***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

μόροι γὰρ μέζονες μέζονας μοίρας λαγχάνουσι

Και τι σημαίνουν τελικά όλες αυτές οι επιφυλλίδες, οι παραπομπές, τα άρθρα, οι εορτασμοί με το μελαγχολικό πρόσημο; Τι σημαίνουν για αυτόν τον ελληνισμό που όλο ζυγώνει στους μελλοντικούς καιρούς, αφήνοντας πίσω την ιστορία να ξεφυλλίζει τις ματωμένες της σελίδες; Τι σημαίνει η Σμύρνη, η Προποντίδα, το Αϊβαλί και το Αϊδίνι ποια σημασία κρατούν για τον νεοέλληνα που ζει τον καιρό του αμέριμνος και αιώνια παγκόσμιος; Τι σημαίνει η Σμύρνη για τα παιδιά που ερωτεύονται στην αυγή των δεκαέξι χρόνων τους, που περιμένουν το καλοκαίρι και παθιάζονται παράφορα με τούτη την ζωή και όχι με άλλη;

Ίσως μονάχα ένα κεφάλαιο μες στα σχολικά βιβλία, μια σύντομη αναφορά, μια ιστορία που κάποτε τους εξομολογήθηκε κάποιος νεκρός από καιρό πρόγονός τους. Η Μεγάλη Ελλάδα που χάθηκε και πάει, το όνειρο του Ιωάννη Κωλέττη που τόσο αψήφιστα εγκαταλείφθηκε σαν έγινε εφιάλτης, συνιστά μια υπενθύμιση της φιλοδοξίας που έθεσε πριν καν γεννηθεί τούτος εδώ ο τόπος. Σήμερα δεν σημαίνει τίποτε, μονάχα σηματοδοτεί την φριχτή εμπειρία της καταστροφής, τα σταχτιά σύννεφα πάνω από την προκυμαία που σημαίνουν πως όλα τέλειωσαν και πάνε.

Και αν συμπληρώνονται φέτος εκατό χρόνια από εκείνες τις φριχτές μέρες, τίποτε δεν σημαίνει για τον καινούριο Έλληνα που διαφωτισμένος, ντυμένος ευρωπαϊκά προχωρεί προς την κατάκτηση των πόθων του. Ίσως ένα δάκρυ, και εκείνο μυστικό, ίσως ένας παλμός που τεντώνει την αισθηματική χορδή της συλλογικής μας συνείδησης, ίσως μια υπόθεση μακρινή και πικρή να αποτελούν όσα απομένουν από την καταστροφή του ελληνισμού της Μικράς Ασίας.

Και ύστερα έρχεται εκείνο το άρθρο σε κυριακάτικο φύλλο, μια καταγραφή της συγγραφέως Μαρίνας Λαμπαδαρίδου Πόθου. Και μια ρήση αποσπασματική του Ηράκλειτου που φαίνεται πως εκπληρώνει και επαληθεύει την αξία της ιστορικής συνείδησης μες στον ψυχισμό αυτού εδώ του έθνους. Μια παρηγορητική διατύπωση, τώρα και για πάντα, ένα σινιάλο μες στους αιώνες για εκείνο που χάνεται, για την σημασία που κατορθώνει και κατέχει έξω από τα όρια του πραγματικού. Μια ολόκληρη στάση πνευματική, μια διάσταση ηθική που επαληθεύει την σημασία που κατέχει η μνήμη για την ατομική και εθνική μας συνέχεια φωτίστηκε σήμερα, δίνοντας ένα σωρό απαντήσεις στα μεγάλα ερωτήματα για την πορεία του ελληνισμού μες στον χρόνο.

Όσα ούτε είδομεν, ούτε ελάβομεν, τούτα φέρομεν λέει ο Ηράκλειτος και μες στο εργαστήρι αυτής εδώ της φράσης στέκει μια ολόκληρη κιβωτός. Η ψυχή μας, λευκή πεταλούδα περιφέρεται πάνω από τα χαλάσματα ενός κόσμου που δεν γνωρίσαμε, που δεν απωλέσαμε εμείς οι ίδιοι και έτσι μπορεί και εφευρίσκει μονάχος του την θέση του μες στην ηλεκτρονική μας καρδιά.  Κάτω από εκείνον τον κτιστό κόσμο, κείται ο άνθρωπος, η ουσία του, το μεγαλόσωμο γκρίζο φάντασμα του ελληνισμού της Ανατολής που σφράγισε το τέλος και κορύφωσε την οδύνη ενός ολόκληρου κόσμου.

Τώρα πια που έχει σημάνει η χειμωνιάτικη εποχή της αγάπης μας για την γη της Ιωνίας, έρχονται οι φωνές από το παρελθόν για να αποκωδικοποιήσουν εκείνο το ρίγος που νιώθουμε όταν κοιτάζουμε τις τρεμάμενες, ασπρόμαυρες φιγούρες στην προκυμαία της Σμύρνης, έτοιμες για τον θάνατο, γραμμένες ήδη στο μεγάλο μνημείο της πικρής, εθνικής μνήμης.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.