Κριτική: Το Νήμα, Βικτώρια Χίσλοπ, Εκδόσεις Ψυχογιός

H Θεσσαλονίκη και η ιστορία της στον 20ο αιώνα στο μυθιστόρημα της Χίσλοπ

9 May 2022

***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Το Νήμα, Βικτώρια Χίσλοπ, Εκδόσεις Ψυχογιός

Η Βικτώρια Χίσλοπ και «Το νήμα» στις Εκδόσεις Ψυχογιός από τις 5 Μαΐου.

[…Πίσω από την αραχνοΰφαντη μπόλια της αχλής, η θάλασσα τρεμόφεγγε. Στη στεριά, η πιο δραστήρια και κοσμοπολίτικη πόλη της Ελλάδας έσφυζε από ζωή. Η Θεσσαλονίκη ήταν ένα μέρος θαυμαστής πολιτισμικής ποικιλίας, όπου οι σχεδόν ισάριθμες ομάδες χριστιανών, μουσουλμάνων και εβραίων που απάρτιζαν τον πληθυσμό της συνυπήρχαν και συμπλήρωναν η μία την άλλη, σαν αδιάρρηκτα νήματα ενός ανατολίτικου χαλιού. Πέντε χρόνια νωρίτερα, η πόλη είχε απελευθερωθεί από την Οθωμανική Αυτοκρατορία και είχε προσαρτηθεί στην ελληνική επικράτεια, ωστόσο εξακολουθούσε να χαρακτηρίζεται από ανομοιογένεια και αμοιβαία ανεκτικότητα των διαφορών μεταξύ των κατοίκων της. Αυτή η πολυχρωμία του πλούσιου μωσαϊκό…]

Σε αυτό το βιβλίο της η Βικτώρια Χισλοπ υπογράφει μια ιστορία στην οποία μεγάλη πρωταγωνίστρια είναι η Θεσσαλονίκη και η ιστορία της στον 20^ο αιώνα.

Το μυθιστόρημα ξεκινά το 1917, η χρονιά που ξέσπασε στη Θεσ/νίκη η μεγάλη πυρκαγιά. Τότε που γεννήθηκε ο Δημήτρης Κομνηνός, γιος του πλούσιου και αυστηρού έμπορου υφασμάτων της πόλης, ένας άνθρωπος που δε θα καταφέρει να βγει αλώβητος από την μεγάλη πυρκαγιά. Πέντε χρόνια αργότερα είναι η τραγική στιγμή της Ιστορίας του ελληνισμού όταν συντελείται η Μικρασιατική καταστροφή. Πρόσφυγας στη Θεσσαλονίκη θα έρθει η μικρή και ορφανή Κατερίνα. Η κυρία Ευγενία, μια γυναίκα με τα δίδυμα κορίτσια της συνταξίδεψε με την Κατερίνα και από την πρώτη στιγμή γίνεται ο άνθρωπος που θα τη φροντίσει.

Μια παιδική φιλία θα αναπτυχθεί. Δύο διαφορετικοί κόσμοι που όμως δεν θα σταθούν ικανοί να εμποδίσουν τον έρωτα που σταδιακά θα αναπτυχθεί ανάμεσα στα δυο παιδιά. Ο Δημήτρης θα εισαχθεί στην Ιατρική σχολή μα θα εμπλακεί με τους κομμουνιστές για να αγωνιστεί για την πατρίδα του και το κυνηγητό και οι εξορίες θα μπουν στη ζωή του. Η Κατερίνα θα πιάσει δουλειά στους Μορένο. Πρόκειται για μια οικογένεια Εβραίων. Οι Μορένο είναι ράφτες, οι οποίοι κατάφεραν να εισχωρήσουν στην αριστοκρατία της εποχής, χάρη στην τέχνη τους. Έτσι λοιπόν, η Κατερίνα θα γίνει κεντήστρα. Όμως τα εμπόδια που θα βρεθούν στον δρόμο της θα είναι πολλά. Η Γερμανική Κατοχή, η πείνα, ο εμφύλιος και το ξεκλήρισμα της Εβραϊκής κοινότητας που κανέναν δεν θα αφήσει αλώβητο, φυσικά ούτε και τους Μορένο θα γίνουν για την Κατερίνα η τροχοπέδη σε μια ήρεμη ζωή. Μόνο ο πατέρας του Δημήτρη που θα γίνει δοσίλογος, χωρίς να πληρώσει το τίμημα που του αναλογούσε, επιβιώνει διαφορετικά.

Πώς θα συνεχιστεί η ζωή τους όλων τους στο πέρασμα της Ιστορίας;

[…Ήταν επτάμισι το πρωί. Αυτή την ώρα, η πόλη ήταν πιο γαλήνια από ποτέ. Πάνω από τον Θερμαϊκό κρεμόταν μια ασημένια ομίχλη και το νερό από κάτω, παχύρρευστο σαν υδράργυρος, πάφλαζε απαλά στον μόλο. Ο ουρανός ήταν άχρωμος και η ατμόσφαιρα πηχτή από το αλάτι. Για κάποιους μόλις τελείωνε η προηγούμενη νύχτα, ενώ άλλοι μόλις ξεκινούσαν τη μέρα τους…]

Τα ιστορικά γεγονότα της εποχής, οι συνθήκες ζωής, οι πολιτικές ταραχές, ο πόλεμος, οι λάθος αποφάσεις ζωής θα κάνουν τους ήρωες να επιβιώσουν μέσα από τεράστιες δυσκολίες. Το βιβλίο παρακολουθεί την πορεία αυτή από το 1917 έως το 2007.

Εμφανής η ιστορική έρευνα της Χίσλοπ, μια έρευνα απαραίτητη για τη συγγραφή αυτού του ιστορικοκοινωνικού έργου, από μια συγγραφέα που σέβεται πάντα την ιστορική πορεία της περιόδου που ερευνά και μελετά αρκετά προτού αρχίσει να ξετυλίγει το αφηγηματικό τη κουβάρι.

Η Χίσλοπ για μια ακόμη φορά ξετυλίγει παράλληλα και την τρυφερότητα με την οποία βλέπει την Ελλάδα, μια χώρα που την τίμησε και τιμήθηκε από αυτή για την προώθησή της Ιστορίας της στο λογοτεχνικό γίγνεσθαι και καταθέτει ένα μυθιστόρημα που θα συναρπάσει τον αναγνώστη, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον του.