1936 Η επιβολή της δικτατορίας Μεταξά, Μανόλης Κούμας, Εκδόσεις Μεταίχμιο
Το χρονικό των πολιτικών γεγονότων της δεκαετίας 1926-1936 ως τη δικτατορία του Ιωάννη Μεταξά, αλλά και των αιτιών που οδήγησαν σε αυτήν περιγράφει ο ιστορικός και επίκουρος καθηγητής της Ιστορίας Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών Μανώλης Κούμας στο βιβλίο του με τίτλο “1936 Η επιβολή της δικτατορίας Μεταξά“.
Ο συγγραφέας αναιρεί τη θέση ότι η επιβολή της μεταξικής δικτατορίας ήταν μονόδρομος για τους μπερδεμένους πολιτικούς της εποχής και επεξηγεί ότι η επιβολή της ήταν αποτέλεσμα ενός συνδυασμού παραγόντων, όπως συμβαίνει εξάλλου πάντοτε στην Ιστορία.
Ο Κούμας αφιερώνει το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου του στην επεξήγηση των πολιτικών γεγονότων και της κατάστασης που επικρατούσε στην Ευρώπη κατά τις πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα. Δίνει έτσι, παράλληλα, και το χρονικό των γεγονότων που οδήγησαν στο ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Κατόπιν επικεντρώνεται στην Ελλάδα της δεκαετίας 1925-1935.
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή η αμηχανία του πολιτικού κόσμου εκφράστηκε μέσα από αλλεπάλληλα στρατιωτικά κινήματα, άλλα επιτυχημένα και άλλα αποτυχημένα, και από τη συνέχιση του επώδυνου Εθνικού Διχασμού, τόσο σε πολιτικό, όσο και σε κοινωνικό επίπεδο.’Όλα αυτά, επομένως, δεν ήταν διόλου περίεργο που οδήγησαν στην πολιτική ανωμαλία του 1936.
Ο ίδιος ο Μεταξάς και ο βασιλέας Γεώργιος Β΄ φαίνεται να πέρασαν στον πολιτικό κόσμο της εποχής ότι η επιβολή της δικτατορίας ήταν μονόδρομος εξαιτίας του κομμουνιστικού κινδύνου, κάτι το οποίο δεν ήταν, όμως, αληθές.
Στην εγκαθίδρυση της δικτατορίας συνέβαλαν ελάχιστα γεγονότα όπως η δημιουργία άλλων δικτατορικών καθεστώτων στην Ευρώπη και το κραχ του ’29. Περισσότερο αυτή υπήρξε αποτέλεσμα του Εθνικού Διχασμού, της κρίσης των πολιτικών θεσμών καθ’ όλα τα χρόνια που ακολούθησαν τη Μικρασιατική Καταστροφή και ιδίως κατά τη διάρκεια των ετών 1935-1936, αλά και της πολιτικής ανοχής και των πολιτικών λαθών του Γεωργίου Β΄. Ο πολιτικός κόσμος της εποχής, τόσο ο αντιβενιζελικός όσο και ο βενιζελικός, δεν είναι, φυσικά, άμοιρος ευθυνών, για την ανοχή που επέδειξε στον Μεταξά.
Τέλος, ο Κούμας αναιρεί τη θέση της παλιάς ιστοριογραφίας ότι η δικτατορία Μεταξά ήταν ένα αμιγώς φασιστικό καθεστώς και εξηγεί ότι αυτή τελικά ήταν φασιστική μονάχα σε ό,τι αφορά τα εξωτερικά της χαρακτηριστικά. Παραθέτει για το σκοπό αυτό όλα τα συμπεράσματα της νεότερης ιστοριογραφίας και τα πορίσματα των νεότερων μελετών.
Ο Μεταξάς, εν τέλει, δεν ήταν τόσο ισχυρός όσο ο Χίτλερ ή ο Μουσολίνι, ούτε είχε υιοθετήσει τις αντισημιτικές και τις φυλετικές πρακτικές του πρώτου. Ωστόσο σε ό,τι αφορά συνήθειες και πρακτικές, ή την καταστολή των αντιφρονούντων, αναμφίβολα το καθεστώς του υπήρξε ιδιαίτερα καταπιεστικό. Αυτό βασιζόταν όμως κυρίως στους συντηρητικούς και τους πατριαρχικούς πυλώνες της ελληνικής κοινωνίας και όχι τόσο πολύ στη φασιστική ιδεολογία.
Εν κατακλείδι, το “1936 Η επιβολή της δικτατορίας του Μεταξά” του Μανόλη Κούμα είναι έργο το οποίο απευθύνεται τόσο σε ειδήμονες ιστορικούς, όσο και σε φοιτητές πανεπιστημίων, αλλά και απλούς ιστοριοδίφες και αξίζει να διαβαστεί. Ας σημειωθεί τέλος, πως εντάσσεται στη σειρά που έχουν δημιουργήσει οι εκδόσεις Μεταίχμιο για τις χρονιές που αποτέλεσαν σταθμούς στην ελληνική ιστορία, μαζί με το 1940, το 1909 και το 1974.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
