Σάμιουελ Μπέκετ: Το τέταρτο πόδι του τραπεζιού |Γράφει ο Δημήτρης Στεφανάκης|
Αν δεν υπήρχε Τζόυς σίγουρα ο Μπέκετ θα μπορούσε να είναι αδιαφιλονίκητα ο μεγαλύτερος Ιρλανδός συγγραφέας και γιατί όχι ο μεγαλύτερος συγγραφέας του 20ου αιώνα. Κάποτε τον ρώτησαν: «Γιατί η Ιρλανδία παρήγαγε τόσους σημαντικούς συγγραφείς και ποιητές; Η απάντησή του ήταν ότι μια χώρα τόσο καθημαγμένη από τους Βρετανούς και από την Εκκλησία ήταν αναγκασμένη […]
Τζέιμς Τζόυς: Η λογοτεχνική Οδύσσεια του «Οδυσσέα» |Γράφει ο Δημήτρης Στεφανάκης|
Τζόυς για τον πολύ κόσμο σημαίνει κυρίως «Οδυσσέας», και «Οδυσσέας» μια πρόκληση στην οποία νομίζω κανείς δεν μπορεί να ανταποκριθεί απόλυτα. Όλοι προσεγγίζουμε τον «Οδυσσέα» με την αίσθηση ότι διαβάζουμε ένα οποιοδήποτε βιβλίο αλλά ο «Οδυσσέας» δεν είναι ένα συνηθισμένο μυθιστόρημα. Δεν ξέρω αν είναι καν μυθιστόρημα με την αυστηρή έννοια του όρου. Φαίνεται ότι […]
Ο Γκάτσμπυ ο μέγας κι ο αιώνας του
***Γράφει η Μαρία Δαλαμήτρου είναι εκπαιδευτικός και Διδάκτωρ Λογοτεχνίας του Essex University Το 1920 ο ζωγράφος Paul Klee ολοκληρώνει την υδατογραφία Angelus Novus. Ένας άγγελος απεικονίζεται με ανοιγμένα τα φτερά του να κοιτάει καταπρόσωπο αυτό που ο θεωρητικός Walter Benjamin (Γερμανός μαρξιστής και κριτικός λογοτεχνίας, 1892-1940) προσδιόρισε ως το παρελθόν, την ιστορία. Με μάτια […]
Ο Φρανσουά Τσένγκ, Οι Επαναστάτες και η Σημασία του Ατομικού Αγώνα
Cover Photo: 孟庆彪（新华社摄影部中央新闻组记者）、Hou Bo（新华社驻中南海记者）, Public domain, via Wikimedia Commons *** Γράφει η Μαριαλένα Ηλία ‘’Αυτή τ’ ανέχεται όλα για να μείνει κοντά στα παιδία και να μπορεί να τους κομίζει, με βουβό τρόπο, τα φώτα της.’’ Το μυθιστόρημα του Φρανσουά Τσενγκ ‘Η Ιστορία του Τιαν–Γι’, διαδραματίζεται στην Κίνα το δεύτερο μισό του 20ου […]
Η Ιζαμπέλ Αλιέντε, η Δικτατορία και η Κοινωνική Ανισότητα, γράφει η Μαριαλένα Ηλία
Η Ιζαμπέλ Αλιέντε είναι Χιλιανή μυθιστοριογράφος και ανιψιά του πρώην προέδρου της χώρας, Σαλβαδόρ Αλιέντε (1970-1973). Μετά από το στρατιωτικό πραξικόπημα στη Χιλή το 1973, αυτοεξορίζεται στο Καρκάσας της Βενεζουέλας όπου και εργάζεται ως δημοσιογράφος. Στο μεταξύ, τη θέση του Σαλβαδόρ Αλιέντε αναλαμβάνει ο Αουγούστο Πινοσέτ, αρχηγός του στρατού, ο οποίος και διοργάνωσε το πραξικόπημα […]
«Η στέρνα» του Γιώργου Σεφέρη & «Υπό Κλίμακα» του Διονύση Καψάλη, σε μια συγκριτική εξέταση, από τον Θάνο Γιαννούδη
Από τα βάθη στα ουράνια: Το ποίημα ευρύτερου μεγέθους ως πρόταγμα για την εποχή του και την τέχνη της «Όλο και πιο γυμνά/ Όλο και πιο άναρθρα/ Όχι πια φράσεις/ Όχι πια λέξεις/ Γραμμάτων σύμβολα/ Αντί για την πόλη η πέτρα/ Αντί για το σώμα το νύχι/ Ακόμα πιο πολύ: μια αιμάτινη/ Σκοτωμένη κηλίδα/ […]
Οι Αρκουδιάρηδες στη Νεοελληνική Λογοτεχνία, του Παντελή Λιάκα
