***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Ο βετεράνος των «pulp» μυθιστορημάτων και σεναρίων κινηματογραφικών ταινιών, Έλμορ Λέοναρντ, έγραψε το «crime fiction» μυθιστόρημα, «Rum Punch» το 1992, στη δύση, δηλαδή, της λογοτεχνικής του καριέρας. Αν και 67 χρονών όταν αποφάσισε να γράψει ιστορία της Τζάκι Μπερκ, μιας σαραντάρας αεροσυνοδού που μεταφέρει χρήματα για λογαριασμό του ντίλερ όπλων, Ορντέλ «Γουαϊτμπρέντ» Ρόμπι, η οποία σύντομα πέφτει στα χέρια της Ομοσπονδιακής Αστυνομίας, χωρίς πολλές επιλογές για το πώς να αποφύγει να κάνει φυλακή για τα επόμενα δέκα χρόνια, ο Λέοναρντ γράφει με ζωτικότητα και αστείρευτο ταλέντο, δημιουργώντας ένα γνήσιο θρίλερ που πολλοί νεότεροί του θα είχαν εκτελέσει με λιγότερη δεξιοτεχνία. Η γεμάτη ανατροπές περιπέτεια της Τζάκι, η οποία έχει ερωτευτεί τον εγγυητή της, Μαξ Τσέρι, είναι εμπνευσμένη από τα «pulp» μυθιστορήματα του Τσέστερ Χάιμς και του Αϊσμπεργκ Σλιμ από τις δεκαετίες του 1950 και του 1970 αντίστοιχα, αλλά ταυτόχρονα ξεκίνησε μια νέα τάση στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο κατά τη δεκαετία μέσα στην οποία γράφτηκε, που μας έδωσε έργα όπως το «Pulp Fiction» (1994) και το «Out of Sight» (1998). Μάλιστα, ο Κουέντιν Ταραντίνο μαγεύτηκε τόσο από το βιβλίο αυτό του Λέοναρντ, που αποφάσισε να το μεταφέρει στη μεγάλη οθόνη το 1997, υπό τον τίτλο, «Jackie Brown».

Όπως ισχύει με την πλειοψηφία των χαρακτήρων του Λέοναρντ, έτσι και οι πρωταγωνιστές του «Rum Punch» είναι όλοι διεφθαρμένοι. Ο Ορντέλ Ρόμπι είναι, στην ουσία, ένας κλέφτης που έχει βρει τον τρόπο να εμπορεύεται όπλα και πυρομαχικά που κλέβει από νεοναζί στη Φλόριντα και τα διοχετεύει σε άλλες χώρες του κόσμου, νιώθοντας έτσι πως μπορεί να αποκαλεί τον εαυτό του «γκάνγκστερ». Ο Λούις, τον οποίο γνωρίζουμε από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο του βιβλίου, είναι ένας παλιός φίλος του Ορντέλ, ελαφρώς διαταραγμένος, που έχει βγει μόλις από τη φυλακή (όπου μπήκε εξαιτίας του Ορντέλ) και δεν βλέπει την ώρα να ξαναμπεί μέσα. Ο Μαξ Τσέρι είναι ένας δυστυχισμένος πρώην μπάτσος, που έχει ανοίξει ένα γραφείο ως εγγυητής και υποφέρει στα χέρια της εκμεταλλευτικής συζύγου του. Η Τζάκι, μία από τις πιο σύνθετες χαρακτήρες του βιβλίου, βλέπει τη ζωή της να περνάει και μέσα στην κρίση της μέσης ηλικίας που βιώνει, αποφασίζει να πάρει τα πράγματα στα χέρια της, ίσως για πρώτη φορά. Άλλοι χαρακτήρες του μυθιστορήματος είναι οι «γυναίκες» του Ορντέλ, Μέλανι, Σιμόν και Σερόντα, οι οποίες τον βοηθούν για διαφορετικούς λόγους η κάθε μία, οι συμμορίτες με τους οποίους συναναστρέφεται ο Ορντέλ και οι δύο ομοσπονδιακοί αστυνομικοί, ο Ρέι και ο Μαρκ, οι οποίοι άλλοτε είναι χειριστικοί και άλλοτε συμπονετικοί απέναντι στη Τζάκι.

