***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Με μια εντυπωσιακά φιλόδοξη απεικόνιση της Χολιγουντιανής ιστορίας, ο Ντέμιαν Σαζέλ, στο Babylon, δίνει την απάντηση «γιατί το σινεμά πεθαίνει;»

Σε μια εποχή που το σινεμά βάλλεται ποικιλοτρόπως, οι φετινές ταινίες των Όσκαρ, σαν συνεννοημένες μεταξύ τους, από τους Fablemans του Σπίλμπεργκ, στην Αυτοκρατορία του Φωτός και τώρα στη Βαβυλώνα, μοιάζουν αποφασισμένες να μιλήσουν για την πρώτη, αυθεντική αγάπη που όλοι κάποτε νιώσαμε για το σινεμά. Το σινεμά των θρύλων. Κι ενώ είμαστε σχεδόν βέβαιοι πως κανένας δεν θα το καταφέρει αυτό καλύτερα από όσο το πέτυχε κάποτε ο Τορνατόρε στο σπουδαίο Σινεμά ο Παράδεισος, έρχεται ο Ντέμιαν Σαζέλ που επιστρέφει στη γνώριμη από το La La Land θεματολογία του, και με νέο ύφος, που δεν θυμίζει σε τίποτα τις προηγούμενες ταινίες του (First Man, Whiplash, 10 Cloverfield Lane) χτίζει τη δική του κινηματογραφική Βαβυλώνα. Μια Βαβυλώνα εντυπωσιακή, φιλόδοξη, υπερβολική και σουρεαλιστική.  Γεμάτη ταχύτητα, φρενήρεις ρυθμούς, ογκώδη, επιβλητική και δαιδαλώδη, αποφασισμένος να μιλήσει για την Χολιγουντιανή ιστορία, για την Χρυσή Εποχή της δεκαετίας του `20 και όλες τις οργιώδεις, εξωφρενικές φήμες που αποτέλεσαν το περιτύλιγμα των θρύλων όλων των περασμένων εποχών.  Και ενώ η γραμμή μεταξύ μύθου και πραγματικότητας μένει πάντα εξαιρετικά θολή, η Βαβυλώνα του Σαζέλ είναι τελικά μια ταινία τόσο φρέσκια, σύγχρονη αλλά και νοσταλγική που καταφέρνει αληθινά –παρά τα όποια μειονεκτήματά της- να μας ταξιδέψει σε έναν ηδονιστικό και αχαλίνωτο κόσμο που σαν πυροτέχνημα, εκρήγνυται για να οδηγήσει στο αναπόφευκτο Τέλος Εποχής. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Βρισκόμαστε στο Χόλυγουντ του 1926, εποχή που μεσουρανεί ο βωβός κινηματογράφος, και όπου οι ζωές του Μάνι, ενός Μεξικανού μετανάστη, της Νέλι Λερόι, μιας φερέλπιδος στάρλετ, και του Τζακ Κόνραντ, ενός διάσημου σταρ, μπλέκονται σε μια ιστορία αποθεωτικής ανόδου αλλά και της παταγώδους πτώσης που επέρχεται με την άφιξη των ομιλουσών ταινιών. Ο Σαζέλ χτίζει την αφήγησή του σε σεκάνς, ανοίγοντας με ένα τεράστιο πάρτι, γεμάτο τζαζ μουσική, άφθονη σαμπάνια, σεξ, ναρκωτικά, επιδίδει τους ήρωες στην απόλυτη ασυδοσία, θυμίζοντας σχεδόν παγανιστικές τελετές, γεμάτες βίτσια και βακχική διάθεση, απεικονίζοντας έναν κόσμο βρόμικο, πασπαλισμένο με όλη την χρυσόσκονη της απατηλής λάμψης για να μιλήσει τελικά για την απάνθρωπη κατάρρευση του ονείρου. Με μια ταινία που είναι δομημένη σαν σε επεισόδια, περνάει σταδιακά στο σκοτάδι, παίζει με κάθε δυνατή αντίθεση που γεννάει η όποια «αλλαγή» γιατί τελικά αυτό είναι το θέμα του. Το τραύμα που γεννιέται από την αλλαγή που έρχεται, την αλλαγή που σου αναιρεί ό,τι ξέρεις, την αλλαγή που σε ματαιώνει. Είναι σχεδόν αδύνατο να μην σκεφτούμε βλέποντας την ταινία όλες τις πρόσφατες αλλαγές, κινηματογραφικές και μη, που έχουν αφήσει έναν κόσμο σε συντρίμμια. Οι ήρωες περνούν εν μία νυκτί από τη διασημότητα στην ανέχεια και την αυτοκαταστροφή. Οι οραματιστές καλλιτέχνες βρίσκονται απέναντι στην αμείλικτη βιομηχανία του κέρδους, και η φιλοδοξία για το όνειρο αφήνει τελικά πίσω της μόνο λαβωμένες καρδιές και ψυχές. Η μετάβαση από την αποθέωση στην παρακμή, τόσο υλικά όσο και ψυχικά είναι πανταχού παρούσα υπογραμμίζοντας το πόσο μέσα από όλη της την νοσταλγία, η ταινία μιλάει για το τώρα. Εδώ, σήμερα. Τις πλατφόρμες, το streaming, τις κλειστές αίθουσες, το «σινεμά από τα Lidl» του Netflix. Την ώρα που όλοι αναρωτιόμαστε γιατί το σινεμά πεθαίνει, το Babylon, εμμέσως πλην σαφώς, δίνει την απάντηση. Αλλαγή. Ξανά.