«Σήκω χόρεψε κουκλί μου να σε δω να σε χαρώ …» Οι αρκουδιάρηδες, αρκουδέηδες ή αρκουδόγυφτοι, όπως συνήθιζαν να τους αποκαλούν τότε, λέγονταν κάποιοι τσιγγάνοι που περιφέρονταν από τόπο σε τόπο με τη συνοδεία μιας αρκούδας που είχαν φυλακίσει και εκπαιδεύσει από πολύ μικρή ηλικία. Κρατούσαν ένα ντέφι ή ένα τύμπανο στο χέρι και το […]
«Το βιβλίο στη σύγχρονη Ελλάδα και η περίπτωση των Κερκυραίων ποιητών» γράφει η Άντζελα Γεωργοτά
Το παρακάτω κείμενο αποτελεί το αποτέλεσμα της ερευνητικής εργασίας της Άντζελας Γεωργοτά με τίτλο: «Το βιβλίο στη σύγχρονη Ελλάδα και η περίπτωση των Κερκυραίων ποιητών» η οποία παρουσιάστηκε τον Μάιο του 2020 στο Τμήμα Αρχειονομίας, Βιβλιοθηκονομίας και Μουσειολογίας του Ιονίου Πανεπιστημίου στο πλαίσιο του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Διαχείριση και ανάδειξη πολιτιστικής πληροφορίας» και στο μάθημα […]
Αρχιτεκτονική & Λογοτεχνία, γράφει η Δανάη Στυλιανή Πορταρινού
Το παρακάτω κείμενο αποτελεί απόσπασμα της ερευνητικής εργασίας της Δανάης Στυλιανής Πορταρινού με τίτλο: «Προς μία χωρική προσέγγιση της Λογοτεχνίας: ΟΙ (Α)ΟΡΑΤΕΣ ΠΟΛΕΙΣ ΤΟΥ CALVINO», η οποία παρουσιάστηκε στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ το 2019, υπό την επίβλεψη της καθηγήτριας Ιστορίας και Θεωρίας της Τέχνης και του Πολιτισμού Λία Γυιόκα. Αρχιτεκτονική & […]
Συνάφειες αισθητισμού των Όφις και κρίνο και Βυσσινί τριαντάφυλλο*, γράφει ο Sun Tao* 孙涛
Ο όρος «αισθητισμός», υπό ευρεία έννοια, σημαίνει αφοσίωση στην ομορφιά όπως την βρίσκουμε στην τέχνη και σε οτιδήποτε ελκυστικό στον γύρω μας κόσμο. Αυτή η αντίληψη που δέχεται το ωραίο ως γενικό κριτήριο υπήρξε σε όλες τις ιστορικές εποχές [1]. Ωστόσο, από τον 19ο αι. η λέξη αρχίζει να δηλώνει κάτι καινούριο: ένα κίνημα που κυριάρχησε […]
The Common Aims of Fantasy & Realism, by Apostolos Υiannaras
E. Apter, in the beginning of her book Fantasy literature : an approach to reality, makes a provocative statement: “The aim and purpose of fantasy in literature are not necessarily different from those of the most exacting realism” (1982, p. 1). Before analysing those aims, a definition of what we mean by fantasy must first […]
Αφαιρετική (σύν)θεση, γράφει η Μαρίνα Θεωδόρου
«Δὲ θέλω τίποτε ἄλλο παρὰ νὰ μιλήσω ἁπλά, νὰ μοῦ δοθεῖ ἐτούτη ἡ χάρη. Γιατί […] καὶ τὴν τέχνη μας τὴ στολίσαμε τόσο πολὺ ποὺ φαγώθηκε ἀπὸ τὰ μαλάματα τὸ πρόσωπό της» Παρμένοι από το σεφερικό ποίημα Ένας γέροντας στην ακροποταμιά, οι παραπάνω στίχοι αναδεικνύουν πώς συνθετικό και αφαιρετικό στοιχείο, παράδοξο κατά τα φαινόμενα […]
Περί αυτοβιογραφίας … του Σωτήρη Γάκου
Περί τίνος τελικά πρόκειται; Για τους θεωρητικούς αλλά και για τους ίδιους τους συγγραφείς παραμένει ένα ζήτημα όχι τόσο η αναγνώριση της όσο η σχέση της αυτοβιογραφίας με τη λογοτεχνία γενικότερα. Ακολουθώντας την τυπολογική προσέγγιση του Philippe Lejeune η ταύτιση συγγραφέα, αφηγητή, πρωταγωνιστή της αφήγησης αποτελεί μια σταθερή βάση για την αναγνώριση του είδους; Ποια […]
