***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Από το έτος ιδρυσής τους το 1968, οι Εκδόσεις Καστανιώτη έχουν να επιδείξουν μια σπουδαία βιβλιογραφία με διεθνή προσανατολισμό. Με περισσότερους από 6.500 τίτλους κορυφαίων Ελλήνων και ξένων συγγραφέων (βραβευμένων με βραβεία Νόμπελ, Μπούκερ, Κρατικά βραβεία λογοτεχνίας, βραβεία λογοτεχνικών περιοδικών κ.ά) αλλά και νέων συγγραφέων που ανανέωσαν το λογοτεχνικό τοπίο και τη σύγχρονη σκέψη συνεχίζουν στα εκδοτικά δρώμενα να κατέχουν μια ιδαίτερη θέση στις επιλογές των αναγνωστών.
Με αφορμή την πρόσφατη βράβευση των Eκδόσεων Καστανιώτη στα Public Book Awards στην κατηγορία ”Εκδοτικό Αποτύπωμα”, επικοινωνήσαμε με τον ιδρυτή του οίκου κ. Θανάση Καστανιώτη, ο οποίος μας απάντησε σε διάφορες ερωτήσεις μας για την ιστορία του εκδοτικού οίκου και για το πως βλέπει το μέλλον της ελληνικής μυθιστοριογραφίας γενικότερα.
Ντίνα Σαρακηνού, 15 Ιουλίου 2019
Αισθάνεστε δικαιωμένος μετά από 50 χρόνια στα γράμματα;
Ευλογημένος νιώθω και τυχερός που βρίσκομαι τόσα χρόνια πλάι στους συγγραφείς, οι οποίοι είναι ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η χώρα μας. Παλαιότεροι και νεότεροι, Έλληνες και ξένοι, ανέκαθεν συγκροτούσαν την πιο ανήσυχη και πιο ζωντανή κατηγορία της κοινωνίας μας. Μπήκα μικρός στο χώρο του βιβλίου λαχταρώντας να συναναστραφώ σπουδαίους ανθρώπους. Πίστευα ότι στα βιβλία θα έβρισκαν διέξοδο οι αγωνίες και οι προβληματισμοί μου, και από αυτή την άποψη μπορώ να πω ότι αισθάνομαι και δικαιωμένος.
Τι έχει αλλάξει μέσα σε αυτά τα 50 χρόνια στον εκδοτικό χώρο;
Έχουν αλλάξει πάρα πολλά, τα βιβλιοπωλεία, οι γειτονιές τους, η τεχνολογία, η τεχνογνωσία, η δημιουργία των βιβλίων. Η γραφή εξελίσσεται, η γλώσσα αναδιαμορφώνεται, οι συγγραφείς δέχονται τα σήματα ενός σύμπαντος κατά πολύ μεγαλύτερου. Μια τεράστια βιβλιοθήκη χωρά πλέον σε μια μικρή συσκευή ανάγνωσης. Έχει έρθει η εποχή που το βιβλίο θα συμπορεύεται με το e-book.
Ποια βιβλία έχουν επηρεάσει τον τρόπο σκέψης σας;
Όλα, από τον Κόμη Μοντεχρήστο, που με συνάρπασε στην παιδική μου ηλικία, μέχρι τα Ελευθεριακά γραπτά του Αλμπέρ Καμύ, που θα εκδώσουμε το φθινόπωρο. Κάθε καλό βιβλίο επιδρά πάνω μας, προκαλεί πνευματική εγρήγορση, κλονίζει παραδοχές και βεβαιότητες – με άλλα λόγια δημιουργεί ζωή.
Κάρλος Φουέντες, Θανάσης Καστανιώτης
Υπάρχει κάποιος Έλληνας συγγραφέας του οποίου την πορεία παρακολουθείτε και θα θέλατε να ανήκει στην δική σας εκδοτική στέγη;
Αφιερώνω όλο τον χρόνο μου παρακολουθώντας την πορεία των μεγάλων Ελλήνων συγγραφέων που εκδίδουμε, και αυτό με αφήνει πολύ ικανοποιημένο.
Κατά τη γνώμη σας, τι παίζει ρόλο στην εκδοτική επιτυχία ενός λογοτεχνικού βιβλίου; Οι θετικές κριτικές ή η προσωπικότητα του συγγραφέα;
Πολλά παίζουν ρόλο και προ πάντων η διάδοση του βιβλίου από στόμα σε στόμα. Η επιτυχία βέβαια είναι μια πολύ σχετική έννοια. Αν κάποιο βιβλίο δεν πουλήσει χιλιάδες αντίτυπα σε λίγους μήνες ή σε έναν χρόνο, αυτό δεν σημαίνει ότι το βιβλίο απέτυχε. Μπορεί σε βάθος χρόνου να δικαιωθεί και να διαβάζεται εσαεί από μεγάλο και σταθερό κοινό. Η επιτυχία δεν ορίζεται με εφήμερους και επικαιρικούς όρους, δεν υποτάσσεται στη συγκυρία. Το έργο τέχνης δεν το αντιλαμβάνονται όλοι από την αρχή με το πραγματικό του μέγεθος.
