Το Ταξίδι της Γραφής, των αποφοίτων του Μεταπτυχιακού προγράμματος Δημιουργικής Γραφής του Μητροπολιτικού Κολεγίου, συλλογικό, Κάπα Εκδοτική
[…Το ταξίδι της γραφής είναι πολλά ταξίδια μαζί.
Είναι τα διαφορετικά ταξίδια εννέα φοιτητών που τέλειωσαν
το Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα Δημιουργικής Γραφής
του Μητροπολιτικού Κολεγίου και με αυτό το πρώτο μικρό
βήμα γραφής ανοίγονται στο πέλαγος της γραφής…]
Μάγδα Ρεμούνδου
Κοσμήτορας Σχολής
Επικοινωνίας και Πολιτισμού
Γιάννης Μπασκόζος
Υπεύθυνος Προγράμματος Σπουδών
«Ποια αλήθεια προτιμάς; Μα αυτή που γεννιέται από τις λέξεις, τις πιο προσωπικές, αυτές που αφηγούνται μια ιστορία, άλλοτε πικρή και άλλοτε πάλι με μια ιδέα συγκρατημένης ευτυχίας, όπως η ζωή, όπως η ζωή.
Και οι Σειρήνες; Μα αυτές θα υπάρχουν πάντα. Και στο φόντο εμείς που παλεύουμε να λύσουμε τα σχοινιά, για να τρέξουμε κοντά τους. Και έτσι αλόγιστα να δαπανηθούμε. Αυτό είναι όλο.
Και οι άνθρωποι στο λεωφορείο; Αυτοί γνωρίζουν καλά το μυστικό των Σειρήνων. Οι περισσότεροι από αυτούς ξέφυγαν από κάποια ιστορία και τώρα τραβούν με την μοναξιά τους για παρέα.
Στέλνουν καμιά φορά Γράμματα από τον Πόλεμο, εννοώντας την αγάπη, με τα αθώα θύματά της σε κάθε πλευρά. Μιλούν για τα Δωμάτια της Ζωής τους, εκεί που άφησαν δυο δάκρυα και ένα χιλιοπαιγμένο τραγούδι. Στέκουν στο παγκάκι του Σέπτιμου και είναι ο τρόπος της ζωής τους ένα είδος οδοιπορικού στους χαρακτήρες και τα υλικά της.
Ονειρεύονται πως Πάνε κάπου για Χορό, τα κορίτσια πως βγάζουν τις Κάλτσες τους πριν την μεγάλη τελετή του έρωτα, έπειτα από ένα Γεύμα στους Δεινοτάδε».
Και έτσι περνούν οι άνθρωποι από το πλάι μας. Βιογραφίες γεμάτες ευκαιρίες και συντριβές, μονόλογοι και γυρίσματα της τύχης, ένα αληθινά σπουδαίο υλικό για εκείνους που ξέρουν να κρατούν από την ζωή τις μικρές και τις μεγάλες σημασίες. Σκόρπιοι τίτλοι που βρίσκουν μια δεύτερη ευκαιρία. Στα χέρια εκείνων που ξέρουν να φτιάχνουν θεωρήματα και ιστορίες μελαγχολικές από τα πιο τρυφερά απομεινάρια κάποιας μοναξιάς. Ιστορίες με αναπάντητα ερωτήματα, που κάθε τόσο συναντούν τον εαυτό τους για να τον σώσουν από την ανώφελη ροή, την άσκοπη δράση. Ιστορίες σαν καλοκαίρια που μπορούν και αλλάζουν το χρώμα αυτού του κόσμου.
