***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Βαγγέλης Παπαθανασίου 1943 – 2022
Πόσο τυχερό θα πρέπει να στάθηκε εκείνο το μικρό κορίτσι της θάλασσας. Επειδή για χάρη του γράφτηκε κάποτε ένα τραγούδι, μια μελωδία δίχως φωνές. Μονάχα με τους ήχους της κιθάρας και με την αίσθηση μιας μεγαλειώδους μπαλάντας, κατάμεστης από μνήμη και απέραντα στρώματα βυθισμένου καιρού. Το κορίτσι της θάλασσας, στοιχείο της αμμουδιάς και όνομα σβησμένο από το νερό, μπορεί να καυχιέται πως κάποτε την αγάπησε κάποιος σπουδαίος. Επειδή, μονάχα από έρωτα μπορούν να φτιαχτούν τραγούδια σαν αυτό που μας κληροδότησε ο Βαγγέλης Παπαθανασίου.
1492, Chariots of Fire, La Petite fille de la mer, Ask the Mountains, Mythodea, μερικοί από τους τίτλους των μελωδιών που γεννήθηκαν από τον έξοχο και πολυβραβευμένο Βαγγέλη Παπαθανασίου. Το πλήρες όνομά του ήταν Ευάγγελος Οδυσσέας Παπαθανασίου. Γεννημένος στην Αγριά Μαγνησίας τίποτε δεν προμήνυε πως ο μεγαλωμένος στο Παρίσι νεαρός θα σταθεί ως ένας από τους πρωτεργάτες του ηλεκτρονικού ήχου που τις προηγούμενες δεκαετίες κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στην μουσική βιομηχανία. Οι μελωδίες του έντυσαν επικά φιλμ και καθιέρωσαν τον συνθέτη στις πρώτες θέσεις της διεθνούς φήμης. Blade Runner από ένα δυστοπικό μέλλον που πια δεν φαντάζει τόσο απίθανο, Ελ Γκρέκο, Αλέξανδρος μερικά από τα φιλμ που πλαισίωσε μουσικά το ταλέντο του συνθέτη Βαγγέλη Παπαθανασίου, του δημιουργού που ξεπέρασε τα εθνικά όρια και μεταμορφώθηκε στον συγκλονιστικό μουσικοσυνθέτη Vangelis.
Το ταλέντο του έγινα φανερό από πολύ νωρίς. Αυτοσχέδιες παραστάσεις από τον αυτοδίδακτο νεαρό αποκάλυπταν με κάθε ευκαιρία το σπάνιο ταλέντο του. Οι Aphrodite’s Child συνιστούν μια σημαντική ψηφίδα στο μωσαϊκό που συνθέτει η πολυετής, μουσική διαδρομή του Παπαθανασίου. Τα υπερσύγχρονα στούντιο ηχογράφησης που θα δημιουργήσει στο Παρίσι θα αποτελέσουν την μήτρα για την γέννηση των μελωδιών του που σήμερα φθάνουν όπως η Mythodea ως το απώτερο διάστημα, σε μια προσπάθεια να εκφραστεί το μεγαλείο του απείρου αλλά και το μέγεθος της ανθρώπινης προσπάθειας να εξερευνήσει σε ολόκληρη την έκτασή του το μέχρι πρότινος «άγνωστο». Ο θάνατός του το 2022 από άγνωστα, μέχρι στιγμής αίτια στέρησαν από την Ελλάδα του νέου αιώνα ένα από τα καλύτερα πρόσωπά της επαναφέροντας την ίδια στιγμή στο προσκήνιο το αθάνατο και μνημειώδες έργο αυτού του μοναδικού δημιουργού.
Το κορίτσι της θάλασσας διατρέχει τους αιώνες. Έρχεται και φεύγει μαζί με τις παλίρροιες του καιρού. Κάποτε τριγυρνά σαν πεταλούδα πλάι στον Θεοτοκόπουλο όταν φτιάχνει τις προσωπογραφίες του και όταν ακόμη σπάει τις σφραγίδες της τέχνης του ισορροπώντας ανάμεσα στο μυστικισμό του Βυζαντίου και το διαφωτισμένο πνεύμα της τελευταίας Αναγέννησης. Αγγίζει τα έργα του που διατρέχουν τους αιώνες για να φθάσουν ως τις μέρες μας με γραμμές ασύλληπτες και παροιμιώδη εκφραστικότητα και έπειτα μεμιάς υπερβαίνει το εμπόδιο του χρόνου για να σταθεί κάτω από τις βροχές του μέλλοντος καιρού. Έχουν περάσει εκατονταετίες ήχων μα ο Βαγγέλης Παπαθανασίου βρίσκει τον τρόπο να θέσει και πάλι στο στόχαστρο του την συγκίνηση, το δέος της αγάπης, το βασίλειο της μοναξιάς, να προχωρήσει μες στους χλωμούς και φωτισμένους δρόμους μιας απόκοσμης πολιτείας. Το κορίτσι της θάλασσας ταξιδεύει μες στο σκοτάδι που κρύβει τα λόγια μα αφήνει τις μελωδίες του Βαγγέλη Παπαθανασίου να διασώσουν την αίσθηση κάτω από όλες τις αλήθειες που αθροίζει ετούτος ο κτιστός, τεχνολογικός μας κόσμος. Η μουσική του φαντάζει με ανάμνηση και προσδοκία, εκείνων των μεγάλων ιδεών που χρειάζονται την αμεσότητα της μουσικής για να διηγηθούν την ιστορία τους. Να ακολουθείς την μουσική του Παπαθανασίου σημαίνει να μπορείς και να θες να αντικρίσεις τις κορυφές πάνω από τα ολόλευκα σύννεφα, σημαίνει έναν μυστικό και ενδιάμεσο τρόπο για να νιώσει κανείς την μυθολογία του κόσμου. Το μυθώδες μες στην καρδιά του νεωτερισμού, το άφθαρτο κάτω από τα στρώματα της σκόνης που αθροίζουν οι ανθρώπινες εποχές, το εξωτικό που εγκιβωτίζεται μες στην καθημερινή αγωνία της ζωής και που βρίσκει έναν τρόπο να ειπωθεί με την μουσική. Από όλα τούτα δονείται το έργο ζωής του σημαντικού μουσικοσυνθέτη, ένα μυθιστόρημα θαρρείς βασισμένο στην αξία της εσωτερικότητας και το μεγαλείο της ψυχής που προχωρεί μες στον κόσμο για να ανακαλύψει τον εαυτό της.
Το κορίτσι της θάλασσας δεν μένει πια εδώ. Ξοδεύτηκε σαν μια καλοκαιρινή αγάπη, γκρεμίστηκε σαν άστρο και σαν προσευχή. Μα πρόλαβε να μας γοητεύσει με την γλαφυρότητα της ζωής του, με μια αίσθηση μουσικού κουτιού που προσμένει να ανοιχτεί σε κλεισμένο δώμα. Εμπρός του ο κόσμος μίκρυνε ή πάλι φταίει η μουσική του Βαγγέλη Παπαθανασίου που προικίζει τα πράγματα με μια μυθώδη μελαγχολία.
Κάθε νότα, κάθε ήχος μου ψιθύρισε το κορίτσι της θάλασσας αποθεώνει την μοναξιά. Και έτσι με αποχαιρέτησε καθώς η μελωδία έσβηνε.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