Η διακειμενικότητα του λογοτεχνικού έργου, του Παντελή Λιάκα
Διακειμενικότητα Η διακειμενικότητα αποτελεί έναν από τους βασικούς όρους της κειμενικότητας και υποδηλώνει την παρουσία στοιχείων από προηγούμενα κείμενα στο παραγόμενο κείμενο. Όλα αυτά τα στοιχεία αποτελούν μια διακειμενική παρακαταθήκη από την οποία οι νέοι συγγραφείς αντλούν μοτίβα, ιδέες, σχήματα και συμβάσεις. Στην ουσία τα κείμενα παράγονται μέσα από την έντεχνη ανακύκληση και […]
Σύμβολα και συμβολισμοί στα γνωστά μας παραμύθια, του Παντελή Λιάκα
Κάθε κοινωνία, από την πιο πρωτόγονη έως την πιο ανεπτυγμένη, χρειάζεται την δημιουργία των δικών της φανταστικών ιστοριών, οι οποίες βρίθουν από περιπέτειες, συμβολισμούς και ηθικά διδάγματα. Οι ψυχολόγοι προσπαθούν να αναλύσουν τα παραμύθια από την ψυχολογική σκοπιά τους. Ενώ οι συγγραφείς προσπαθούν να βρουν το βαθύτερο νόημά τους. Οι εικόνες των παραμυθιών […]
Δυστοπία: εικόνες ενός άλλου κόσμου; του Σωτήρη Γάκου
Μελετώντας κανείς διεξοδικά τις δυο αυτές έννοιες αναπόφευκτα τις συνδέει με πολιτικά ή ιδεολογικά ζητήματα, ωστόσο η ουτοπία και η δυστοπία δεν παύουν να είναι και λογοτεχνικές μορφές που με δηκτικότητα επισημαίνουν τις δυνατότητες μιας κοινωνίας. Στο σημείο αυτό είναι χρήσιμος ο διαχωρισμός που γίνεται από τον Fredric Jameson για την ουτοπία, σύμφωνα με τον […]
Το παράδοξο της τραγωδίας κατά τον Νίτσε, του Νεκτάριου Πήχα
Φρίντριχ Νίτσε «Πως είναι δυνατόν η θέαση φοβερών και ελεεινών παθημάτων να προκαλεί αισθητική απόλαυση;»[1]. Αυτό το ερώτημα τέθηκε από τον Γερμανό φιλόσοφο και ποιητή Φρίντριχ Νίτσε στο έργο του Η γέννηση της Τραγωδίας, ένα ερώτημα που ανάγεται από την ίδια τη φύση της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας. Ο προβληματισμός έγκειται στην ευχαρίστηση που νοιώθει […]
Oι αέναες μεταμορφώσεις ενός επιζώντα, του Παναγιώτη Κάπου
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου και Πνευματικών Δικαιωμάτων (23 Απριλίου) αναλογίζομαι για πολλοστή φορά την απίστευτη πορεία του βιβλίου μέσα στον χρόνο και τους λόγους που παραμένει ολοζώντανο εδώ και χιλιετίες. Το βιβλίο ως λέξη απαντάται ήδη από τον 7ο αιώνα π.Χ. στον Άλκμανα. Ετυμολογικά [1] προέρχεται από το όνομα της φοινικικής πόλης Βύβλος, […]
Πεπερασμένη γλώσσα, ξεπερασμένη λογοτεχνία ή το ζαβό το ριζικό μας; του Παναγιώτη Κάπου
Ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας, ο Σωκράτης, ο Μ. Αλέξανδρος, ο Όμηρος και ο Πυθαγόρας βρίσκονται στην πρώτη δεκάδα των πιο διάσημων ανθρώπων των τελευταίων 6000 ετών σύμφωνα με έρευνα του Tεχνολογικού Iνστιτούτου της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ). Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο φορέα, σε έρευνα για τους πιο γνωστούς συγγραφείς παγκοσμίως μετά την πρωτιά του Ομήρου στους πρώτους […]
