***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Αβινιόν, Χρυσή Γιάντσιου, Εκδόσεις Βακχικόν
Μια ματιά στους τουριστικούς οδηγούς αποκαλύπτει πολλά για την Αβινιόν των επτά Παπών. Την γαλλική, ιστορική πόλη που χτίστηκε στις όχθες του Ροδανού και έμελε να σημαδέψει την ιστορία της δύσης. Αιχμές που υψώνονται στον ουρανό, ανθρώπινες δημιουργίες που επαληθεύουν το μεγαλείο της δημιουργικότητας, της υπομονής, του θάρρους και της έμπνευσης κοσμούν την πόλη. Διαδοχικές κατακτήσεις από δυτικούς και Σαρακηνούς, επίμονες επιδημίας πανώλης που αποδεκάτισαν τον πληθυσμό της συνθέτουν μερικές από τις αιτίες για την απαξίωση αυτού του ιστορικού κέντρου. Η Αβινιόν της μοναδικής ακμής καίγεται κάτω από τις βόμβες του Ράιχ μα θα είναι το 1944 όταν πια η γαλλική πόλη θα γράψει το τελευταίο κεφάλαιο της πολυτάραχης ιστορίας της. Ίσως κάποτε στο μέλλον η Αβινιόν έρθει ξανά στο προσκήνιο.
Ίσως για κάτι ταπεινότερο που στέκει πάνω και έξω από το περαστικό, ανθρώπινο μεγαλείο. Ας πούμε ένα ταξίδι πριν χρόνια όταν ακόμη οι κορυφαίες μας στιγμές υπήρξαν ακόμη δυνατές. Ίσως εξαιτίας εκείνου του λευκώματος που κοσμεί το εξώφυλλο της καινούριας ποιητικής συλλογής της Χρυσής Γιάντσιου από τις εκδόσεις Βακχικόν. Η Αβινιόν ξανά στο προσκήνιο, μα τώρα είναι για έναν λόγο ολότελα διαφορετικό. Τον λένε Ollivier Verra ένας καλός και πιστός φίλος που έκανε ευκολότερες τις δύσκολες στιγμές της δημιουργού. Αυτό φαντάζει αρκετό για να διαφέρει κάπως ετούτη εδώ η Αβινιόν, καμωμένη από στίχους γεννημένους ίσια στο κέντρο της καρδιάς.
Με έναν τρόπο βαθιά προσωπικό που αφαιρεί από το προσωπικό ώσπου να αγγίζει την μεγάλη γενίκευση, με εκτενέστερες και άλλοτε σύντομες, στακάτες στροφές η Χρυσή Γιάντσιου που συστήνεται τόσο εφευρετικά στο βιογραφικό του βιβλίου της διαθέτει το σπάνιο χάρισμα να καταστήσει ενδιαφέρον το τυπογραφικό κλισέ που ξεκινά την συμπόρευση μας με έναν συγγραφέα ή ένα βιβλίο. Αποχαιρετισμοί, νοσταλγία και μια άδολη ματιά που έχει αντικρίσει μια άπειρη έκταση καλού και κακού, χαράζουν στίχους ονειροδρόμια. Μες στο νυχτόραμα της Αβινιόν, οι εκδόσεις Βακχικόν φέρνουν στο προσκήνιο την δημιουργό της κλεμμένης ηλιαχτίδας από τις εκδόσεις Ακρίτας, τότε ακόμη που το έτος 2000 φάνταζε ως το αποφασιστικότερο μετερίζι της ανθρώπινης μοίρας. Ο γυρισμός της Μανοδώρας σε μια ξεχωριστή, παιδική έκδοση από τον Ψυχογιό και το apres – midi / pomeriggio / απόγευμα των εκδόσεων Πηγή συνιστούν ακόμη μερικούς τίτλους από την προσφορά της Χρυσής Γιάντσιου στα σύγχρονα, ελληνικά γράμματα. Ένα διόλου ευκαταφρόνητο σκαλί, είπε ο ποιητής και εμείς μάθαμε πια να μην τον αμφισβητούμε. Μια σπάνια περίπτωση είναι εκείνη που μπορεί και τραγουδά να μην ξεχάσεις να σκορπάς άσπρα μαντήλια στους ανέμους, σημάδια για να βρίσκει ο χρόνος να γυρίζει. Όταν κανείς γράφει κάποιοι άνθρωποι πεθαίνουν από αγάπη δεν δανείζεται από το παρελθόν του αλλά βρίσκεται λίγο κοντύτερα στο κέντρο της ύπαρξής μας. Εκείνης που θέλει να δει την μορφή της στον καθρέφτη του ακορντεονίστα μες στην απύθμενη σιγαλιά.
