***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Πρόκειται για το σκηνοθετικό ντεμπούτο της Μάγκι Τζίλενχαλ (Η Γραμματέας, Σκοτεινός Ιππότης, Crazy Heart), βασισμένο στο ομότιτλο μυθιστόρημα της Έλενα Φεράντε (My brilliant friend). Απέσπασε βραβείο Σεναρίου στο Φεστιβάλ Βενετίας, ενώ ήταν υποψήφιο για τον Χρυσό Λέοντα Καλύτερης Ταινίας και διεκδίκησε τα βραβεία Σκηνοθεσίας και Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας για την Ολίβια Κόλμαν, στις Χρυσές Σφαίρες. Αν και το μυθιστόρημα της Φεράντε διαδραματίζεται στις Σικελικές ακτές, η ταινία είναι σχεδόν εξολοκλήρου γυρισμένη στις «δικές μας» Σπέτσες, ενδεχομένως για πρακτικούς λόγους αφού με τον νέο νόμο και τις πρωτοβουλίες του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων (ΕΚΟΜΕ), υπάρχει πλέον το επενδυτικό κίνητρο που στρέφει το ενδιαφέρον πολλών  διεθνών παραγωγών στην χώρα μας. Μέχρι εδώ, όλα καλά.

Η Λήδα (Ολίβια Κόλμαν) χωρισμένη ακαδημαϊκός Αγγλικής λογοτεχνίας, 50άρα, απόμακρη και μόνη, αποφασίζει να χαρίσει στον εαυτό της με μια περίοδο εσωτερικής αναζήτησης, φεύγοντας διακοπές σε ένα ήσυχο, παραθαλάσσιο μέρος, ενώ φαίνεται να κουβαλά μια αδιευκρίνιστη απώλεια που σχετίζεται με τις κόρες της. Η ησυχία της διακόπτεται όλο και εντονότερα από την άφιξη μιας μεγάλης, ενοχλητικής οικογένειας Ελληνοαμερικανών, που σταδιακά εμφανίζονται από αδιάκριτοι έως και απειλητικοί, ενώ η Λήδα μοιάζει να αναπτύσσει μια περίεργη εμμονή προς την νεαρή Νίνα (Ντακότα Τζόνσον) και την κόρη της.

Αν και είναι πολύ ξεκάθαρο από τα πρώτα κιόλας πλάνα της ταινίας πως πρόκειται για ένα βαθύ, φροϋδικού επιπέδου ψυχογράφημα, η ταινία ποτέ δεν κορυφώνεται και δεν καταλήγει πουθενά, αντίθετα, όσο εξελίσσεται είναι σαν να χάνεται, απλώνει και αλλοιώνεται σε πράγματα και πληροφορίες που ποτέ δεν ερμηνεύουμε την χρησιμότητά και τον σκοπό τους, ενώ ακόμα και η αλλαγή του φυσικού μέρους των γυρισμάτων μοιάζει τελικά να μπερδεύει, αφού στην Ιταλία μια οικογένεια μαφιόζων έχει λόγο ύπαρξης, αλλά στις Σπέτσες μοιάζουν κάπως να αποσυντονίζουν τα πάντα. Βέβαια… υπάρχει η εύλογη απορία του «τι είναι η ταινία;»

Είναι μυστήριο-θρίλερ και άρα ίσως να έχουν θέση οι μαφιόζοι ή είναι το πορτραίτο μιας γυναίκας που θα μπορούσε άνετα να έχει αποδοθεί χωρίς αυτούς; Δεν υπάρχει απάντηση. Και δεν υπάρχει απάντηση γιατί δεν είναι αυτό το θέμα, είναι απλώς άλλο ένα στοιχείο που κανείς δεν γνωρίζει τι προσδίδει. Κατ` αναλογία, σε όλη την ταινία υπάρχουν στοιχεία διάσπαρτα που αναιρούν το ένα το άλλο. Εύκολα θα μπορούσε να ειπωθεί ψυχολογικό θρίλερ. Έχει όλα τα στοιχεία… ένα (παράδοξα, σε όσους γνωρίζουν το ελληνικό καλοκαίρι) μουντό και ξεθωριασμένο τοπίο. Φρούτα που σαπίζουν, μάλλον επειδή όλα γύρω από την Λήδα είναι σάπια, αλλά γιατί; Λάσπη που βγαίνει από μια παιδική κούκλα (ο συμβολισμός της οποίας μένει μάλλον μετέωρος) κι όμως είναι σαν να βγαίνει από τα έγκατα της ψυχής της πρωταγωνίστριας. Ένα υπόγεια ερωτικό στοιχείο που επίσης δεν εξελίσσεται ποτέ… Αλλά δεν είναι τελικά θρίλερ. Επίσημα κατηγοριοποιείται ως δράμα. Και είναι. Είναι η ιστορία μιας γυναίκας, που ξεδιπλώνεται από συνεχή flashbacks, (πολύ εύστοχη η επιλογή της Τζέσι Μπάκλεϊ ως η νεότερη εκδοχή της Κόλμαν) τα οποία επίσης ενοχλούν στην ροή, την συνέχεια και την σύνδεση του τι βλέπουμε, αφού ειδικά στο πρώτο μέρος της ταινίας μοιάζουν να επαναλαμβάνουν αυτό που ήδη ξέρουμε: η Λήδα είναι μια γυναίκα ακατάλληλη για μητέρα. Και αυτό είναι ένα θέμα εξαιρετικά ενδιαφέρον για να χτίσεις μια ταινία. Αλλά όπως τα περισσότερα στοιχεία της, επίσης ακυρώνεται, από την κλοπή της κούκλας (αν αυτή θεωρηθεί υποκατάστατο της κόρης) και τις επώδυνες ενοχές της ηρωίδας που μοιάζει να έχει περάσει την ζωή της σε μια αυτοεπιβαλλόμενη  τιμωρία. Μόνο στοιχείο πραγματικού ενδιαφέροντος αποτελεί το ερώτημα «ποια είναι η χαμένη κόρη;» Τι έχει γίνει; Αν έχει γίνει κάτι…

Η Ολίβια Κόλμαν κάνει ότι καλύτερο μπορεί δεδομένων των συνθηκών, αλλά δεν την βοηθάει τίποτα. Η Ντακότα Τζόνσον είναι πανέμορφη όπως πάντα. Η Τζέσι Μπάκλεϊ είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ανερχόμενη φιγούρα, αλλά αυτό το ξέραμε. Εξαιρετικοί ηθοποιοί όπως ο Εντ Χάρις και ο Πήτερ Σάρσκγκαρντν δεν αξιοποιούνται ιδιαίτερα, και για το εγχώριο κοινό, ευχάριστη έκπληξη αποτελεί η παρουσία του Νίκου Πουρσανίδη και του Αλέξανδρου Μυλωνά, ενώ το soundtrack της ταινίας υπογράφει η Μόνικα. Το ερώτημα είναι, αρκούν αυτά; 

The lost daughter

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Μάγκι Τζίλενχαλ

Πρωταγωνιστούν: Ολίβια Κόλμαν, Ντακότα Τζόνσον, Τζέσι Μπάκλεϊ, Εντ Χάρις, Πωλ Μεσκαλ

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.