***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Νίκο Λαντίνις
1934 – 2023
Εδώ και χρόνια η νέα τάση στα τηλεοπτικά προγράμματα θέλει τις εκπομπές μαγειρικής να κατέχουν περίοπτη θέση στην ζώνη πρώτης προβολής. Σε εκείνο το φημισμένο δίωρο που καταγράφει τη δύναμη των τηλεοπτικών σταθμών. Πλάι στα σόου με συζητήσεις, επικαιρότητες και πολιτικούς εκπροσώπους που έχουν παλιώσει προτού καν πέσουν οι πρώτες διαφημίσεις, ο τηλεοπτικός μάγειρας, πάντα ωραίος και γλυκός σαν τα σιροπιαστά της εορταστικής βιτρίνας ετοιμάζει κάτι γρήγορο και πρωτότυπο. Στο φαγητό πυκνώνει η ατμόσφαιρα της εποχής μας, που γυρεύει το αδοκίμαστο και στοιχηματίζει κάθε φορά όλο και περισσότερα, πως τάχα θα κερδίσει τον χρόνο στον αγώνα που είναι κιόλας κριμένος. Στον τρόπο που ο μάγειρας φροντίζει τα πιάτα του, εκφράζεται μια ολόκληρη τάση, απολύτως καινούρια και εξόχως νόστιμη.
Και όμως, θα πρέπει κανείς να γυρίσει αρκετά πίσω για να εντοπίσει τον τρόπο, τις συνθήκες αλλά και τις προσωπικότητες που ανέδειξαν τη μαγειρική σε τέχνη, στην υψηλή γαστρονομία που μαγνήτισε μοναδικά το ενδιαφέρον του τηλεοπτικού και μη κοινού. Στις μεγάλες, ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τα ακριβά και εκκεντρικά εστιατόρια ξεφυτρώνουν σε όλες τις ακριβές συνοικίες. Ο θεσμός των αστεριών Μισελέν κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος ενώ μια ας πούμε, ευρεία και λαμπερή ξαστεριά προσελκύει την πιο ακριβή πελατεία. Δεν είναι λίγοι οι σεφ που ξεχωρίζουν, αξιότιμοι κύριοι Κουρμπέ που επιτέλους καλημερίζουν σαν άλλοτε τις υψηλές τάξεις αλλά και την αστική τάξη με τις αναρίθμητες προτιμήσεις, τις επιθυμίες, τους στόχους, τις δυνατότητες και τα όνειρα.
Ανάμεσα σε αυτούς, πρόσωπο και εκείνος της χρονιάς που εκπνέει με ξέφρενους ρυθμούς για να μην σημάνει τίποτε μες στην ακέραια και μεγάλη υπόθεση του χρόνου, ο Νίκο Λαντίνις, ο πρώτος αυτοδίδακτος σεφ που κέρδισε τρία αστέρια Μισελέν. Γεννημένος στην Αφρική του 1934, έζησε στο Κάνσας Σίτυ όπου και ο πατέρας του διατηρούσε αλυσίδα εστιατορίων, επιστρατεύοντας μοντέρνες μεθόδους μαγειρικής για την εποχή. Θα επισκεφτεί το Χαλ της Βρετανίας όπου και σπουδάζει οικονομικά. Στο Ναϊρόμπι έχει έρθει σε επαφή με το βρετανικό στοιχείο όμως τίποτε δεν προϊδεάζει για την μελλοντική πορεία του Νίκο. Το εστιατόριο ενός φίλου θα σταθεί η πρώτη επαφή του Λαντίνις με την τέχνη της γαστρονομίας. Η ανέλιξη του από τότε, αξιοσημείωτη, μια πορεία δίχως όριο προς τη διεθνή αναγνώριση και τον καθολικό σεβασμό κοινού, κριτικών και συναδέλφων. «Chez Niko» ονομάζεται το πρώτο εστιατόρια που ανοίγει ο διάσημος σεφ στο Ιστ Ντάλγουιτς. Γρήγορα θα κερδίσει την προσοχή του κοινού. «Για την ενημέρωσή σας δεν προσφέρουμε γαρίδες κοκτέιλ και καλοψημένες μπριζόλες», έγραφε στην είσοδο του μαγαζιού. Αιρετικός, καινοτόμος, πρόσθεσε στη συνταγή του τα στοιχεία ενός σεφ – σταρ, του πρώτου στο χώρο του. Καμία έκπτωση στην ποιότητα, καμία παραδοχή αποτυχίας για τον Νίκο Λαδίνη που είχε σκοπό να κατακτήσει τη Βρετανία και το κατόρθωσε πολύ πιο εύκολα από όσο θα μπορούσε κανείς να φανταστεί. Κύριο χαρακτηριστικό του ένα είδος μοναδικότητας που ο ίδιος υπερασπιζόταν ανά πάσα στιγμή στο πρωτοκλασάτο εστιατόριο του. Αν κάποιος πελάτης έκανε το λάθος να ζητήσει λίγο αλάτι ή πιπέρι, ο σεφ εμφανιζόταν ευθύς εμπρός του και του ζητούσε ευγενικά να αποχωρήσει. Δεν υπήρχε κανένα περιθώριο ανοχής, η τελειότητα αποτελούσε τον διακαή πόθο του Λαδίνη.
Στη νεκρολογία των Times επισημαίνεται πως ο Νικο Λαντίνις κατάφερε να προσθέσει την Βρετανία στον γαστρονομικό χάρτη, ενώ την ίδια στιγμή ανέδειξε την υψηλή μαγειρική σε μια τέχνη που δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητη την αίσθηση. Η απώλειά του τον Σεπτέμβρη του 2023 παρέμεινε στα ψιλά των ειδήσεων. Και όμως, παντού στον κόσμο, οι σεφ που ετούτη την ώρα ετοιμάζουν τη σπεσιαλιτέ τους , έχουν σίγουρα στο νου του ως μέτρο και παράδειγμα την πορεία του Λαντίνη που με αφοσίωση , θέληση, πείσμα και ένα ασύγκριτο ταλέντο συνδυασμένα όλα με μια ισχυρή και πληθωρική προσωπικότητα κατέκτησε τον καιρό του.
Την επόμενη λοιπόν φορά που κάποιος εμφανίσιμος σεφ μας εύχεται καλή Κυριακή από τα τηλεοπτικά πλατό, θα πρέπει να αναλογιστεί πως ένα μέρος από όσα κατάφερε το χρωστά στον Νικο Λαντίνη που υπερασπίστηκε την μαγειρική και την καθιέρωσε ανάμεσα στις άλλες τέχνες, με κύριο επιχείρημα αυτήν την ευθεία αναγωγή στην ανθρώπινη αίσθηση.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
