***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Σήμερα η στήλη μας έχει μια διαφορετική δομή, καθώς εν όψει της 27ης Ιανουαρίου η οποία καθιερώθηκε από τη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών έχει καθιερώσει την 27η Ιανουαρίου ως «Διεθνή Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος», σας προτείνουμε αναγνώσματα για παιδιά μικρότερων και μεγαλύτερων ηλικιών, αλλά και για νέους και ενηλίκους, που σχετίζονται με το Ολοκαύτωμα.
Η 27η Ιανουαρίου του 1945 ήταν η μέρα κατά την οποία απελευθερώθηκε το στρατόπεδο συγκέντρωσης και εξόντωσης Άουσβιτς-Μπίρκεναου.
Στην Ελλάδα έχει καθιερωθεί η 27 Ιανουαρίου ως «ημέρα μνήμης των Ελλήνων Εβραίων μαρτύρων και ηρώων του Ολοκαυτώματος» σύμφωνα με τον Νόμο 3218 ΦΕΚ Α/12/27-1-04 και εκείνη τη μέρα -θεωρητικά- πραγματοποιούνται διάφορες σχετικές δράσεις στα σχολεία της Ελλάδας.
Διαβάζοντας την εξαιρετική μελέτη «Graphic Novel και Ολοκαύτωμα – Διδακτικές προτάσεις και εφαρμογές για την Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση» της Τασούλας Τσιλιμένη και της Γεωργίας Καραντώνα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ροπή, απογοητεύτηκα πραγματικά με τα αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποιήθηκε σε σχολεία της Θεσσαλονίκης και της Χαλκιδικής κατά το σχολικό έτος 2017-2018 στο πλαίσιο του ΠΜΣ «Διδακτική της Γλώσσας και της Λογοτεχνίας» του Πανεπιστημίου Λευκωσίας υπό την επίβλεψη της Καθηγήτριας Τασούλας Τσιλιμένη. Η έρευνα έγινε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.
 |
 |
Βάσει των ερωτηματολογίων στα οποία απάντησαν 605 μαθητές, το 87,5% δεν έχει διαβάσει ούτε ένα λογοτεχνικό βιβλίο για το Ολοκαύτωμα!
Στους 76 μαθητές που έχουν διαβάσει, τα μόνα ελληνικό βιβλίο που περιλαμβάνονται στη λίστα είναι «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου» της Άλκης Ζέη (είχε διαβαστεί από 14 μαθητές) και «Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα» της Μαρούλας Κλιάφα (Πατάκης), από 4 αθητές.
Το πιο δημοφιλές λογοτεχνικό έργο, που διαβάστηκε από 35 μαθητές, ήταν «Το Ημερολόγιο της Άννας Φρανκ» και ακολουθούσε «Το αγόρι με τη ριγέ πιτζάμα» -διαβάστηκε από 17 μαθητές- του Τζον Μπόιν (Ψυχογιός).
Η ταπεινή μου γνώμη είναι πως μέσα από ελληνικά λογοτεχνικά βιβλία που μπορούν να συνδυαστούν και με επισκέψεις συγγραφέων στα σχολεία, τα παιδιά θα μπορούσαν να προσεγγίσουν πιο ουσιαστικά το ζήτημα. Ειδικά καθώς μιλάμε για την περιοχή της Θεσσαλονίκης όπου υπήρχε η πιο σημαντική εβραϊκή κοινότητα η οποία αφανίστηκε σε συντριπτικό ποσοστό, είναι σαφές πως θα άξιζε να διαβαστούν τα σημαντικά λογοτεχνικά έργα που αναφέρονται στην πόλη και τον διωγμό των Ελλήνων Εβραίων.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι εκπαιδευτικοί δεν είχαν αναθέσει την ανάγνωση κανενός σχετικού βιβλίου, ενώ γίνεται αναφορά στην έλλειψη βιβλιοθηκών και στην παντελή σχεδόν απουσία λεσχών ανάγνωσης στα σχολεία.
Πιο κάτω ακολουθεί μια λίστα με ελληνικά βιβλία που απευθύνονται σε όλες τις ηλικίες και θα άξιζε γονείς και εκπαιδευτικοί να φροντίσουν ώστε κάποια ή κάποιο από αυτά να φτάσουν στα χέρια των παιδιών και να συζητηθούν στο σπίτι ή στην τάξη.
