***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***
Περιδιαβαίνοντας ένα βιβλιοπωλείο, ετούτο το μικρό λογοτεχνικό διαμαντάκι μού γράπωσε την προσοχή ως προς τη λέξη «Διάολος» και όχι «Διάβολος»· δεν γνωρίζω αν θα συμφωνήσετε μαζί μου αλλά ενώ ο «Διάβολος» εμπεριέχει κάτι το μιαρό και σατανικό ως λέξη εν αντιθέσει ο «Διάολος» κλείνει περιπαικτικά το μάτι αφήνοντάς σου μια ιδιαίτερη θύρα ανοιχτή. Ετούτο λοιπόν ισχύει και για τη νουβέλα αυτή του Ζαχαρία Στουφή που μας έρχεται από τις εκδόσεις ΑΩ.
«Κάπου στα μισά αυτού του χωματόδρομου, υπήρχε μια συκιά και πιο δίπλα μια στέρνα. Σύμφωνα με τον θρύλο, εκεί, στο φιλιατρό της στέρνας, μαζευόντουσαν τα μεσημέρια οι διαόλοι και γλεντοκοπούσαν. Δεν ήταν και λίγοι οι συχωριανοί που είχαν δει περίεργα πράγματα»
«Ο τάφος του Διαόλου» ουσιαστικά αν και μας διηγείται μια ιστορία ενηλικίωσης και μέσω αυτής την άγρια συνειδητοποίηση της ανθρώπινης φύσης, ταυτόχρονα επιχειρεί μια σύντομη καταγραφή δεισιδαιμονιών και λαϊκών θρύλων της ζακυνθινής υπαίθρου. Στην προέκτασή της φυσικά συμπεριλαμβάνει εν γένει την ελληνική περιφέρεια καθώς όσα θα διαβάσουμε τα έχουμε συναντήσει κατά καιρούς σε παραλλαγές και στους δικούς μας τόπους ή τις ιστορίες των παππούδων μας (διαβολικές μορφές σε συκιές, καλικάντζαροι, βρικόλακες κ.α.).
Η ιστορία αφορά σε δυο μικρά αδέλφια που το καλοκαίρι του 1982 σε ένα χωριό της Ζακύνθου και με τη μητέρα τους να τους εξιστορεί τρομακτικές (μα αληθινές!) ιστορίες για διαόλους και δαιμονικά (επιχειρώντας φυσικά έτσι να τα αποτρέψει να πλησιάζουν απόκρημνα κι επικίνδυνα μέρη) τους εξεγείρει τη φαντασία. Τα δυο αδέλφια, ζωσμένα την προεφηβική περιέργειά τους και επηρεασμένα από τον θρύλο ενός νεογέννητο Διαόλου που κάποτε κάποιοι θάψανε σε έναν σωρό από πέτρες («βολιές» όπως τις αναφέρει ο συγγραφέας) θα αποφασίσουν να σκάψουν το εν λόγω σημείο προς αναζήτηση εκείνου του πλάσματος. Ετούτο θα οδηγήσει την ιστορία μας στον εγκιβωτισμό μια έτερης ιστορίας στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ετούτης κατά πολύ περισσότερο βάσιμης μα και γκροτέσκας, η οποία θα μας αποκαλύψει μία ακόμα πύλη της Κόλασης: τη μοχθηρία του ανθρώπου.
«Όλο το χωριό πάντως είπε ότι ο Πιέρος σκότωσε τον αδελφό της Κερέτας και έπεισε τον αδελφό του να πάρει πάνω του το φονικό. Ο πραγματικός φονιάς προδόθηκε στην κηδεία. Όταν πήγε ο Πιέρος να προσκυνήσει τον νεκρό μέσα στο φέρετρο, άνοιξαν οι πληγές του σκοτωμένου και το αίμα έσταζε στο πάτωμα της εκκλησίας»
Η ιστορία του βιβλίου δεν αφήνει περιθώρια ελπίδας και μετάνοιας στην εξιστόρησή της και μιλώντας για ένα σκληρό και στυγνό θέμα (δεν θέλω να σας αποκαλύψω περισσότερα για να μη σας κλέψω την αναγνωστική χαρά), απορεί για το απάνθρωπο πρόσωπο της ανθρωπότητας, την πονηριά, τις αναμοχλεύσεις, τα συμφέροντα και τα σχέδια για τη διατήρηση ενός μυστικού που εντέλει αποκαλύπτεται. Στα επόμενα χρόνια, γύρω του στήνεται ένας μύθος βασισμένος στη θρησκοληψία, τον αγνωστικισμό των ανθρώπων στις αρχές του προηγούμενου αιώνα και την πίστη τους πως όλοι οι αμαρτωλοί λαμβάνουν πάντα στο τέλος μια θεϊκή τιμωρία που τους αξίζει.
