Please enable JavaScript to view the comments powered by Disqus.

 

Ως μία καταιγιστική φόρμα, ενός σφιχτού, σαφούς στόχου, το διήγημα καταφέρνει να κερδίσει τη θέση του περισσότερου ευέλικτου και διεισδυτικού λογοτεχνικού σχήματος.

Η σχηματοποιημένη του υφή, αν πράγματι ο συγγραφέας γνωρίζει τα μυστικά της ανάπτυξής του, αποτελεί συχνά ένα κόσμημα των γραμμάτων, την ίδια ώρα όμως, δεν παύει να γεννά ερωτηματικά ως προς τη θέση του στην καρδιά των αναγνωστών αλλά και των ίδιων των δημιουργών. Η εντύπωση ότι η διηγηματική αφήγηση συναντά δυσκολίες στην ελληνική αγορά, είναι βεβαίως λανθασμένη, αφού από τις αγγλοσαξονικές αγορές μέχρι και τα γειτονικά βαλκάνια, οι εκδότες και οι βιβλιόφιλοι δεν στηρίζουν έμπρακτα το εν λόγω είδος. Από μια οπτική γωνία, αυτό είναι «κάπως» δίκαιο.

Το διήγημα, κατά τη γνώμη μου, όσο ενδιαφέρον κι αν είναι, μου μοιάζει περισσότερο ως μία προθέρμανση, ένα παιχνίδι, ένα ζέσταμα για κάτι εκτενέστερο, ανοίγει ίσως το δρόμο για την κυριαρχία του μυθιστορήματος, παρόλο που εν δυνάμει μπορεί να συνιστά ένα αυθύπαρκτο, αυθεντικό έργο, με δικούς του όρους και κανόνες. Τι δεν μπορεί να κάνει κανείς στο διήγημα; Δεν μπορεί να απλώσει, να ξεχειλώσει το κείμενο του, να αφήσει αποστάσεις στείρες, να οργώσει ένα χωράφι και να το εγκαταλείψει, επιστρέφοντας εκεί αργότερα.

Εκ προοιμίου, το διήγημα είναι ένας τόπος πλημμυρισμένος με σαφήνεια και επεξήγηση, ακόμα και στην πιο ασαφή μορφή του, δε διαθέτει τα περιθώρια για μεγάλη παρέκκλιση από έναν σφιχτό ιστό αφήγησης, μιας που ο αναγνώστης πρέπει αργά ή γρήγορα να έρθει αντιμέτωπος με ένα εύληπτο γραπτό, το οποίο θα έχει καταφέρει να δώσει ένα στίγμα για την οριστική του προδιάθεση.

Σπανιότερα το είδος κρύβει μια συμπαγή υφολογική πρόταση, αν ανατρέξουμε στην παγκόσμια συγκομιδή, θα δούμε ότι δεν είναι λίγοι οι συγγραφείς, οι οποίοι απλώς «έπαιξαν» με τα διηγήματα τους, κρατώντας στιλιστικές αποστάσεις από ένα προηγούμενο ή επόμενο μεγάλο γραπτό, καταδεικνύοντας έτσι ότι το αντιμετώπιζαν ως ένα ενδιαφέρον, πειραματικό παιχνίδι, το οποίο, ωστόσο συνδεόταν ίσως και περισσότερο με μια βαθύτερη προσέγγιση στον ψυχισμό τους και συχνά λειτουργούσε ως μία ιδιότυπη εξομολόγηση σε σχέση με τον προσωπικό τους μικρόκοσμο.  

Εν ολίγοις, το διήγημα είναι μάλλον μια άσκηση ύφους, ένα σύντομο κείμενο με ένα περιτύλιγμα, το οποίο καλείται ο αναγνώστης να ανοίξει, με την ισχυρή ελπίδα ότι μέσα θα κρύβεται ένα γλύκισμα και όχι μια ανεδαφική, άσκοπη λεκτική διολίσθηση.

Dimitris Sotakis

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png

This image has an empty alt attribute; its file name is sep-lit-1024x59.png
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ
latestpopular