Διαβάζοντας το Ουίσκι Μπλε της Τέσυς Μπάιλα, του Πασχάλη Πράντζιου

10 January 2015

***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Όταν διαβάζω ένα μυθιστόρημα και αποφασίζω να μιλήσω γι’ αυτό, αποφεύγω να επικεντρωθώ στις πληροφορίες που συνιστούν τη μυθιστορηματική πλοκή, δεδομένου ότι θεωρώ πως ο αναγνώστης επιθυμεί να ανακαλύψει μόνος του, διαβάζοντας το βιβλίο, ποια είναι η αφετηρία και η εξέλιξη της ιστορίας.

Προτιμώ να μιλώ για πράγματα που ανακαλύπτει κανείς μέσα από ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης του μυθιστορήματος που διαβάζει.

Το Ουίσκι Μπλε της Τέσυς Μπάιλα ανήκει στα βιβλία που ξεχώρισα κατά τη χρονιά του 2014, που μας χαιρέτησε πριν λίγες μέρες. Με μια μόνο φράση θα έλεγα πως το βιβλίο αυτό εμένα μου άρεσε.

Όλα μου τα χρόνια ως αναγνώστης ξεχώριζα τους συγγραφείς που διεισδύουν με τη ματιά τους στα προβλήματα της ανθρώπινης κοινωνίας και τα αναδεικνύουν με την πέννα τους μέσα από το συγγραφικό τους πόνημα. Εκεί ακριβώς βρίσκεται για μένα και η διαφορά ανάμεσα στον άνθρωπο που δεν γράφει και σ’ αυτόν που γράφει. Επειδή δεν θεωρώ τη φύση του συγγραφέα ανώτερη από τη φύση των υπόλοιπων ανθρώπων, αισθάνομαι ότι το χρέος του συγγραφέα συνίσταται στο να παρατηρεί, να προβληματίζεται, να στοχάζεται πάνω στα προβλήματα της ανθρώπινης φύσης και με όπλο του το ταλέντο της συγγραφής να βγάζει στην επιφάνεια τα προβλήματα αυτά και να μιλά, να φανερώνει, να στιγματίζει τα γεγονότα και τις καταστάσεις που καθιστούν τον άνθρωπο έρμαιο των κοινωνικών και πολιτικών συνθηκών που επηρεάζουν τη ζωή του. Ο συγγραφέας δεν γράφει, για να θαυμάζουν το έργο του, γράφει για να πει όσα δεν μπορούν να πουν οι άνθρωποι γύρω μας, γράφει για να κάνει τους αναγνώστες να σκεφτούν βαθύτερα. Ο καλλιτέχνης φωτίζει τη ζωή και τα προβλήματά της, δεν την προσπερνά δημιουργώντας έργα που ωραιοποιούν την πραγματικότητα. Η Τέσυ μας έχει αποδείξει και από τα προηγούμενα έργα της πως ξέρει να σκύβει πάνω στον ανθρώπινο πόνο και να τον βγάζει στην επιφάνεια. Ανήκει στους δημιουργούς που ταυτίζουν τη λογοτεχνία με τη ζωή, δεν τοποθετεί δηλαδή από τη μια μεριά τη λογοτεχνία και από την άλλη τη ζωή.

Στο Ουίσκι Μπλε η συγγραφέας με συγκίνησε σε πολλά σημεία, γιατί παρουσίασε τη φτώχεια του νεοέλληνα στην πραγματική της διάσταση μέσα στο χρόνο και δεν δημιούργησε μια ιστορία για να τέρψει μέσα από τη λογοτεχνική αφήγηση, αλλά μια ιστορία για να μας δείξει πως στον κόσμο που ζούμε η λογοτεχνία πρέπει να έχει ουσία και η ουσία δεν βρίσκεται μέσα στον εξωραϊσμό μιας πραγματικότητας που γίνεται μυθιστόρημα, η ουσία βρίσκεται μέσα στην ίδια την πραγματικότητα της ζωής που είναι γεμάτη στέρηση, γεμάτη εκμετάλλευση, γεμάτη αδιέξοδα. Κι αυτό γιατί η αληθινή λογοτεχνία δεν υπηρετεί τον εαυτό της, αλλά τον άνθρωπο.

Στο βιβλίο αυτό οι ήρωες ανήκουν στην κάστα των ανθρώπων του μεροκάματου, παλεύουν για την επιβίωσή τους, πολεμούν για να καλυτερέψουν τη ζωή τους, γράφουν την ιστορία τους μέσα από τον καθημερινό αγώνα που κάνουν για να σταθούν όρθιοι, να μπορέσουν να προχωρήσουν, να ονειρευτούν, να ερωτευτούν. Μια τοιχογραφία της μεταπολεμικής Ελλάδας το Ουίσκι Μπλε της Τέσυς Μπάιλα, ένα βιβλίο που έρχεται να μας δείξει πως η ζωή συνεχίζεται και πέρα από τον πόνο κι ο άνθρωπος γεννήθηκε για να στέκει όρθιος, να προχωρά, να αγωνίζεται, να παλεύει να αλλάξει τις συνθήκες που προσπαθούν οι πολιτικές να του επιβάλλουν.

Τέσυ, καλή συνέχεια στο έργο σου!