Ιστορίες όπως αυτές που υπογράφουν οι συγγραφείς του συλλογικού έργου των εκδόσεων Κάπα Εκδοτική. Οι απόφοιτοι του μεταπτυχιακού προγράμματος Creative Writing του Μητροπολιτικού κολεγίου συνθέτουν το περιεχόμενο στο Ταξίδι της γραφής δίνοντας ένα εξαίσιο δείγμα της μικρής φόρμας όταν μπλέκει με το ταλέντο και την επιδεξιότητα του εργαστηρίου. Ναταλία Αθηναίου, Δέσποινα Δήμα, Ιωάννης Ευθυμίου, Μαίρη Ρόζα Θέμελη, Χριστίνα Καρπουζά, Ευγενία Κούγια, Ναυσικά Παπαδασκαλοπούλου, Στεύη Τσούτση, Ασημίνα Χαχούλη τα ονόματα των δημιουργών που καταθέτουν τις μοναδικές τους ιστορίες σε ετούτο το εγχειρίδιο γραφής. Μικρά μυθιστορήματα γεμάτα από ποίηση, λέξεις που τυραννούν και ευλογούν, που θυμούνται και αγγίζουν, που λυτρώνουν και αποκαλύπτουν πληγές. Καύματα κυνικά που αφήνουν σημάδια για να έρθουν αργότερα οι λέξεις να τα ιατρέψουν. Ιστορίες προικισμένες με τα αναγκαία μέσα της εκλέπτυνσης, της τρυφερότητας και της συγχώρεσης φιλοξενούνται σε αυτήν την φρέσκια έκδοση. Αφηγήματα που αφήνουν τα χνάρια τους πάνω στις πέτρες του δρόμου, πάνω στις ψυχές με τις βαθιές τους ανάγκες, εκείνες που σιγοκαίνε κάτω από τα δέρματα, πίσω από τα μάτια. Λέξεις που δεν ακολουθούν ευθύγραμμη πορεία και δηλώνουν αθεράπευτη υπακοή στον ρεαλισμό της ζωής. Μονόλογοι, δίχως απαντήσεις όπως εκείνα τα τραγούδια των πλανόδιων μουσικών που αντηχούν στην έρημη πόλη, μαρτυρώντας τόπους και ανθρώπους. Όνειρα γεμάτα από την ελεημοσύνη που δείχνει η ποίηση εμπρός στο ανθρώπινο μαρτύριο. Σε εκείνο που σχηματίζουν οι αγάπες και οι απουσίες και οι αποχαιρετισμοί.
Οι άνθρωποι που φιλοξενούνται στις ιστορίες της συλλογικής έκδοσης του Μητροπολιτικού Κολεγίου γυρεύουν τις γραμμές που χάθηκαν, ρωτούν την Αριάδνη, παίρνουν το νήμα από το χέρι της και μιλούν για τον κεραυνό που σημαδεύει τα φτερά ενός αγγέλου. Επειδή τέτοιες είναι οι μορφές που παρελαύνουν από τις σελίδες της έκδοσης, πρόσωπα με δίχως ισορροπία, ζωγραφισμένα αριστοτεχνικά, που έχουν για μοναδικό τους στήριγμα έναν δειλό, αδιόρατο λυρισμό, υφασμένο με τρόπο εξαίσιο. Πρόσωπα που ζουν για λίγες μονάχα στιγμές, όσο κρατά μια ιστορία. Ιστορίες δίχως μεγάλες ιδέες, καμωμένες μονάχα από αγάπη και ανθρωπιά. Όπως εκείνη η ολομόναχη φιγούρα στις Σειρήνες της Δέσποινας Δήμα που παλεύει με τον άγγελο, που αθροίζει την μαρτυρία μιας ζωής με το περιττό ώσπου να γίνει μια ακέραια τέχνη μες στις σελίδες της έκδοσης. Ιστορίες δίχως περιορισμούς, προικισμένες με μια θαυμάσια οικονομία, γεμάτες από πίστη βαθιά και άδολη εγκαρτέρηση.
