Το καλό μπλε σερβίτσιο, Ιφιγένεια Τέκου, Εκδόσεις Ψυχογιός
Ό,τι σπάει ξανακολλάει και ό,τι καταστρέφεται μπορεί να φτιαχτεί από την αρχή“, ακόμα και ένα καλό μπλε σερβίτσιο. Αυτό είναι το αισιόδοξο μήνυμα που θέλει να περάσει η Ιφιγένεια Τέκου μέσα από το νέο της βιβλίο που τιτλοφορείται Το καλό μπλε σερβίτσιο.
Αυτό που έχει σημασία στη ζωή και αυτό που μένει τελικά είναι η οικογένεια, η βαθιά αγάπη, η φιλία και, γενικά, οι ανθρώπινες σχέσεις. Αυτό είναι το απόσταγμα από την όμορφη ιστορία που μας διηγείται η Ιφιγένεια Τέκου, μία ιστορία με φόντο τη Μικρασιατική Καταστροφή.
Η ίδια η συγγραφέας δίσταζε- ενώ το ήθελε πολύ- να προσθέσει άλλο ένα πόνημα στην τεράστια βιβλιογραφία που υπάρχει στη χώρα μας για τη Μικρασιατική Καταστροφή. Έτσι μας εξομολογείται στον πρόλογο του βιβλίου της, μιας και η καταγωγή της ίδιας κρατάει από τη Μικρά Ασία. Τελικά το πόνημά της απεικονίζει μεν τα τραγικά γεγονότα, συνάμα όμως τον πρωταγωνιστικό ρόλο κρατάει μία εξαιρετικά ενδιαφέρουσα πλοκή, με τα ιστορικά γεγονότα απλά να την κινούν και όχι να την καθορίζουν.
Η Διδώ είναι ένα ιδιαίτερο κορίτσι το οποίο μεγαλώνει στην οθωμανική Σμύρνη. Έχει την ατυχία να χάσει προσωρινά τη μητέρα της, τη Μαργή, η οποία δουλεύει για λογαριασμό της Μυστικής Βρετανικής Υπηρεσίας, να έχει έναν πατέρα αδιάφορο, αλλά και να διαθέτει δύο μάτια διαφορετικού χρώματος. Στον Μεσαίωνα οι άνθρωποι που διέθεταν ένα καστανό και ένα γαλάζιο μάτι θεωρούνταν δαιμονισμένοι και όλοι τους απέφυγαν όπως ο διάβολος το λιβάνι. Στη Σμύρνη του 20ου αιώνα τα πράγματα για τέτοιους ανθρώπους δεν ήταν φυσικά ακριβώς έτσι, δεν ήταν όμως και πολύ καλύτερα. Πόσο μάλλον όταν διαθέτει και έναν αδελφό με ελαφριά νοητική στέρηση. Έτσι λοιπόν θα βρεθεί και η ίδια η Διδώ προστατευόμενη του Έντουαρντ, του Βρετανού της Μυστικής Υπηρεσίας και θα βιώσει τα γεγονότα της Καταστροφής μέσα από ένα ιδιαίτερο πρίσμα.
Πρόκειται για γυναίκα δυναμική της οποία η στάση για τη ζωή καθορίστηκε από την συμπεριφορά των γύρω της προς αυτήν εξαιτίας των ματιών της. Η Διδώ είναι αγωνίστρια από τη φύση της και λατρεύει τη γνώση. Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Καραθεοδωρής θα της πει στην Αθήνα: “Να εύχεσαι να σε αδικούν γιατί έτσι θα προσπαθείς διαρκώς να γίνεσαι καλύτερη!“. Μια σοφή, αν μη τι άλλο κουβέντα, την οποία η Διδώ θα κάνει πράξη θέλοντας και μη.
Η Ιφιγένεια Τέκου εστιάζει στην ιστορία της Μικρασιατικής Καταστροφής από τη μεριά που τη βίωσαν κυρίως οι γυναίκες και, ως έναν βαθμό, οι Λεβαντίνοι της Ανατολής. Η Ιστορία, όμως, θα κρατάει πάντοτε δευτεραγωνιστικό ρόλο σε σχέση με την πλοκή και τη μυθιστορία. Αποτέλεσμα είναι ένα ευκολοδιάβαστο πόνημα, το οποίο κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την πρώτη ως και την τελευταία σελίδα.
Εκτός από τους Λεβαντίνους Έντουαρντ και Κριστιάν, η συγγραφέας ρίχνει το βάρος στους γυναικείους χαρακτήρες: τη Μαργή, τη Διδώ, τη Ραλλού και την Ωραιάνθη. Το μεγαλύτερο μέρος της υπόθεσης διαδραματίζεται κυρίως στη Σμύρνη πριν από την Καταστροφή, αλλά και στην Αθήνα, το Μόναχο, τη Ρώμη και το Παρίσι για κάποια στιγμιότυπα μετά το 1922.
Πέρα από τις ανθρώπινες σχέσεις και την Μικρασιατική Καταστροφή στις οποίες εστιάζει η συγγραφέας, στο βιβλίο θίγονται και μια σειρά από επιμέρους θέματα: η σχέση νύφης-πεθεράς, η κατασκοπεία των Συμμάχων στη Σμύρνη κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου, η αμνησία, η άνοδος του φασισμού στον Μεσοπόλεμο, η νοητική στέρηση κάποιων ανθρώπων, η υποδοχή των προσφύγων από τους Παλαιοελλαδίτες και η υιοθεσία. Η υπόθεση κινείται κυρίως χάρη στη γυναικεία αλληλεγγύη και η συγγραφέας κρατάει εντέχνως πολλές αναγνωστικές εκπλήξεις τόσο κατά τη διάρκεια του βιβλίου όσο και στο τέλος του.
Το μότο των ηρωίδων του βιβλίου μας το παρουσιάζει ολοκάθαρα η συγγραφέας στο παρακάτω πολύ όμορφο απόσπασμα, το οποίο διδάσκει ένα καλό μάθημα ζωής:
“Έρχεται κάποια στιγμή που η ζωή μας προσφέρει μια ευκαιρία. Δεν έχει σημασία για ποιον λόγο το κάνει, από γενναιοδωρία ή επειδή πολύ απλά ξεπληρώνει το χρέος της για όσα άσχημα περάσαμε πρωτύτερα. Ακόμα και αν αυτή η ευκαιρία δεν αποτελεί εγγύηση μελλοντικής ευτυχίας, αλλά μια πρόβλεψη για δυνητικές στιγμές χαράς, είναι αρκετό για να την αρπάξουμε αμέσως και χωρίς δεύτερη σκέψη, γιατί δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει. Αν φανούμε δειλοί ή ηλίθιοι και την αφήσουμε να φύγει με την ελπίδα ότι αργότερα θα εμφανιστεί ξανά, θα έχουμε διαπράξει μέγιστο ατόπημα, αφού το μόνο που θα μας έχει μείνει είναι απογοήτευση και η αίσθηση πως φανήκαμε ανάξιοι ενός υπέροχου δώρου. Η φράση “τι θα γινόταν αν…” θα γεμίζει δηλητήριο τη γλώσσα και την ψυχή όποτε θα προφέρεται”.
Αποκτήστε το βιβλίο
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
