***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Η Iσμήνη Μπάρακλη, κατάγεται από το Ναύπλιο. Φοίτησε στο St. George Commercial College και εργάστηκε επί σειρά ετών σε μεγάλη οικονομική εφημερίδα ως Υπεύθυνη Εκδηλώσεων και Συνεδρίων. Είναι παντρεμένη και μητέρα ενός παιδιού. Γράφει για παιδιά και μεγάλους. Από τις Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά της ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ ΠΕΤΑΛΟΥΔΑΣ, ΣΜΥΡΝΗ. ΚΥΝΗΓΙ ΜΑΓΙΣΣΩΝ, ΤΟ ΧΕΛΙΔΟΝΙ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ και Η ΘΕΙΑ ΜΠΕΜΠΑ.     Γεννήθηκε και μεγάλωσε σε ένα σπίτι γεμάτο βιβλία και μυρωδιές μαγειρικής. Σπουδάζει, εργάζεται, ταξιδεύει, παντρεύεται, γίνεται μαμά, λατρεύει τη φύση, υμνεί τη φιλία και ονειρεύεται έναν καλύτερο κόσμο με περισσότερο χιούμορ, ειλικρίνεια και αγνότητα.

Το νέο της βιβλίο «Η θεία μπέμπα», ένα κοινωνικό ευθυμογράφημα εποχής, κυκλοφόρησε στις 7 Οκτωβρίου και είναι η αφορμή για αυτήν την Συνέντευξη. Η κ. Μπάρακλη μας μίλησε για την κεντρική ηρωίδα του έργου μα και για τους υπόλοιπους ήρωες της, για το πώς εμπνεύστηκε την ιστορία αυτή, αλλά και γενικά για την λογοτεχνία και την συγγραφή.

Βιργινία Αυγερινού, 10.12.2021  

Mόλις κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο « Η θεία μπέμπα», το 4ο από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Ποια η γενικότερη σχέση σας με τη λογοτεχνία και τι σημαίνει για εσάς η καλή λογοτεχνία;

Μαθητεύω στην τέχνη αυτή νιώθοντας κάθε φορά τον ίδιο ενθουσιασμό. Κάθε νέο μου βιβλίο είναι μια καινούργια προσέγγιση στα λημέρια της λογοτεχνίας. Η θεία Μπέμπα, το τελευταίο μου μυθιστόρημα, μια ιστορία με πολύ χιούμορ που θυμίζει ευθυμογράφημα εποχής, είναι ένα τέτοιο εγχείρημα.

Ξεχωρίζω την Νεοελληνική λογοτεχνία για την ποιότητά της, από τον Παπαδιαμάντη και εντεύθεν, αλλά  και  τη σύγχρονη πεζογραφία, και πιστεύω πως η Ελλάδα, η ενέργειά της, το φως της, η Ιστορία της, γαλούχησαν και θα συνεχίσουν να γαλουχούν θαυμαστούς λογοτέχνες. Έχουμε μια περιουσία στα χέρια μας, αρκεί να την εκτιμήσουμε και να την εντάξουμε στην καθημερινότητά μας. Η ιαματική τέχνη του λόγου αντανακλά στην ευφορία της ανάγνωσης και στην ημέρευση του νου. Αυτός είναι ο θαυμαστός και θαυμάσιος κόσμος κάθε τέχνης και συνάμα η μεγάλη δυσκολία του δημιουργού.

Μιλήστε μας λίγο για την πορεία αυτού του βιβλίου. Πώς εμπνευστήκατε την ιστορία του και τι μεσολάβησε έως την έκδοσή του από τις Εκδόσεις Ψυχογιός.

Η θεία Μπέμπα γεννήθηκε σε έναν φανταστικό χώρο της μνήμης μου, δημιούργημα φαντασίας και αφηγήσεων, που πίστευα μέχρι τώρα πως έχει εξασθενίσει και δεν υπάρχει. Προφανώς όμως όλα αυτά είναι καταγεγραμμένα στα κύτταρά μας, σε μια έσω μνήμη που κάποιες φορές η ακρίβειά της ξεπερνά και εμάς τους ίδιους. Ήταν μια περσόνα χείμαρρος  που εδραιωνόταν και γιγάντωνε μέσα μου από κεφάλαιο σε κεφάλαιο. Όταν γράφτηκαν οι πρώτες σελίδες, ένιωσα την ανάγκη να κάνω μια μικρή παύση. Τόσο πληθωρική παρουσία,  ήθελα χρόνο προκειμένου να αντιληφθώ τι είχα ακριβώς στα χέρια μου. Ήταν κάτι εντελώς διαφορετικό από όσα είχα γράψει στο παρελθόν.  Γενναία πηγή έμπνευσης η ιδιαίτερη πατρίδα μου, το Ναύπλιο, όχι μόνο για το ατμοσφαιρικό σκηνικό, κυρίως για την κοινωνία  της εποχής, την θεατρικότητα, την αισθητική, τους παλιούς Αναπλιώτες, αναπόσπαστο κομμάτι της νοστιμάδας της πόλης μου, το αλατοπίπερο.