Μες στην μαρμαρυγή των ηλεκτροφωτισμένων πόλεων κάποιος αφήνει μια ιστορία να φτερουγίσει, κάποιος πραγματεύεται την τρυφερή ταλάντωση μιας καρδιάς μες στον χρόνο, μιας αγάπης που γράφει τις τελευταίες λέξεις σε ένα τέλος, στο περιθώριο μιας ύστατης απώλειας. Αντιλήψεις βγαλμένες από την ζωή βρίσκουν πεδίο εφαρμογής τους στις ιστορίες της Κάππα Εκδοτικής, μας τρυπούν με το κεντρί της λύπης, της ανθρωπιάς και του μεγαλείου. Τα πρόσωπα στέκουν και μας προσμένουν μες στις σελίδες της έκδοσης, γύρω τους περιφέρονται εποχές και πράγματα χαμένα. Και είναι εκείνο το στιγμιαίο αεράκι που φυσά μέσα από τις σελίδες του Ταξιδιού της Γραφής και είναι τα κερένια όντα με τις απώλειες τους εξαίσια σηματοδοτημένες που κυριαρχούν μες στα ψυχογραφήματα της έκδοσης. Η Μαίρη, η Ευγενία, η Στεύη, ο Ιωάννης, η Ασημίνα συλλέγουν από την εποχή την ατμόσφαιρά της και έπειτα ξύνουν τις επιφάνειες με τις λέξεις τους ώσπου να υψωθεί η ακατάληπτη φλόγα της. Αυτή που η λογοτεχνία γυρεύει πάντα για να ντύσει την ανθρώπινη μαρτυρία, αρνούμενη στην καλύτερη εκδοχή της τον διδακτισμό ή την φτηνή κομψότητα. Τίποτε από αυτά δεν θα βρει κανείς στις ιστορίες των αποφοίτων του Μητροπολιτικού Κολεγίου που έρχονται με τον λοξό τους φωτισμό, με τους αριστοτεχνικούς τους υπαινιγμούς, να δώσουν ζωή σε άνθη πέτρινα. Μες στις πολιτείες που εκπίπτουν, κάτω από τους γρήγορους έρωτες και ανεξέλεγκτες τροχιές, οι δημιουργοί ανάβουν την δειλή τους λάμπα και αποκαλύπτουν πάνω στο τραπέζι τον παράδεισο και το μαρτύριο. Ιστορίες που μας διδάσκουν τον σωστό χειρισμό της αιωνιότητας, που συνιστούν έναν κρυφό, νοσταλγικό αποχαιρετισμό και την αμίαντη αθωότητα μιας ψυχής. Αυτός ο κόσμος που ασθμαίνει, που αγαπά, που μετανιώνει και πεθαίνει υπάρχει για να καταλήξει σε ένα βιβλίο, σε μια ζωγραφιά. Αρκεί το σπάνιο χάρισμα της γραφής έτσι ώστε οι χαρακτήρες που κοσμούν τις ιστορίες της έκδοσης να μετατραπούν σε εδάφια του βιβλίου της ζωής.
«…Σέρνω τα βήματά μου, σκιά του εαυτού μου. Και αυτές οι ρυτίδες δεν με αφήνουν να θυμηθώ πώς ήμουν παλιά. Παλιά. Τότε. Πότε; Το μαύρο δεν είναι χρώμα, είναι η απουσία χρώματος, άκουσε προχθές να λένε στην τηλεόραση. Δεν είναι χρώμια, δίκιο είχαν…» Ο ιδιοφυής χειρισμός του χρόνου στις Σειρήνες, το είδος της αντικειμενικότητας που δεν δειλιάζει εμπρός στην ζωή, ταιριάζουν σαν κομμάτια ενός σπασμένου βάζου. Απομένει στο καθαρό ένστικτο και τον απλό λόγο να βρουν την ισορροπία που χρειάζονται οι ιστορίες για να σταθούν στο στερέωμα. Ο Νίκος Καρούζος έγραψε πως ο χρόνος είναι χιόνι και κάπου αλλού έκανε λόγο για την αιχμάλωτη νοσταλγία. Αυτήν την τελευταία αναζητούν οι δημιουργοί των ιστοριών που φιλοξενούνται στην καλαίσθητη έκδοση του Μητροπολιτικού Κολεγίου. Καθώς γυρεύουν το πιο ζωντανό, δεν παύουν να στοχάζονται πάνω στο αβαθές της ανθρώπινης ύπαρξης. Οι ιστορίες που συνθέτουν το Ταξίδι της Κάππα Εκδοτικής αναζητούν τους στίχους μες στην βρώμικη πράξη. Αρνούνται την καθαρή θεωρία, την επιτηδευμένη γλώσσα, περιδιαβαίνουν τις βαθμίδες του χρόνου, αρνούνται την καλλιτεχνική αναπαράσταση της κοινωνίας και υφαίνουν την προσευχή της καρδιάς που ποτέ δεν ησυχάζει, ίδια με την θάλασσα. Μιλούν με απουσίες που κρατούν αμείωτη την σημασία τους μες στις ιστορίες, ξεκλειδώνουν τα πρόσωπα και έτσι, με το θαύμα του απλού βρίσκουν παρηγοριά στον κύριο Φώκνερ όταν έλεγε πως αξίζει κανείς να προσπαθήσει για να νιώσει τους ανθρώπους. Μορφές αδύναμες και ελαττωμένες στέκουν με το θάρρος ενός Αργοναύτη εμπρός στην ζωή με την παγωνιά και τις απρόσεκτες επιθυμίες, με την ανεξάντλητη πλήξη και το μικρό, πορτοκαλί της φεγγάρι. Στο πρόσωπό τους, αίματα, μελανιές, πρηξίματα και χαρακιές, σημάδια της ζωής. Και οι ιστορίες να ανεμίζουν σαν υπομνήσεις μες στα κείμενα που τα αναπαράγουν χίλιοι, σπασμένοι καθρέφτες. Πρόσωπα που διατηρούν ακόμη τα απομεινάρια της ομορφιάς του Κωστή Παπαγιώργη, όσα δηλαδή χρειάζεται για να στερεωθεί η αγάπη στις σελίδες της έκδοσης. Πρόσωπα νησιά που ζουν αυθύπαρκτα καθώς το καθοδηγητικό βήμα των δημιουργών υφαίνεται διακριτικά κάτω από τους φωτισμούς της φυσικότητας. Του πιο σπουδαίο από τα αδιαμφισβήτητα προτερήματα των ιστοριών που συγκεντρώνονται στην εξαιρετική έκδοση των αποφοίτων του Μεταπτυχιακού προγράμματος Δημιουργικής Γραφής του Μητροπολιτικού Κολεγίου.