Μέσα στην απλότητά της η ιστορία υπηρετεί άριστα τη μικρή φόρμα της νουβέλας, διαβάζεται απνευστί (80 σελίδες στο σύνολό της) και δεν αφήνει κενά. Αυτό ο κύριος Στουφής το καταφέρνει διατηρώντας αναλογία στο πνευματώδες ύφος της γραφής του (εν είδη αναμνήσεων του ιδίου ως αφηγητής) αγκαζέ με την παρουσία του μεταφυσικού και του παράδοξου που δεν αφήνει στιγμή από το χέρι τη μακαβριότητα και μια διάχυτη μελαγχολία. Σίγουρα αποτελεί μια ηθογραφία της εποχής (εντύπωση κάνει η χρήση της ντοπιολαλιάς κατά σημεία που προσφέρει ακόμη περισσότερη αμεσότητα και αλήθεια στο κείμενο), αλλά η ιστορία του δεν παύει να είναι σκοτεινή και γκροτέσκα καθώς το βουκολικό τοπίο της ελληνικής υπαίθρου (κατά την άποψή μου) ανταγωνίζεται ισάξια τα κλασικά βικτωριανά μοτίβα που όλοι οι αναγνώστες λογοτεχνίας τρόμου έχουν αγαπήσει.
Ομολογώ πως μου άρεσε τόσο αυτό το βιβλίο που οι αναφορές περί στοιχειών, δαιμονικών, βρικολάκων και άλλων πλασμάτων δεν μου έφτασαν, οπότε θα αναζητήσω και άλλα έργα του κυρίου Στουφή προς ανάγνωση. Πάντως «Ο τάφος του Διαόλου» μου έφερε κατά νου τόσο την ιστορία-ποίημα του Βαλαωρίτη «Ο βρικόλακας» που επίσης βρίθει εικόνων τρόμου και φρίκης και το αλησμόνητο «Η οικογένεια του βουρδούλακα» του Αλεξέι Τολστόι και αυτό δεν λέει λίγα για την αξία της γραφής και της ιστορίας. Εν κατακλείδι, πρόκειται για ένα ταχύτατο και φροντισμένο βιβλίο (από το χαρτί του, τη γραμματοσειρά του και το σκίτσο ενός δαίμονα που κλείνει κάθε κεφάλαιο μέχρι το απειλητικά σκοτεινό εξώφυλλό του που αποτελεί μια φωτογραφία του Βασίλη Κωνσταντινέα) και θεωρώ πως αξίζει τη θέση του στη βιβλιοθήκη ενός συλλέκτη ιστοριών τρόμου και κλασικής λογοτεχνίας ενώ αν μη τι άλλο προσθέτει μια εξαιρετική πινελιά στην παλέτα των Ελλήνων συγγραφέων που υπηρετούν την κατηγορία του Τρόμου.
Συνοδέψτε σκοτεινά την ανάγνωση του βιβλίου ακούγοντας τον δίσκο «Black Sabbath» του ομώνυμου συγκροτήματος από το 1970.
Βιογραφικό: Ο Ζαχαρίας Στουφής γεννήθηκε το 1974 στη Ζάκυνθο. Σαν προέκταση του ποιητικού του έργου, στο οποίο ο θάνατος είναι το επίκεντρο, ασχολείται με την θανατολογία της Ζακύνθου. Αναζητεί τον θάνατο στη λαογραφία, τη φιλολογία, την ιστορία και τη σύγχρονη κοινωνία του νησιού του. Ποιήματα, άρθρα και μελέτες του με κύριο θέμα τον θάνατο, έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς σε περιοδικά (Περίπλους, Ένεκεν, Φρέαρ, Οδός Πανός κ.α.) καθώς και σε πολλά ηλεκτρονικά περιοδικά και ιστολόγια σχετικά με την ποίηση. Παράλληλα στήνει θεατρικές παραστάσεις και performance που βασίζονται στο συγγραφικό του έργο και έχουν δραματοποιηθεί τα βιβλία του: o «Μαρμαρού, η γυναίκα βρικόλακας από την ορεινή Ζάκυνθο», «Η Ταξιθέτρια του χάους», «Στην έρημο της μνήμης», «Μυστικό νεκροταφείο», «Γνώση και απόγνωση, συνταγές αυτοκτονίας». Από το 1995 ζει και εργάζεται στην Αττική.
Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.