Από το χιουμοριστικό στο κοινωνικο-αισθηματικό, στο κοινωνικό-ιστορικό και τώρα, σε ένα κοινωνικό ευθυμογράφημα εποχής. Υπάρχει κάποιο είδος λογοτεχνίας που δε θα σκεφτόσασταν ποτέ να ασχοληθείτε και γιατί;

Μακάρι να μπορούσα να απαντήσω. Νομίζω πως η τέχνη δεν εντάσσεται σε καλούπια, είναι ανυπότακτη και ελεύθερη, και ίσως η εναλλαγή αυτή να αναζωογονεί και τον ίδιο τον δημιουργό, που αποτελεί και για εκείνον ξάφνιασμα κάθε νέο βιβλίο, ο ιδιαίτερος κόσμος του, η υφή του, τραχιά ή μεταξένια αναλόγως.

O πυρήνας ωστόσο της λογοτεχνίας είναι πάντα ο άνθρωπος, η εύθραυστη σύστασή του, σταθερή και αμετάβλητη σε όλες της εποχές, καθρεπτίζεται και ξεπροβάλει από κάθε είδος και διαφορετικό μονοπάτι προσέγγισης.

Η Νοσταλγική ιστορία μιας ιδιόρρυθμης και συνάμα αγαπητής αριστοκρατικής οικογένειας του Ναυπλίου που ξεκινά την δεκαετία του ΄30 και φτάνει σχεδόν μέχρι το 1985 με κεντρική ηρωίδα την «Θεία Μπέμπα» να μας αφηγείται σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση όλη την ιστορία. Μια ηρωίδα που ενώ φαίνεται να είναι χαμηλών τόνων άνθρωπος, είναι δυναμική, καθόλου αφελής και άνθρωπος που χειρίζεται καταστάσεις. Τι αντιπροσωπεύει για εσάς η ηρωίδα αυτή;

Η θεία Μπέμπα είναι η χαρά της ζωής. Οικονόμος σε ένα αστικό αρχοντικό της δεκαετίας του 1930, την οικία Ροδόπουλου, αποτελεί το τρίτο μάτι όχι μόνο του αρχοντικού, αλλά κυρίως των ανθρώπων του.  Μάς ταξιδεύει πίσω στο χρόνο, σε μια μεγαλειώδη εποχή, παραπλανητική για την αριστοκρατία, μια παρατεταμένη περίοδο μπελ επόκ, που έμοιαζαν όλα ρόδινα, αλλά δεν ήταν και μας γνωρίζει την ιδιόρρυθμη, και συνάμα αξιαγάπητη φαμίλια του αρχοντικού. Γνωρίζουμε ωστόσο και εκείνη. Η θεία Μπέμπα είναι μια σπιρτώδης γυναίκα με μπρίο και φλογερό ταπεραμέντο. Πέρα όμως από το χιούμορ που την διακρίνει, είναι ένας άνθρωπος με βάθος και επίγνωση.  Ο τρόπος που διαχειρίζεται τραγικές και δυσεπίλυτες καταστάσεις, αφήνει ανεξίτηλη τη σφραγίδα της σε ανθρώπους και γεγονότα. Και ίσως το ζουμί, ο πυρήνας της ιστορίας, να βρίσκεται στην προσωπικότητα της Μπέμπας, μιας γυναίκας που τολμά επανεκκινήσεις στην ζωή της, τολμά νέες αφετηρίες και στροφές, τολμά να ζήσει πέρα από καθωσπρεπισμούς και κοινωνικά στερεότυπα και εντέλει σκηνοθετεί τη ζωή της με τέτοιο τρόπο ώστε να αξίζει το κάθε λεπτό της διαδρομής και η κάθε ανάσα.

Ο Βασιλάκης, η Ελπινίκη, τα κορίτσια τους και ο Ντίνος. Το παιδί που η θεία Μπέμπα νοιώθει δικό της παιδί. Και ο Ντίνος την νοιώθει σαν δεύτερη μάνα. Μιλήστε μας για αυτήν την τόσο δυνατή και αμφίδρομη σχέση αυτών των ηρώων.