Mε ποια κριτήρια σχεδιάζετε τις ξένες σειρές λογοτεχνικών έργων;
Από τη δεκαετία του ’70 συγκροτήσαμε τρεις διακριτές σειρές ξένης λογοτεχνίας. Η σειρά «Συγγραφείς απ’ όλο τον κόσμο» δημιουργήθηκε με σκοπό να συμπεριλάβει τους καλύτερους σύγχρονους συγγραφείς από κάθε χώρα. Η ποιότητα και η πολυφωνία, ο συντονισμός με τα μείζονα ζητήματα των καιρών μας έχουν αναδείξει αυτή τη σειρά ως μια από τις σημαντικότερες στην Ευρώπη. Οι άλλες δύο σειρές είναι η περίφημη «Κλασική βιβλιοθήκη» (με τα έργα των μεγάλων κλασικών συγγραφέων, όπως ο Μπαλζάκ, ο Τσέχοφ, ο Τολστόι κ.ά.) και η σειρά «Εικοστός αιώνας», που φιλοξενεί τους λεγόμενους σύγχρονους κλασικούς, νομπελίστες και άλλα μεγαθήρια του εικοστού αιώνα, όπως ο Χέμινγουεϊ, ο Φώκνερ, ο Έσσε, ο Γκόλντινγκ, ο Καμύ, η Γουέλτυ, ο Τσίβερ, ο Κανέτι, η Μοράντε, ο Μπολάνιο, ο Καλβίνο και άλλοι πολλοί.
Θανάσης Καστανιώτης, Μάριο Βάργκας Λιόσα
Ρισκάρετε σε πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς;
Δεν είναι ρίσκο αλλά υποχρέωσή μας να ανακαλύπτουμε τις φωνές του μέλλοντος, να εκδίδουμε αξιόλογα έργα συγγραφέων που μπορεί να μην είναι γνωστοί. Όποιος μιλά για ρίσκο είναι σαν να μην πολυπιστεύει στην αξία τους, σαν να περιμένει από τους άλλους να την αναγνωρίσουν.
Όταν πρωτοεκδίδει κάποιος συγγραφέας το βιβλίο του στις εκδόσεις μας, έχει ήδη πετύχει μια ιδιαίτερη διάκριση. Καμαρώνει το όνομά του στη σειρά της «Ελληνικής λογοτεχνίας», πλάι στα ονόματα που έχουν διαμορφώσει το σύγχρονο λογοτεχνικό τοπίο της χώρας: Αλεξίου, Καζαντζάκη, Γκρίτση-Μιλλιέξ, Λυμπεράκη, Καραπάνου Μάτεσις, Σουρούνης, Καλιότσος, Πάνου, Παπαγιώργης, Σκούρτης, Καρατζαφέρη, Πάρνης, Αγγελάκη-Ρουκ, Γαλανάκη, Καρυστιάνη, Ζατέλη, Φακίνου, Πριοβόλου, Δανέλλη, Μήτσου, Διβάνη, Κασόλας, Φωστιέρης, Τσαλίκογλου, Κουγιουμτζή, Μοδινός, Χρηστίδης, Μιχαλοπούλου, Σταμάτης, Γκιμοσούλης, Γκάκας, Αρκουδέας, Καριζώνη, Μάντης, Μπουραζοπούλου, Χρυσός, Λογαράς, Χατζηαντωνίου, Κάγιος, Μεθενίτης, Κάσδαγλης, Δανέλλης, Μουζουράκης, Γιαννακουδάκης, Σουλτάτου, Χριστοδούλου, Γράψας και τόσοι άλλοι, που δεν μπορώ να τους αναφέρω όλους για οικονομία λόγου. Θα χρειαζόμασταν πολλές σελίδες για για να καταγράψουμε τους σημαντικότερους δημιουργούς που αυτή τη στιγμή διαθέτει η λογοτεχνία μας, τους πολυδιαβασμένους και βραβευμένους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Ο κατάλογός μας είναι τα «περιεχόμενα» μιας ιστορίας της λογοτεχνίας, που εμπλουτίζεται συνεχώς με νέα κεφάλαια, με νεότερους και πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς.