Ίσως να μην είναι τόσο δεοντολογικό, αλλά έχω συμπεριλάβει και δυο δικά μου βιβλία…
Η συμπερίληψη του «Τρελαντώνη» έχει να κάνει με ένα συγκεκριμένο κεφάλαιο, όπου ήδη από το 1932 η Πηνελόπη Δέλτα διαβλέπει τους κινδύνους του αντισημιτισμού και αφιερώνει αρκετές σελίδες ώστε να καταλάβουν τα παιδιά πως πρέπει να μην έχουν προκαταλήψεις και να μην πιστεύουν σε δηλώσεις του τύπου «Οι Εβραίοι σταυρώσανε τον Χριστό». Μάλιστα ο ενήλικος της ιστορίας ενημερώνει τα έκπληκτα παιδιά πως κι ο Χριστός ήταν Εβραίος.
Να λοιπόν ένα ανάγνωσμα που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στη τάξη και να βοηθήσει να γίνει συζήτηση για τις ρίζες του Ολοκαυτώματος που βρίσκονται στον αντισημιτισμό.
Ακολουθεί η λίστα των βιβλίων. Για μερικά από αυτά έχουμε ήδη γράψει παλιότερα.
Να σημειώσω πως «Τα κίτρινα καπέλα» και «Τα ξυλοπάπουτσα διηγούνται» είναι κατάλληλα και για πολύ μικρές ηλικίες.
Από εκεί και πέρα είναι θέμα των γονιών και των εκπαιδευτικών, αλλά και των παιδιών για να επιλέξουν τα κατάλληλα βιβλία ανάλογα με την ηλικία.
Κέλλυ Ματαθία -Κόβο, Τα κίτρινα καπέλα, Πατάκης
Οριέτα Τρέβεζα- Σούση, Τα ξυλοπάπουτσα διηγούνται, Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος
Για παιδιά και νέους
Μαρίζα Ντεκάστρο, Οι δικοί μου άνθρωποι, Καλειδοσκόπιο
Αργυρώ Πιπίνη, Ζάζα, Καλειδοσκόπιο
Αργυρώ Μουντάκη, Το στοιχειωμένο σπίτι, Μίνωας
Μαρία Δασκαλάκη, Τα μυστικά του πέτρινου γεφυριού, Μίνωας
Εύα Κασιάρου, Το ξεχασμένο κλειδί, Κόκκινη Κλωστή Δεμένη
Κώστας Στοφόρος, Η σπηλιά του δράκου, Κέδρος
Κώστας Στοφόρος, Το μακρύ ταξίδι του Καραβάτζο, Κέδρος
Μαρούλα Κλιάφα, Μια μπαλάντα για τη Ρεβέκκα, Πατάκης
Αλεξάνδρα Μητσιάλη, Ξυπόλυτοι ήρωες, Πατάκης
Πηνελόπη Δέλτα, Τρελαντώνης, Εστία
Για εφήβους και ενηλίκους
Γιώργος Μπουγελέκας, Ο εγγονός της Άννας, Κέδρος
Θανάσης Σκρουμπέλος, Κατίνα Μπέλο, Τόπος
Λουκία Δέρβη, Ομπρέλες στον ουρανό, Μελάνι
Λιλή Ζωγράφου, Οι Εβραίοι κάποτε- Μίκαελ, Εστία
Ιάκωβος Καμπανέλης, Μαουτχάουζεν, Κέδρος
Ρίκα Μπενβενίστε, Λούνα, Πόλις
Μπένης Νατάν, Το μέλλον του ήταν στο παρελθόν του, Αλεξάνδρεια
Νίκος Δαββέτας, Η Εβραία νύφη, Μεταίχμιο
Ακόμη:
Δημήτρης Χατζής, Σαμπεθάι Καμπιλής, από «Το τέλος της μικρής μας πόλης», Το Ροδακιό
Γιώργος Ιωάννου, Το ξεκλήρισμα των Εβραίων , από «Το δικό μας αίμα», Κέδρος
Γιώργος Ιωάννου, Εν ταις ημέραις εκείναις, από «Η πρωτεύουσα των προσφύγων», Κέδρος
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
