Κάτι από αυτόν τον αγγελικό κόσμο διασώζει η ασύλληπτα τρυφερή παραδοχή του πατέρα που δανείζεται από την κωμωδία της ζωής μας για  να φτιάξει μια ελαφρύτερη και υπέροχα θερινή εξομολόγηση. Μια ιστορία που στο ενδιάμεσο επιστρατεύει μαρτυρίες του οικογενειακού χρονικού. Αστείες, τρυφερές πάντα, απρόβλεπτες, να έχουν ήδη κερδίσει μια θέση μες στο ερμάρι της μνήμης. Εκείνης που θα έρθει, δίνοντας μια δεύτερη ευκαιρία σε όλα αυτά που ο Fredrik Backman κοιτάζει με μια αίσθηση αστείου χρονικού στην καινούρια και διακριτικά στοχαστική έκδοση του Κέδρου. Τα λόγια του πατέρα έρχονται στο τέλος αυτής της παιδικής ηλικίας που καίγεται, μαζί με την δική σου προσφορά στο αιώνιο παιχνίδι των γενεών που εναλλάσσονται πάνω στην ευκαιρία της ζωής. Σχέσεις ιερές που απογυμνώνονται μες σε μια εκ βαθέων συζήτηση με τον εαυτό μας, μπολιασμένες με κέφι και ευφυΐα. Μια θυσία που γίνεται από αγάπη λογαριάζεται σαν μια πράξη ύστατη, μια πράξη αλτρουισμού που κανείς δεν κατορθώνει ολότελα να ακεραιώσει. Έχει τα κλειδιά στον κόρφο της, να ανοίγουν πόρτες με ερωτήματα, με διαπιστώσεις και παραδοχές χαριτωμένες, με χρόνια γλαφυρά που δεν τα κατέχει ο φόβος του Θεού, μονάχα μια ανθρώπινη εμπειρία. Αυτές τις πόρτες ανοίγει ο Fredrik Backman αποδίδοντας ιδανικά και θερμά, ανθρώπινα, την σκηνογραφία αυτού εδώ του κόσμου. Μια σκηνή κυριευμένη από εγκαρτέρηση και κατανόηση και ομορφιά για τα χαρακώματα της ζωής μας, τους αγώνες μας τους αυτόκλητους, εκείνους που γεννά η εκούσια προσφορά στην υπηρεσία της που φθάνει και μας κατακτά, κομμάτι της δικής μας μουσικής στην πιο τέλεια φόρμα της. Η καλύτερη στιγμή μας ξεφυλλίζεται στην έκδοση του Κέδρου που μιλά για την βάρδια της αγάπης, εκείνης που προσφέρεται παθητικά, δίχως την προσμονή του αντικρίσματος, μια αγάπη που μπορεί και ξανανιώνει την σαραβαλιασμένη πραγματικότητα.

Ο Fredrik Backman ποζάρει στην φωτογραφία που συνοδεύει το βιβλίο και μας διαβάζει το βιογραφικό του σημείωμα. Ο Κέδρος έχει φροντίσει να στέκει στον μέσα κόσμο της καλαίσθητης έκδοσης αναφέροντας όσα χρειάζονται για να καταλάβει κανείς πως ο Σουηδός συγγραφέας που ευθύνεται για το ευφυέστατο Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον κόσμο συνιστά μία από τις σημαντικότερες, λογοτεχνικές φωνές της χώρας του.

“Πνευματώδη και συγκινητικά ταυτόχρονα, αποτυπώνουν ιδιαίτερες ιστορίες απλών ανθρώπων και μεταδίδουν μηνύματα ανθρωπιάς και αισιοδοξίας”. Έτσι χαρακτηρίζονται τα μικρά μυθιστορήματα του δημιουργού που φιλοδοξεί κάτι αφάνταστο για την εποχή μας. Γυρεύει ανθρωπιά και αισιοδοξία μες σε χρόνια δίσεκτα, φαντάζει τρελό για τον  F. Backman  που υπογράφει το μυθιστόρημα Ένας άνδρας που τον έλεγαν Ούβε, έκδοση και αυτή του Κέδρου. Ακολουθεί το Η γιαγιά μου σας χαιρετά και ζητάει συγνώμη που διαμορφώνουν μερικές από τις καλύτερες στιγμές του Σουηδού συγγραφέα. Οι νουβέλες των 2019 και 2020 κατέκτησαν το κοινό και ανέδειξαν την γραφή του που σήμερα δανείζει την πλοκή του στο σενάριο δημοφιλούς σειράς διεθνούς κινηματογραφικής πλατφόρμας. Τα βιβλία του μεταφρασμένα σε πάνω από 46 γλώσσες φωτίζουν την γραφή του που διακωμωδεί αυτόν τον κόσμο, όχι με λιγότερη αγάπη από εκείνη που επιβάλλει ο δεσμός ανάμεσα στον πατέρα και τον γιο , δυο κόσμους που συναντιούνται μονάχα στην τελετή της παραλαβής και που στο βιβλίο του Κέδρου βρίσκουν μια ευκαιρία για να μιλήσουν, να αναμετρηθούν ώσπου κανείς να μην χάνει. Να πουν για τα μεγαλύτερα πράγματα αυτού του κόσμου. Να πουν για τον Θεό και το λάθος, για την αρρενωπότητα και το ποδόσφαιρο ή το συμβάν με την πλαστική καμηλοπάρδαλη και το άλλο με την Φελίσια. Μικρά και μεγάλα γεγονότα ενός ολόκληρου ημερολογίου φωτίζονται στα κεφάλαια που με αιρετικούς τίτλους, εμπνευσμένους από μια σπάνια, παιδική αθωότητα γελούν με τον κόσμο εκεί έξω. Αφού όλα βρίσκονται εντός μας και αφού άλλον δρόμο δεν έχει ο εαυτός από το να αθροιστεί, επιστρατεύονται τα παιχνίδια και η μνήμη. Ανάμεσα σε αυτά τα δυο στοιχειά του βιβλίου του Fredrik Backman μπορεί να χωρέσει κανείς πράγματα παράδοξα όπως το ΙΚΕΑ. Πρέπει κανείς να μελετήσει με αυστηρό πρωτόκολλο τα περιεχόμενα του Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για μένα. Προτού αποφανθεί αν σε εκείνα τα ερωτήματα περιέχονται τα κλειδιά του κόσμου ή πρόκειται για προϊόντα δίχως αντίκρισμα οφείλει να παραδεχτεί πως η ζωή κερδίζει ένα αλφάβητο. Ακόμη και σε αυτό δεύτερο, ενικό πρόσωπο περιέχονται όλα τα χαρίσματα που επιτρέπουν στον συγγραφέα να προσθέτει πνεύμα στο πολύ της αγάπης του που κινητοποιεί την γραφή ενός από καρδιάς εγχειριδίου.