Το πρόγραμμα, που διαμορφώνεται σε συνεργασία με το κορυφαίο Βρετανικό Πανεπιστήμιο Oxford Brookes University, παρέχει στους ενδιαφερόμενους τις αναγκαίες γνώσεις και τις τεχνικές που μπορούν να συμβάλλουν στην διαμόρφωση μιας ανταγωνιστικής γραφής. Ποίηση, μυθιστόρημα, τηλεοπτικό σενάριο συνιστούν μερικούς από τους τομείς στους οποίους καταρτίζονται οι σπουδαστές του προγράμματος που φιλοξενείται από το Μητροπολιτικό Κολέγιο. Μετά από σαράντα χρόνια λειτουργίας του το σπουδαίο ίδρυμα ενσωματώνει στον προγραμματισμό του όλες τις καινούριες τάσεις και πλαισιώνει με εξαίρετους εκπροσώπους του συγγραφικού χώρου το τμήμα Δημιουργικής Γραφής. Μανίνα Ζουμπουλάκη, Χρήστος Κυθρεώτης, Αμάντα Μιχαλοπούλου, Γιάννης Μπασκόζος ως υπεύθυνος του προγράμματος σπουδών, Χρήστος Οικονόμου, Ευτυχία Παναγιώτου, Κάλλια Παπαδάκη συνθέτουν μια ξεχωριστή ομάδα, ικανή να μυήσει τους επίδοξους δημιουργούς στα μυστικά της γραφής.
Ποια αλήθεια προτιμάς, την ρώτησε και εκείνη θαμμένη μες στα χαρτιά της είπε. «Δυστυχισμένες μπάμπουσκες, εκεί που υφαίνεται η πόλη και η ζωή μας. Παγκράτι, Δαχτυλίδι, διαλυμένοι γάμοι, παράφορες ενηλικιώσεις, ξαφνικά τροχαία, πατεράδες που γερνούν δίχως να γίνονται σοφότεροι, γυναίκες που δεν βρίσκουν ποτέ τον εαυτό τους και η παιδική ηλικία με το άγριο τέλος της. Και όλα αυτά με την ίδια αίσθηση μιας σκληρής μουσικής. Στο φόντο ένας κόσμος γεμάτο δυνάμεις της καταστροφής και του έρωτα. Ένας κόσμος που μας γνέφει όμως την ίδια στιγμή, γυρεύοντας την δροσιά μιας ολοκαίνουριας χειρονομίας.
Και όλα αυτά, καθώς ετούτο το κείμενο των εντυπώσεων παλεύει να κλείσει κάπως δημιουργικά την αναφορά για αυτήν την ενδιαφέρουσα έκδοση που έρχεται να συστήσει καινούριες, συγγραφικές φωνές. Γραφές που προσμένουμε να συναντήσουμε και πάλι, ικανές να αναμετρηθούν με την δύσκολη υπόθεση της γλώσσας, προκειμένου να φανερώσουν κάτι αυθεντικό από την άβυσσο της ζωής εκεί έξω. Της ζωής με τις άπειρες σκηνογραφίες και τις αδιάπτωτες εμμονές της. Αυτές που τόσο γοητευτικά μεταφέρουν στις σελίδες του Ταξιδιού της αφήγησης οι απόφοιτοι του Μητροπολιτικού κολεγίου.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
