Βιβλίο παραλίας; του Γεώργιου Ελ. Τζιτζικάκη

7 June 2015

***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Τρίμηνο καλοκαιρού εν όψει και κάθε βιβλιόφιλος ανυπομονεί για τις βουτιές, τον ήλιο και φυσικά τη ραστώνη της παραλίας, αγκαζέ με ένα βιβλίο που θα τον συντροφέψει στις διακοπές του. Προτάσεις κατά χιλιάδες (ευτυχώς!) για όλα τα γούστα, επιλογές απεριόριστες σε εκδόσεις, τιμές και θεματολογία, μα ο στόχος πάντα ο ίδιος: Το ταξίδι ενός αναγνώσματος!

Ωστόσο, μια και τα πάνε καλά μερικοί στο να βάζουνε ταμπέλες και τίτλους σε ανθρώπους και καταστάσεις, δε θα μπορούσαν να μη βαφτίσουν και αυτή τη συνειδητή επιλογή κάποιου. Αν δηλαδή κάποιος φέρει μαζί του ένα βιβλίο για να το απολαύσει στην παραλία, χαρακτηρίζεται αυτομάτως το βιβλίο ως «βιβλίο παραλίας» (όπερ δηλαδή και light ανάγνωσμα) και ο αναγνώστης «αναγνώστης του ενός βιβλίου» (σε αντιδιαστολή με την άποψη πως αν ήταν θερμός αναγνώστης δε θα διάβαζε στην παραλία).

Λοιπόν ομολογώ δεν το κατάλαβα ποτέ αυτό!

Και δε το κατάλαβα γιατί λατρεύω να διαβάζω βιβλία στην παραλία και δε νιώθω καμία ενοχή που το κάνω! Έχω διαβάσει μυθιστορήματα καταμεσής στην κάψα του ήλιου και ήταν τόσο καλά, που έχω σιγάσει τη βαβούρα από τα μπαλάκια των ρακετών για να μεταφερθώ σε ένα ψηλό κάστρο στη Βαυαρία. Έχω αφήσει το βιβλίο στην ξαπλώστρα για να βουτήξω στη θάλασσα βαστώντας την αναπνοή μου σκεπτόμενος την αγωνία ενός φυλακισμένου σ’ ένα κελί του Μεξικού στις σελίδες που μόλις ξεφύλλιζα. Έχω σβήσει τη μυρωδιά του αντηλιακού έχοντας καταφέρει να μυρίσω το σκαμμένο χώμα ενός λιβαδιού στη Γαλλία που μέσα στα χόρτα του έκανε έρωτα το ζευγάρι του μυθιστορήματος που διάβαζα. Επίσης (και είναι εξαιρετικά σημαντικό αυτό!) έχω γνωρίσει ανθρώπους που δε διαβάζουν γραμμή τον χειμώνα μα το καλοκαίρι ξεκοκαλίζουν δέκα βιβλία. Μήπως κάτι σημαίνει αυτό;

Βιβλία παραλίας; Για ποιο πράγμα ακριβώς στέκει τελικά αυτός ο τίτλος; Και καταρχήν, σε ποια χώρα το λέμε αυτό; Στη χώρα που έχει εκατοντάδες χιλιόμετρα ακτογραμμών, παραλίας, θάλασσας και έναν ήλιο που μας ενεργοποιεί καθημερινά;

Προσωπικά, χαμογελώ σαν βλέπω βιβλία σε ξαπλώστρες, βρεγμένα επάνω σε πετσέτες ή σελίδες να γυρίζουν απ’ τα λαδωμένα χέρια των λουόμενων κάτω από τις ομπρέλες. Λεπτό ή πολυσέλιδο, πολυκαιρισμένο ή ολοκαίνουργιο, σε μια βιτρίνα στημένο στο λιοπύρι, δερματόδετο στις παλάμες μιας γυναίκας σε κάποιο αυστριακό καφέ ή στα χέρια ενός φοιτητή στο Μοναστηράκι, πεσμένο μέσα σ’ ένα λεωφορείο που φρενάρει και φεύγει από το χέρι του επιβάτη-αναγνώστη καθώς γυρεύει τη χειρολαβή ή στη συζήτηση ανάμεσα σε βιβλιόφιλους που τονίζουν τα καλά του σημεία, το βιβλίο υπάρχει παντού! Και ευτυχώς που υπάρχει δηλαδή! Γιατί λοιπόν όταν είναι αμμουδερό κι αλατισμένο, ταλαιπωρημένο στην παραλία από λάδια, να χαρακτηρίζεται ως light; Είναι λάθος! Να φταίει ίσως η τάση του ανθρώπου να χαρακτηρίζει κάτι φτηνό, όταν το περιβάλλον δεν αρμόζει στο αντικείμενο; Ό,τι και να φταίει, θεωρώ πως ένα βιβλίο όπου κι αν το συναντήσεις, είναι ένα μέσο προς την αθανασία. Προσωπικά έτσι το νιώθω. Το εφήμερο, το αναλώσιμο της ύπαρξης μας, κάπως λιγοστεύει το τρέξιμο της σαν διαβάζεις ένα βιβλίο· οπότε τι ομορφότερο από το να θες να το συνδυάσεις με τις διακοπές σου και σε μια παραλία; Εκεί όπου γαληνεύουν οι αισθήσεις σου και ρουφάς ανενδοίαστα κάθε τι που σου προσφέρεται.

Όπως και να ’χει, ένα βιβλίο είναι πάντα ένα βιβλίο ακόμη και με πλήθος χαρακτηρισμών να το ακολουθούν. Το ανοίγεις, και ξαφνικά περπατάς μέσα του, σκέφτεσαι, ζυγίζεις, γελάς, αγωνιάς, κατσουφιάζεις, θυμώνεις, απογοητεύεσαι, παθιάζεσαι, ερωτεύεσαι. Διαβάζοντάς το λοιπόν, συντελείται εντός σου ένα μαγικό ταξίδι και μια προσωπική αναγέννηση· ακριβώς γι’ αυτό είναι άδικο να μιλάμε για βιβλία παραλίας! Την προσωπική του αναγέννηση ο καθένας, μπορεί να την ξεκινήσει τον χειμώνα με μια κούπα ζεστό καφέ μπροστά σε ένα τζάκι ενώ κάποιος άλλος σε μια παραλία καθώς απολαμβάνει μια παγωμένη μπύρα. Έτσι είναι! Ευτυχώς λοιπόν που υπάρχουν τα βιβλία παραλίας στη ζωή μας και ευτυχώς που γεννηθήκαμε όλοι μας διαφορετικοί, τόσο διαφορετικοί που κάποιοι τα αγαπάμε!

Και μιας και μιλάμε για βιβλιοπροτάσεις, εγώ θα προτείνω στους φίλους του Literature, επτά μαγικά ταξίδια για το καλοκαίρι τους.

(Αυστηρώς ελληνικά γιατί πρέπει να στηρίζουμε τους δικούς μας!)

ΔΕΝΔΡΙΝΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ – Πάει η μουστάρδα στην κρεμ μπρουλέ; (Μεταίχμιο)