Για να μιλήσουμε για τη ιδιαίτερη σχέση Μπέμπας – Ντίνου, πρέπει να παρατηρήσουμε λίγο προσεκτικά τους ήρωες.

Ο κύριος Βασιλάκης, ο πατέρας του Ντίνου, παραλής και καλόκαρδος, ευημερεί εκ του εμπορίου ραδιοφώνων Φίλιπς, μέγας εισαγωγέας μετά εμπορικού καταστήματος. Αριστοκράτης, καλοφαγάς και φιλοβασιλικός μέχρι κεραίας.

Η Ελπινίκη, η «πέρα βρέχει» σύζυγος και μητέρα, συλλέκτρια καπέλων στολισμένων άλλοτε με φτερά φασιανού κι άλλοτε πάλι με βαλσαμωμένα πουλιά, με μεγάλο ενδιαφέρον στους χορούς, τις δεξιώσεις και τα σουαρέ και με ελάχιστο ενδιαφέρον στην διαπαιδαγώγηση των παιδιών που την έχει αναλάβει εξολοκλήρου η Μπέμπα.

Οι λουσούδες θυγατέρες Αρίστη και Νανά, αναθρεμμένες με γαλλικά και πιάνο, ενίοτε και με κρυφούς αγαπητικούς, ωστόσο με αντισυμβατικό βίο, που δεν ακολουθεί τα στερεότυπα και τις επιταγές της εποχής.

Και το στερνοπαίδι της οικογένειας, ο Ντίνος, η μεγάλη αδυναμία της Μπέμπας που τον μεγαλώνει σαν δικό της παιδί. Ζωηρός όσο κεραμιδόγατος Γενάρη μήνα, έλιωνε ένα παντελόνι στα πισινά και αργότερα στον καβάλο. «Οι δέκα πληγές του Φαραώ» κατά τους χαρακτηρισμούς του πατέρα του, καθώς τους βάζει συχνά πυκνά όλους σε μπελάδες,  «παιδί ιδιοφυία» κατά την Μπέμπα που πίνει νερό στο όνομά του. Και όλη η ιστορία λίγο πολύ κινείται γύρω από αυτή τη αμφίδρομη σχέση αγάπης και αφοσίωσης Μπέμπας – Ντίνου μέχρι  την τελευταία σελίδα σε πείσμα των χρόνων που περνούν και των δεκαετιών που διαδέχεται η μία την άλλη, φέρνοντας καταιγιστικές αλλαγές για τους ήρωες. Η αγάπη όμως παραμένει σταθερή και αμετακίνητη καθώς η Μπέμπα στην συνείδηση του Ντίνου ενέχει θέση μάνας, αναγνωρίζοντας από πολύ μικρή ηλικία, την φυσική αδυναμία της Ελπινίκης ως προς τον μητρικό της ρόλο, πράγμα που τον δυσκολεύει να πει ακόμα και την λέξη «μαμά», μαζί με άλλα πολλά κωμικοτραγικά γεγονότα που θα φέρει η αδυναμία αυτή.

Πείτε μας για τον τρόπο που γράφετε γενικά. Γράφετε γραμμικά ή μπορείτε να παραλείψετε τη σειρά και να γράψετε μελλοντικές σκηνές; Τι έρχεται πρώτο όταν ένα έργο αρχίζει να σχηματίζεται. Η πλοκή ή οι χαρακτήρες;

Η θεία Μπέμπα, είναι το πρώτο μου μυθιστόρημα που προηγήθηκαν χρονικά οι ευφάνταστοι χαρακτήρες από οτιδήποτε άλλο.  Όλα ξεκινούν από εκείνους. Κτίστηκαν με μια θεατρικότητα – από την πρώτη στιγμή τους είδα με αυτό το βλέμμα – βοήθησε ωστόσο και το σκηνικό της παλιάς πόλης του Ναυπλίου, και οπωσδήποτε η εποχή, η δεκαετία του 1930 πλούσια από κάθε άποψη σε ερεθίσματα. Και ομολογώ πως αυτή η έναρξη των πάντων από τους χαρακτήρες, έδωσε μεγάλη φόρα και στην εξέλιξη της ιστορίας, καθώς ο κάθε ένας από αυτούς τράβηξε τον δικό του μοναδικό και ασυμβίβαστο δρόμο μέσα στο μυθιστόρημα, που ακολουθεί τη γραμμή του χρόνου και της Ιστορίας.