Οι Εκδόσεις Καστανιώτη στράφηκαν πολύ νωρίς στην έκδοση ηλεκτρονικού βιβλίου. Ποιο πιστεύετε ότι είναι το μέλλον του ηλεκτρονικού βιβλίου;
Φέραμε το ηλεκτρονικό βιβλίο στην Ελλάδα διότι πιστεύουμε ότι υποστηρίζει το έντυπο και ότι μπορεί να διαδοθεί ευκολότερα σε όλο τον πλανήτη. Τα ηλεκτρονικά μαζί με τα έντυπα βιβλία συνθέτουν ένα βιβλιοφιλικό τοπίο πολύ πιο δυναμικό και πολύ πιο αισιόδοξο για την αξία και την ανάγκη της ανάγνωσης.
Θανάσης Καστανιώτης, δημιουργός των Εκδόσεων Καστανιώτη, Αργύρης Καστανιώτης, γενικός διευθυντής και υπεύθυνος της ψηφιακής στρατηγικής των Εκδόσεων Καστανιώτη.
Εκδίδετε σημαντικούς Έλληνες συγγραφείς που όμως δεν έχουν την ανάλογη απήχηση στο εξωτερικό. Που οφείλεται αυτό;
Οι συγγραφείς μας που μεταφράζονται στο εξωτερικό παίρνουν θετικότατες κριτικές, εντάσσονται σε γνωστές εκδοτικές σειρές, συμπεριλαμβάνονται σε λίστες με τα καλύτερα μεταφρασμένα βιβλία της χρονιάς, τιμώνται ενίοτε και με σημαντικά βραβεία. Όσοι δημιουργοί μας εντάσσονται στους καταλόγους των ξένων εκδοτών έχουν να ανταγωνιστούν τα μεγαλύτερα ονόματα του κόσμου. Πεζογράφοι μας όπως η Ζυράννα Ζατέλη, η Ιωάννα Καρυστιάνη, η Ιωάννα Μπουραζοπούλου, ο αείμνηστος Παύλος Μάτεσις, η Λένα Διβάνη και άλλοι πολλοί είχαν και έχουν ικανοποιητικές πωλήσεις.
Πώς βλέπετε το μέλλον της ελληνικής μυθιστοριογραφίας;
Είμαι αισιόδοξος, όχι μόνο για τη μυθιστοριογραφία, αλλά και για τη διηγηματογραφία και την ποίηση. Η λογοτεχνία μας είναι πολύ υψηλού επιπέδου, διαβάζουμε σπουδαίους νέους συγγραφείς, γι’ αυτό χρειάζεται μια καλή συνεργασία με την πολιτεία, ώστε να διαδοθεί το έργο τους στο εξωτερικό – όπως συμβαίνει σε όλες τις πολιτισμένες χώρες. Οι συγγραφείς, οι καλλιτέχνες εν γένει, είναι ο πολιτισμός μας, η ταυτότητά μας, χωρίς αυτούς θα ήμασταν ένα κουφάρι στον ωκεανό ή στην έρημο.
Πρόσφατα βραβευτήκατε στα Public Awards με το Βραβείο Εκδοτικό αποτύπωμα. Πόσο σημαντική είναι η αναγνώριση αυτή για τις εκδόσεις Καστανιώτη και τι αντιπροσωπεύει για εσάς;
Κάθε βράβευση είναι καλοδεχούμενη, γιατί βοηθά το βιβλίο, τον συγγραφέα του, τους συντελεστές της έκδοσης. Πέρσι οι συγγραφείς μας και ο οίκος μας τιμήθηκαν με έντεκα βραβεία. Φέτος, αν και είμαστε μόνο στα μισά της χρονιάς, έχουμε μοιραστεί τη χαρά για άλλες οκτώ διακρίσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Θεωρούμε πολύ σημαντική τη βράβευση των Εκδόσεων Καστανιώτη στα Public Book Awards, διότι εκφράστηκε προς τον οίκο μας η αναγνώριση των ανθρώπων της μεγαλύτερης ελληνικής αλυσίδας βιβλιοπωλείων.
O κ. Αργύρης Καστανιώτης, γενικός διευθυντής και υπεύθυνος της ψηφιακής στρατηγικής των Εκδόσεων Καστανιώτη, παραλαμβλάνει το βραβείο Public για την κατηγορία ”Εκδοτικό Αποτύπωμα” από τον CEO των Public, κ. Χρήστο Καλογεράκη. Στα Βραβεία Βιβλίου Public 2019 συμμετείχαν 1.800 συγγραφείς, 160 εκδοτικοί οίκοι και 2.500 υποψήφια βιβλία σε 9 διαφορετικές κατηγορίες βραβείων, με τους 189.775 αναγνώστες να αγκαλιάζουν θερμά το θεσμό με 301.254 ψήφους.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