Θα μπορούσε να σταθεί κανείς στην προσευχή που εισάγει τον αναγνώστη στην Αβινιόν των εκδόσεων Βακχικόν. Και όμως αυτήν την σύσταση οφείλει κανείς να αναγνώσει στο τέλος αυτής της παρτίδας. Όταν πια όλα έχουν χαθεί στο ποντάρισμα του στίχου, μονάχα μπορεί κανείς να ανακαλύψει τα βαθύτερα και ανθρώπινα επιχειρήματα που θεμελιώνουν αυτήν την συλλογή. Επιχειρήματα όπως η Βασιλική Κανάκη που επιμελείται το εξώφυλλο της έκδοσης του Βακχικόν. Εκείνου του κοριτσιού που αντέχει και προχωρεί αφήνοντας πίσω της ένα φοβερό ατύχημα στο Quimper στην αρχή της δόξας της. Η Βασιλική που φροντίζει να μας ταξιδέψει στην Αβινιόν, όσο φροντίζει να κερδίζει την ζωή της και να ανασταίνει τα όνειρά της. Μα θα αδικούσε το περιεχόμενο της έκδοσης κανείς αν προσηλωνόταν στην συγκίνηση που γεννά μια τέτοια εξομολόγηση. Θα έχανε εκείνη την γοητεία που καθιστά την ποίηση το δεύτερο, το πιο τρυφερό και αδοκίμαστο δέρμα μας, έναν δεύτερο εαυτό που χύνεται μες στα πράγματα, που τα νιώθει και τα αθροίζει ερήμην μας. Θα έχανε την ευκαιρία να δει πού φυλάνε την φαντασία και πού κοιμάται η Έλλη των Πόντων, ένα κορίτσι πλασμένο να περισώνει ταξιδιάρες λέξεις που αν δεν γίνουν πέρλες του χρόνου κινδυνεύουν να χαθούν. Την Έλλη που ξεκινά όπως όλα τα μεγάλα τραγούδια και αποχωρεί. Μια προστιθέμενη αξία ανάμεσα σε όλες εκείνες που καθιστούν την Αβινιόν μια εξαιρετική, ποιητική συλλογή. Η Χρυσή Γιάντσιου γυρεύει την συγκίνηση και ήδη από το ευφυές βιογραφικό της δηλώνει την αξία αυτών των στίχων που γεννιούνται ως συνέπειες της εμπειρίας, της πίκρας, του έρωτα. Της φιλίας και όλων εκείνων των μυστηρίων που ομορφαίνουν την καθημερινή μας τελετή, εκεί έξω.
Η σχέση με ένα βιβλίο συνιστά μια εκ προοιμίου αδικία. Δεν οφείλεις να του είσαι πιστός, σύντομα το αφήνεις να ξεφυλλίζει ολομόναχο το όνειρό του ή σε συντροφεύει εδώ και εκεί, σαν μια εφήμερη συντροφιά που τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει στην αδειανή σου ζωή. Όμως η σκηνή είμαστε εμείς. Και αρκεί κανείς να σκύψει για λίγο στους στίχους αυτού του ταξιδιωτικού ημερολογίου που έρχεται από τις εκδόσεις Βακχικόν να δώσει στην Βασιλική την φωνή που έχασε και να αποκαλύψει την Χρυσή Γιάντσιου από την αρχή στο ελληνικό, αναγνωστικό κοινό. Η σχέση μας με τα βιβλία συνιστά μια εκ προοιμίου αδικία. Μα υπάρχουν περιπτώσεις που κατορθώνουν να μας συγκινήσουν, όπως η Αβινιόν των εκδόσεων Βακχικόν.
Κυρία Γιάντσιου, μπορείτε να θεωρήσετε τον εαυτό σας δικαιωμένο, μια και η Αβινιόν διαθέτει αρκετούς στίχους και ακόμη περισσότερους λόγους για να μας συγκινήσει. Από τις εκδόσεις Βακχικόν, την Χρυσή Γιάντσιου και την Βασιλική Κανάκη στο εξώφυλλο, η Αβινιόν κερδίζει και πάλι στα σημεία την λήθη. Κάτι μας δένει μαζί της καθώς γίνεται η πόλη που είναι ότι δεν είναι. Μια πόλη ίδια με την Χρυσή Γιάντσιου, με στίχους γραμμένους παντού, προορισμένους να μας θεραπεύουν.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