Το «Rum Punch» ανήκει στην κατηγορία των αστυνομικών μυθιστορημάτων του Λέοναρντ, ενώ οι περισσότεροι από τους κεντρικούς χαρακτήρες του βιβλίου έχουν ήδη κάνει την εμφάνισή τους σε άλλα βιβλία του συγγραφέα, του ίδιου είδους, με πρώτο το «Switch» (1978), το οποίο έγινε ταινία υπό τον τίτλο, «Life of Crime» (2013). Ακόμη, όμως, κι αν όλα τα αστυνομικά μυθιστορήματα του Λέοναρντ φαίνεται να λαμβάνουν χώρα στο ίδιο, ξεχωριστό σύμπαν, τα γουέστερν μυθιστορήματα του συγγραφέα, για παράδειγμα, φαίνονται να λαμβάνουν χώρα σε ένα παράλληλο, όπου ισχύουν οι ίδιοι νόμοι. Ένας κριτικός έγραψε κάποτε για το περιοδικό Philadelphia Inquirer, πως στο «Rum Punch» ο Λέοναρντ βρίσκεται στο στοιχείο του και πως «κανένας δεν μπορεί να γράψει διεφθαρμένους [χαρακτήρες] καλύτερα από εκείνον». Η παρατήρηση αυτή είναι εύστοχη, γιατί αγγίζει μια βαθύτερη αλήθεια σχετικά με τη λογοτεχνία του Λέοναρντ: Όπως ο Ρέιμοντ Τσάντλερ ή η Πατρίτσια Χάισμιθ πριν από αυτόν, έτσι και ο Λέοναρντ έχει δημιουργήσει ένα άμεσα αναγνωρίσιμο λογοτεχνικό κόσμο, όπου κανείς δεν είναι άξιος εμπιστοσύνης, καθώς, κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες, όλοι είναι δυνητικά ανέντιμοι.

Η κινηματογραφική μεταφορά του Ταραντίνο, πέρα από τη βασική διαφορά που έχει με το βιβλίο του Λέοναρντ, ότι έχει βάλει τη θρυλική ηθοποιό των «blaxploitation» ταινιών της δεκαετίας του 1970, Παμ Γκρίερ, να παίξει την Τζάκι, η οποία στο «Rum Punch» είναι λευκή, έχει και άλλες επιμέρους διαφορές. Ο Ταραντίνο, γνωστός για την «αισθητικοποίηση της βίας», αλλά και τον επιφανειακό χαρακτήρα των κατά τα άλλα ευφυών ταινιών του, δημιουργεί, με την «Jackie Brown», μία ταινία πιο ανάλαφρη από το σκοτεινό σε πολλά σημεία, «Rum Punch». Πολλές από τις πιο ωμές σκηνές του μυθιστορήματος, στις οποίες εμπλέκονται οι τοπικές συμμορίες, παραλείπονται στην ταινία, ίσως για να είναι πιο συμπυκνωμένη σεναριακά, καθιστώντας την όμως έτσι μία «Κατάλληλη για άνω των 13^ων ετών» εκδοχή της αυθεντικής ιστορίας. Ο Σάμιουελ Τζάκσον, παρόλα αυτά, στο ρόλο του Ορντέλ, είναι εξίσου απειλητικός με το χαρακτήρα στο βιβλίο.

Πολλά σημεία του βιβλίου του Λέοναρντ, αν διαβαστούν ξανά σήμερα, έχουν φανερά «παλιώσει», όπως για παράδειγμα το ποσό του μισού εκατομμυρίου δολαρίων που η Τζάκι σχεδιάζει να πάρει από τα λεφτά του Ορντέλ, ένα ποσό που ύστερα από μερικές υποτιμήσεις του νομίσματος, αν και όχι αμελητέο, σίγουρα δεν θα της εξασφάλιζε πλέον μια άνετη ζωή με τον Μαξ, για πολλά χρόνια. Εκείνο, βέβαια, που παραμένει «φρέσκο» είναι η δράση και τα μεγάλα «plot twists» που ανεβάζουν την αδρεναλίνη του αναγνώστη. Ο Έλμορ Λέοναρντ, όπως απέδειξε με βιβλία σαν το «La Brava» (1985) και το «Get Shorty» (1990), ήταν ένας «μετρ» του σασπένς και ένας δεξιοτέχνης συγγραφέας, τον οποίο παραδέχτηκαν οι περισσότεροι από τους συναδέλφους του, όσο ήταν ακόμα εν ζωή. 

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.