Αν και εξαιρετικά μεγάλο σε διάρκεια (3 ώρες και δέκα λεπτά!), και μάλλον άνισο αφού ξεκινάει με μια εφετζίδικη διάθεση, απεικονίζοντας ανθρώπους σχεδόν καρικατούρες στα όρια του γκροτέσκ, παραμένοντας, παρά το επερχόμενο σκοτάδι, μάλλον επιφανειακό στο θέμα των χαρακτήρων του, το Babylon είναι από αυτές τις ταινίες που καταφέρνει να μην τολμάς να πάρεις τα μάτια σου από πάνω του. Αγγίζει θέματα διαχρονικά και πανανθρώπινα, όπως τον έρωτα και το όνειρο, ενώ καταφέρνει να μιλήσει για όλες εκείνες τις παθογένειες που κατατρέχουν μάλλον απαρχής του κόσμου, όχι μόνο τον μικρόκοσμο του σινεμά, αλλά κάθε είδους κοινωνία. Ο ρατσισμός, η αφομοίωση των μειονοτήτων, η σεξουαλική κακοποίηση, η εξουσία, η ιεραρχία των τάξεων, το φαίνεσθαι, η υποκρισία, όλα είναι εκεί. Αισθητά. Υπέροχο καστ, με μια σαρωτική Margot Robbie στον ρόλο της Νέλι, τον Brad Pitt ως έναν άλλο Κλαρκ Γκέιμπλ, στον ρόλο του Κόνραντ, να αποδεικνύει περίτρανα το πόσο διαχρονική αξία είναι κάποιοι άνθρωποι ακόμα και όταν όλα φθίνουν, τον συγκινητικά υπέροχο Diego Calva στον ρόλο του Μάνι, την πάντα σθεναρή  Jean Smart, την Olivia Wilde,  τους Tobey Maguire, Max Minghella, Eric Roberts και άλλους, σε ένα από τα πιο μεγαλειώδη και τολμηρά κινηματογραφικά εγχειρήματα των τελευταίων ετών. Και το στοίχημα τελικά μάλλον κερδίζεται. Οι θρύλοι αναβιώνουν, για τρεις ώρες, είναι ξανά ολοζώντανοι μπροστά στα μάτια των θεατών, κλείνοντας με έναν εξαιρετικά φορτισμένο συναισθηματικά επίλογο, γεμάτο από όλες εκείνες τις εμβληματικές στιγμές του σινεμά που αγαπήσαμε. Από τo Ταξίδι στη Σελήνη του Ζωρζ Μελιές, στα δακρυσμένα μάτια της Ζαν Ντ`Αρκ του Ντράγιερ, φτάνουμε στο Matrix και το Avatar, για να συνειδητοποιήσουμε πώς όσο κι αν όλα γύρω μας αλλάζουν, το μόνο που μένει αναλλοίωτο είναι αυτή η ανάγκη να ταξιδέψεις, σε χώρους, χρόνους, ανθρώπους, ιστορίες. Η ανάγκη του σινεμά και η ακόρεστη λαχτάρα γι`αυτό το τεράστιο ψέμα που εμπεριέχει πάντα τις μεγαλύτερες αλήθειες.

Στις Χρυσές Σφαίρες 2023, το Babylon κέρδισε το βραβείο Καλύτερης Μουσικής, ενώ διεκδίκησε την υποψηφιότητα Καλύτερης Ταινίας σε Κωμωδία ή Μιούζικαλ και τα βραβεία ερμηνείας για τους Margot Robbie, Brad Pitt και Diego Calva, ενώ στα επερχόμενα Oscar διεκδικεί τα αγαλματίδια Μουσικής, Κουστουμιών και Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης.

Babylon

Σενάριο-Σκηνοθεσία: Damien Chazelle

Πρωταγωνιστούν: Margot Robbie, Brad Pitt, Diego Calva, Jean Smart, Olivia Wilde, Tobey Maguire, Max Minghella, Eric Roberts, κα.

Στους κινηματογράφους.     

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.