***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Ιστορία της Σύγχρονης Τουρκικής Λογοτεχνίας, Börte Sagaster, Γιώργος Σαλακίδης
Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε πέντε κεφάλαια τα οποία αντιστοιχούν σε ισάριθμες περιόδους της σύγχρονης τουρκικής λογοτεχνίας. Η οθωμανική λογοτεχνία ήταν μια λογοτεχνία εσωστρεφής. Κλεισμένη στον εαυτό της περιοριζόταν στην καλλιέργεια της μακραίωνης παράδοσης που είχε κληρονομήσει από την ισλαμική μεσανατολική γραμματεία. Όταν στα μέσα του 19ου αιώνα ανοίχτηκε στη Δύση και άρχισε αφενός να παρακολουθεί με ενδιαφέρον τα εκεί τεκταινόμενα στον χώρο της λογοτεχνίας και αφετέρου να εκσυγχρονίζεται και να αναζητεί εκείνα τα στοιχεία που θα της επέτρεπαν να προσδιοριστεί εθνικά (1ο κεφάλαιο: Εξευρωπαϊσμός και εκσυχρονισμός: Οι απαρχές της σύγχρονης τουρκικής λογοτεχνίας τον 19ο αιώνα), τότε ξεκίνησε μια νέα περίοδος γι’ αυτήν, αυτή της σύγχρονης τουρκικής λογοτεχνίας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Το δεύτερο κεφάλαιο του βιβλίου (Οι πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα: πειραματική ποικιλία και εθνική συνείδηση) πραγματεύεται μια περίοδο κατά την οποία η σύγχρονη τουρκική λογοτεχνία κατά κάποιο τρόπο κλείνεται ξανά στον εαυτό της. Είναι τα χρόνια κατά τα οποία η τουρκική κοινωνία προσπαθεί να ορίσει την ταυτότητά της και η λογοτεχνία στρατεύεται στην υπόθεση αυτή. Η τρίτη περίοδος (Η περίοδος του ‘ανθρωπάκου’: κοινωνικός ρεαλισμός και λαϊκιστικές τάσεις) από τη μια πλευρά παραμένει εσωστρεφής, αλλά από την άλλη σηματοδοτεί κι ένα νέο άνοιγμα της τουρκικής λογοτεχνίας, αυτή τη φορά στην τουρκική επαρχία και τα προβλήματά της καθώς και στον καθημερινό άνθρωπο της πόλης. Η τέταρτη και η πέμπτη περίοδος φαίνεται να ορίζουν ένα πιο τελεσίδικο άνοιγμα στους ορίζοντες της τουρκικής λογοτεχνίας. Το τέταρτο κεφάλαιο (Έλευση της νεωτερικότητας: χειραφέτηση και διαφοροποίηση) καταπιάνεται τόσο με τις νέες φωνές στην ποίηση και την πεζογραφία των δεκαετιών 1950 και 1960, όσο και με την πολιτικοποίηση και αστάθεια που παρατηρείται στη δεκαετία του 1970. Το πέμπτο κεφάλαιο (Ένα ευρύ πεδίο: νέες τάσεις στην τουρκική λογοτεχνία μετά το 1980) προσπαθεί να συμπεριλάβει –χωρίς να διεκδικεί οποιαδήποτε αξίωση πληρότητας– όσο το δυνατόν περισσότερες πινελιές από την πολύχρωμη παλέτα της τουρκικής λογοτεχνίας των τελευταίων δεκαετιών, η οποία είναι εξαιρετικά πλουραλιστική και πλούσια.
Το βιβλίο αυτό δεν είναι μια θεωρητική λογοτεχνική μελέτη, αλλά προσπαθεί να περιγράψει τη σύγχρονη τουρκική λογοτεχνία χωρίζοντάς την σε περιόδους και εστιάζοντας στα ίδια τα λογοτεχνικά έργα, τα οποία ζητά να ερμηνεύσει τόσο μέσα από την εσωτερική τους δομή, όσο και μέσα από το ιστορικοκοινωνικό περιβάλλον τους. Δίνονται κάθε φορά τα βασικά χαρακτηριστικά της κάθε περιόδου, ενώ περισσότερες λεπτομέρειες για τους πιο σημαντικούς εκπροσώπους της κάθε περιόδου μπορεί να βρει ο αναγνώστης στο παράρτημα του βιβλίου. Για την περίοδο μετά το 1980 έγινε μια πιο εκτενής περιγραφή των κύριων τάσεων της τουρκικής λογοτεχνίας, αυτή τη φορά χωρίς πολλά βιογραφικά και εργογραφικά στοιχεία στο παράρτημα, διότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων πρόκειται για συγγραφείς που βρίσκονται ακόμη καθ’ όδόν, δεν έχουν δηλαδή ολοκληρώσει το έργο τους. Επιπλέον, πολλοί από αυτούς τους συγγραφείς διατηρούν τη δική τους ιστοσελίδα στο διαδίκτυο, στην οποία παρουσιάζουν τα έργα τους, και μπορεί κανείς μάλιστα να επικοινωνήσει μαζί τους μέσω Facebook ή Twitter.
Η BÖRTE SAGASTER σπούδασε Τουρκολογία και Ισλαμικές Σπουδές στα πανεπιστήμια του Φράιμπουργκ και του Αμβούργου. Είναι Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Οθωμανικής και Τουρκικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου.
Ο ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΑΛΑΚΙΔΗΣ σπούδασε Κλασική Φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και Τουρκολογία στο Ludwig-Maximilians-Universität του Μονάχου. Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Οθωμανικής και Τουρκικής Γλώσσας και Γραμματείας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
