***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Για ποιον λόγο ασχοληθήκατε με τη γραφή;
Η γραφή υπήρξε για μένα διέξοδος, καταφύγιο, αποκούμπι. Στο χαρτί ένιωθα ανέκαθεν ελεύθερη. Μου επέτρεπε ν’ αναλύω και να τακτοποιώ τη σκέψη μου, όπως και να ξεχύνω χωρίς λογοκρισία τον λυρισμό της εφηβείας για παράδειγμα. Από την απλή περιγραφή γεγονότων έως την περίπλοκη ανάλυση συναισθημάτων, η γραφή υπήρξε ο σταθερός σύντροφος σε μια ζωή διάσπαρτη από απώλειες και πολύχρονες μετακινήσεις σε άλλους τόπους. Στο απόκομμα του check-in μέσα σε αεροπλάνα, σε πρόχειρα χαρτάκια τις ώρες της δουλειάς, σε άπειρα τετράδια στο σπίτι, όσο θυμάμαι τον εαυτό μου έγραφα, έγραφα, έγραφα. Α! και στα πολυσέλιδα γράμματα τον ευλογημένο καιρό της γραπτής αλληλογραφίας. Μια φίλη μου, μάλιστα, τα έχει συλλέξει σε ντοσιέ! Πολυγραφότατη λοιπόν!

Πόσο εύκολη ή δύσκολη είναι η συγγραφή για εσάς;
Όπως προανέφερα, μού είναι όχι μόνο εύκολο αλλά και απαραίτητο να γράφω. Κάνει καλό στο μέσα μου. Αντιμετωπίζω βέβαια τον δαίμονα που λέγεται τεμπελιά. Υπό πίεση όμως, γράφω. Κι άμα μπει το νερό στ’ αυλάκι…

Μοιραστείτε μαζί μας τη στιγμή που αποφασίσατε να γράψετε το πρώτο σας βιβλίο.
Έχω πάρα πολλά διηγήματα στο συρτάρι. Το θέμα ήταν να τα προβάλω προς τα έξω. Αυτή είναι η εκκίνηση. Όχι αυτή της γραφής. Η επιλογή κάποιων για να γίνει η αρχή της «έκθεσης». Ομολογώ πως μου πήρε πολλά χρόνια να κάνω το βήμα να τα στείλω σε εκδοτικό. Κι ακόμα δεν είμαι σίγουρη πως έκανα καλή επιλογή…

Ποιος είναι ο πρώτος άνθρωπος που διαβάζει το βιβλίο σας όταν το τελειώσετε;
Ήταν. Η κατά δέκα χρόνια μεγαλύτερη αδελφή μου η οποία μας άφησε πριν πέντε χρόνια, η Λένα μου. Ο δάσκαλός μου της δημιουργικής γραφής ο Βασίλης Ρούβαλης στα πλαίσια των μαθημάτων. Σε ό,τι γράφτηκε εκτός μαθήματος μια πολύ αγαπημένη φίλη κι ευαίσθητη αναγνώστρια, η Πολίνα. Και κάποιοι φίλοι λογοτέχνες τους οποίους όμως διστάζω να ενοχλήσω.

Εμπεριέχουν οι ήρωές σας ένα κομμάτι του εαυτού σας και σε ποιον βαθμό;
Φυσικά! Δύσκολα αποσυνδέομαι ακόμη κι όταν γνωρίζω πολύ καλά τους ήρωες. Ψήγματα δικά μου υπάρχουν παντού. Απενοχοποιήθηκα όμως από τον δάσκαλό μου, η λογοτεχνία απελευθερώνει κι απελευθερώνεται.

Απευθύνεστε σε συγκεκριμένο πρόσωπο όταν γράφετε ένα βιβλίο;
Όχι δεν απευθύνομαι σε συγκεκριμένο πρόσωπο. Αντίθετα, σαν να γράφω για μένα. Ίσως σε κάποια διηγήματα ν’ απευθύνομαι έμμεσα σε αγαπημένους νεκρούς στους οποίους δεν πρόλαβα να πω κάποια πράγματα. Έχω πολλούς τέτοιους στη ζωή μου από πολύ νωρίς.

Έχετε αγωνία για τις αντιδράσεις των αναγνωστών σας;
Σαφώς έχω αγωνία. Και αιδώ. Αλλά γι’ αυτό είναι σημαντικό αυτό το πρώτο βιβλίο· γιατί με καθιερώνει στα δικά μου μάτια, πρώτα, ως προσωπικότητα. Για μένα ήταν σημαντικό να πω ό,τι έγραψα. Μένει να μάθω πως δεν θ’ αρέσει σε όλους.

Πόσο τολμηρή είστε στη γραφή σας; Θέτετε περιορισμούς στον εαυτό σας λόγω κοινωνικών συμβάσεων;
Ομολογώ πως ναι, έχω μια συστολή. Επειδή πολλές από τις ιστορίες μου είναι αληθινές, πρόσεξα πολύ ν’ αλλάξω στοιχεία που θα μαρτυρούσαν άτομα και καταστάσεις. Η πραγματικότητα είναι πλουσιότερη της φαντασίας τελικά! Αλλά εμείς επιμένουμε να την παραποιούμε για το «τι θα πει ο κόσμος» Αστειεύομαι αλλά κάπως έτσι είναι. Είμαι όμως έντιμη στα συναισθήματα. Αυτά δεν τα παραποιώ.

Από τι πάσχει κατά την γνώμη σας η ελληνική λογοτεχνία;
Δεν μπορώ να έχω άποψη γι’ αυτό. Ούτε ως δεινή αναγνώστρια. Δεν έχω τις απαραίτητες γνώσεις.

Ποια ήταν η αφορμή για το τελευταίο σας βιβλίο;
Πρόκειται για το πρώτο μου βιβλίο, οπότε μακάρι να έχω τη χαρά ν’ απαντήσω σ’ αυτήν την ερώτηση προσεχώς!

Το βιβλίο που κρατάτε αποτελεί μια πρώτη επαφή με το ευρύ κοινό. Η συγγραφέας περιγράφει ανθρώπινες στιγμές, βιωματικές και μη, σε μια προσπάθεια κατανόησης του κόσμου, της ανθρώπινης φύσης, των διαφορετικών πολιτισμών, έτσι όπως αυτοί συνυπάρχουν ολοένα και περισσότερο. Θέματα όπως η ορφάνια, η διασπορά, οι κοινωνικοί συμβιβασμοί, ο έρωτας (πώς θα έλειπε αυτός;), η απώλεια θίγονται με διαφορετική ματιά κάθε φορά: σκωπτικά, εξομολογητικά ή απλώς περιγραφικά.

*

Η Ιωάννα Παπασιδέρη γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Η ζωή της μοιράστηκε ανάμεσα στην Αλεξάνδρεια, τη Λιλ και στο Ηράκλειο Κρήτης. Είναι μητέρα τριών παιδιών. Σπούδασε Γαλλική Φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και Επιστήμες Αγωγής στο Université de Lille III. Υπήρξε βιβλιοπώλης, καθηγήτρια γαλλικών στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση κι ελληνικών για ξενόγλωσσους, καθώς και διερμηνέας. Μιλά και γράφει πέντε γλώσσες, και εκπαιδεύεται στη λογοτεχνική μετάφραση από τα αραβικά. Η συλλογή διηγημάτων Η Αλεξάνδρεια δεν είναι πια εκεί είναι το πρώτο βιβλίο που εκδίδει.

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.