Εδώ και καιρό όλα τα παλιά κάστρα σωριάζονται. Αξίες που κάποτε έπρεπε κανείς να λάβει σοβαρά υπόψη του ξέπεσαν και πάνε. Οι θεσμοί έδωσαν την θέση τους σε άλλα μεγέθη, σε άλλους τρόπους. Αυτή η πατρική σχέση που βρίσκει την αστεία και μελαγχολική της εκδοχή στην υπέροχη χειρονομία του Backman φαντάζει περισσότερο εφόδιο ικανό να επαληθεύσει εκείνο που έγραψε ο Κόντογλου την μακρινή δεύτερη δεκαετία του παλιού αιώνα. Ένας άνθρωπος και μόνο μπορεί να αποδείξει εκεί έξω πως η φύση του είναι περισσότερο θεϊκή πως δεν ανήκει εκείνος στην πρόστυχη πορνογραφία του καιρού. Τώρα πια οι σχέσεις εξελίσσονται με ασύλληπτους ρυθμούς, τώρα όλους τους νοιάζει να νικήσουν τον κόσμο. Μα είναι άλλο να νικά κανείς τον εαυτό του και ο ρόλος του γονέα συνιστά έναν τρόπο. Μια συνειδητή επιλογή, μια αφοσίωση έξω και πέρα από τον χρόνο, μια παράλληλη ιστορία γεμάτη δάκρυ και μοναξιά και δυσνόητα μεγέθη που αυτό το  εξομολογητικό αλμανάκ του Κέδρου φωτίζει σε αυτό το διαφορετικό βιβλίο. Εκείνο με το μαλακό του εξώφυλλο που δεν φοβάται να στραπατσαριστεί, να τσαλακωθεί, να παραδεχτεί τόσα λάθη και άλλα τόσα με θέληση και αποφασιστικότητα. Εκείνο που κλείνει με αμείωτη την θέληση για την ζωή και κάπου κρυμμένες τις παρακάτω λέξεις, ότι καλύτερο μπορεί να βρει να πει κανείς απόψε μες στο σκοτάδι των τσιγάρων.

“Η μαμά σου… έχει τόσο πολλές υπέροχες πλευρές και δεν τις έχεις γνωρίσει ακόμα. Δεν είσαι αρκετά μεγάλος για να τις αντιληφθείς. Θα ενθουσιαστείς όταν αρχίσεις να την γνωρίζεις καλά. Όταν μάθεις τις κρυφές γωνιές της, τους όλο στροφές διαδρόμους της και τις πόρτες της ντουλάπας της που τρίζουν. Όταν δεις ότι μας αγαπάει βαθιά”. Ο Fredrik Backman ήρθε με το Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον κόσμο για να μας συγκινήσει και να πει κάτι παραπάνω από δυο λόγια, για τον πολύτιμο πλούτο αυτής εδώ της εφήμερης ζωής που αλαφραίνει με το μοίρασμα, με την πιο άδολη αγάπη, εκείνη που αφήνει έξω κάθε στέρφα πλάνη, κάθε υποψία αιωνιότητας, μόνο και μόνο για να κατοικήσει μες στον χρόνο μια αναντικατάστατη και αυθεντική αγάπη, τόσο χαριτωμένη και διακριτικά λυπημένη μες στην ματαιότητα του χρόνου. Ωστόσο ο Backman που γράφει από την σκοπιά της τρυφερότητας ξέρει πώς να γελά με την ιστορία του, πώς να την στερεώνει, πώς να αποκαθιστά κάθε δεσμό με τον εαυτό του, με το άλλο του εγώ, το πιο αγαπημένο. Από τον Κέδρο, Όσα θα ήθελα να ξέρει ο γιος μου για τον Κέδρο.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.