Πόσο σημαντικό είναι για εσάς το εξώφυλλο, η περίληψη του οπισθόφυλλου και ο αντιπροσωπευτικός τίτλος για ένα βιβλίο και ποια είναι τα συναισθήματα κάθε φορά που βλέπετε το έργο σας τυπωμένο να κοσμεί τις προθήκες των βιβλιοπωλείων;

Ο τίτλος, το εξώφυλλο όπως και το οπισθόφυλλο είναι  μέρος της αισθητικής του βιβλίου, πρέπει να υπάρχει μια ακολουθία.  Ο τίτλος «Η θεία Μπέμπα» υπήρχε εν τη γενέσει του βιβλίου και νομίζω πως κλείνει μέσα του μια ολόκληρη εποχή – συνθήκη – αισθητική. Το εξώφυλλο είναι από μια παλιά διαφήμιση σοκολάτας, και συνειρμικά φέρνει στο νου γλυκές μνήμες από το μακρινό παρελθόν. Ωστόσο, ταιριάζει απόλυτα και με τον τίτλο, όπου επίσης έχει τη νοσταλγία της εποχής, και μας γυρνά πολλές δεκαετίες πίσω. Κάπου εκεί, ξεκινά και η ιστορία της θείας Μπέμπας.

Όταν το βιβλίο πάρει το δρόμο των βιβλιοπωλείων δεν είναι πια δικό μου, είναι των αναγνωστών, σα να έχει ολοκληρωθεί η μεταξύ μας αλληλεπίδραση. Η ευχή είναι πάντα να έχει τύχη αγαθή, να αγαπηθεί και η μεταξύ μας αλληλεπίδραση να συνεχίσει με τους αναγνώστες του.

Είναι η συγγραφή ένας μοναχικός δρόμος, ένας τρόπος για να δημιουργήσουμε μέσα μας νέες ιδέες και να έρθουμε σε επαφή με τη γνώση μιας ολόκληρης εποχής για να κατανοήσουμε καλύτερα, εν τέλει, και τον εαυτό μας;

Είναι μια πολυτέλεια που έχει ο δημιουργός, περισυλλογής, εμβάθυνσης, εκμηδένισης  αποστάσεων και χρόνου. Διάγουμε, κατά κάποιο τρόπο, έναν πολυτελή βίο μέσα στην ασφυκτική πολλές φορές καθημερινότητα. Και όλο αυτό έχει μια γοητεία, είναι σα να ζεις πολλές ζωές.  Στα νεανικά μου χρόνια, παρακολουθώντας τον πατέρα μου, που επίσης έγραφε, το αντιλαμβανόμουν σαν μια διαδικασία επίπονη και κοπιαστική, κάτι που το βλέπω και τώρα στα μάτια του δικού μου παιδιού προς εμένα, καθώς η γραφή απαιτεί χρόνο, απομόνωση, αφοσίωση. Τώρα πια αντιλαμβάνομαι πως η γραφή είναι ένας δημιουργικός κάματος που σου προσφέρει ωστόσο τον πολύτιμο χρόνο της περισυλλογής, όχι μόνο ως προς την εμβάθυνση στην ενίοτε ιστορία, κυρίως όμως εκείνης με τον έσω αυτό.  Οπότε, σ’ αυτό το δούναι και λαβείν,  είναι τα ζύγια ίσα.

Στις μέρες μας ανθούν τα social media και επιτρέπουν στον συγγραφέα να επικοινωνήσει με τους αναγνώστες. Ο γνωστός συγγραφέας Τζόναθαν Φράνζεν όμως έχει πει ότι η διάσπαση προσοχής που προκαλούν τα social media και ο εθισμός είναι εξαιρετικά εχθρικοί για έναν συγγραφέα. Η δική σας άποψη;

Με βρίσκει απόλυτα σύμφωνη. Εθιστικά για μικρούς και μεγάλους, εχθρικά ως προς τον χρόνο που είναι δώρο και η διαχείρισή του απαιτεί σύνεση. Η γνώση και η αλήθεια  εμπερικλείετε στις ρίζες μας:  Χρόνου φείδου και μέτρον άριστον.

Κλείνοντας, αφού σας ευχαριστήσουμε, θα θέλατε να μας μιλήσετε για τα μελλοντικά συγγραφικά σας βήματα;

Σας ευχαριστώ πολύ και εγώ. Ελπίζω και εύχομαι να ευδοκιμήσουν οι συνθήκες και να φέρει ο χρόνος το επόμενο μυθιστόρημα, το οποίο έχω αρχίσει ήδη να σκαρώνω και η αλήθεια είναι πως το απολαμβάνω ιδιαιτέρως.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.