***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Ποιο είναι το πρώτο βιβλίο που διαβάσατε στη ζωή σας;

Το πρώτο βιβλίο, εκτός των παραμυθιών, που διάβασα σε ηλικία οκτώ ετών καθ΄ υπόδειξη της γιαγιάς μου, ήταν η «Γενοβέφα», κεντρικό πρόσωπο ενός μεσαιωνικού θρύλου για τη σύζυγο του δούκα της Βραβάντης (Brabant), που κατηγορήθηκε άδικα για μοιχεία από τον αρχιοικονόμο του οίκου κατά τη διάρκεια της απουσίας του συζύγου της που πολεμούσε τους Άραβες. Ο κατήγορος έδωσε εντολή σε δυο υπηρέτες να θανατώσουν τη Γενοβέφα μαζί με τον μικρό της γιο, αλλά αυτοί τους λυπήθηκαν και τους άφησαν στο δάσος των Αρδενών. Μια ελαφίνα έγινε η συντρόφισσα και η τροφός του αγοριού προσφέροντας το γάλα της κλπ…

Ποιο βιβλίο σας επηρέασε βαθιά;

Το βιβλίο τω Gerart Mordillat και Jerome Prieur“ Jesus apres Jesus “L’ origine du Christianisme, Editions du Seuil, γιατί με βοήθησε να αποβάλω τις ενοχές μου για θέματα θρησκευτικά που η λογική μου αρνείτο να αποδεχτεί. Με απελευθέρωσε.

Με ποιον συγγραφέα της παγκόσμιας λογοτεχνίας θα θέλατε να βγείτε για ποτό;

Με τον Τζέφρυ Ευγενίδη. Γιατί είναι ο συγγραφέας που οφείλει την παγκόσμια φήμη του σε ελάχιστα βιβλία.

Μελετώντας κάποιες συνεντεύξεις του εντυπωσιάστηκα από τον τρόπο της σκέψης του, από την ηρεμία του, από το μέτρο στη ζωή του. Γιατί δεν βλέπει τη συγγραφή σαν αγώνα δρόμου. «Γράφω συνέχεια και ας μη δημοσιεύω συχνά, δεν βιάζομαι να τελειώσω κάτι, αναθεωρώ, επανέρχομαι, δεν είναι ό,τι πιο παραγωγικό, αλλά αυτός είμαι».

Άνθρωπος ήκιστα αλαζονικός, με  πραότητα στον λόγο του, δεν αφήνεται να επιδειχτεί ότι είναι κάποιος. «Ξέρω πως τώρα που έχω μεγαλώσει μπορώ να εμβαθύνω περισσότερο στους χαρακτήρες μου, ότι η εκφραστική μου δύναμη είναι ισχυρότερη, το ίδιο και οι δεξιότητές μου, ή το εύρος των γνώσεών μου».

Με αυτόν λοιπόν τον συγγραφέα θα ήθελα να πάρω ένα ποτό για να τον ακούσω να λέει πως « Η λογοτεχνία μπορεί να λειτουργήσει ως αντίδοτο στη διάχυση της γνώσης και στη διάσπαση της προσοχής, μία από τις ελάχιστες λύσεις που έχουμε για να καθαρίζουμε το μυαλό μας».

Ποιο βιβλίο θα προτείνατε να διαβάσει ένα 16άχρονος και γιατί;

Την «Ανάσταση» του Τολστόι, κλασικό μυθιστόρημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας,  που διάβασα κι εγώ σε αυτή την ηλικία και συγκλονίστηκα με τον ρεαλισμό των περιγραφών αλλά κυρίως με την «ανάσταση» του βασικού ήρωα που έστω και καθυστερημένα  αισθάνθηκε  ότι ήταν ο ηθικός αυτουργός στην κατάπτωση της υπηρέτριάς του, την οποία, διαλύοντας ένα πολύφερνο αρραβώνα, ακολούθησε στα καταναγκαστικά έργαστη Σιβηρία στα οποία είχε καταδικαστεί. Ο τίτλος του βιβλίου είναι βαθύτερα υπαινικτικός

Ποιο βιβλίο θα σώζατε από μια ολική καταστροφή;

Το « Άσμα Ασμάτων» του Σολομώντα σε απόδοση στη νεοελληνική από τον Γ. Σεφέρη,  αυτόν τον υπέροχο ύμνο στον Έρωτα, με τη διαλογική μορφή, τη δύναμη των εικόνων του, την ομορφιά του λυρισμού του, την τόλμη των συναισθημάτων του, τις υπέροχες μεταφορές και τις τρυφερές εικόνες του.

Πως ονειρεύεστε τον εαυτό σας σε λίγα χρόνια στον κόσμο του βιβλίου;

Πιο παραγωγικό, πιο ευφάνταστο, πιο εμπνευσμένο και ακόμη πιο προβληματισμένο.

Συνεχίστε τη φράση… ‘’Διαβάζω μόνο όταν….’’

Θα διόρθωνα τη φράση και θα έλεγα.. Διαβάζω πάντα,  γιατί όταν δεν διαβάζω αισθάνομαι ότι μου λείπει το άλλο μου μισό. Μου είναι δύσκολο να κυκλοφορώ χωρίς ένα βιβλίο στο χέρι, στην τσάντα, στο μυαλό μου την ώρα που κάθομαι στο μετρό ή πλένω τη σαλάτα στον νεροχύτη, ή πάω για ύπνο.

Ποια ήταν η αφορμή για το τελευταίο σας βιβλίο;

Ξεφυλλίζοντας τα μπλοκάκια των σημειώσεών μου, ο αριθμός των οποίων δε είναι ευκαταφρόνητος, και μπροστά σε αυτό που το περιεχόμενό του αναφερόταν στο πρώτο μου ταξίδι στην Αλβανία, σκέφτηκα να κοινοποιήσω τα βιώματά μου, αν και  με καθυστέρηση πολλών δεκαετιών. Η ώρα όμως τώρα ήγγικε!

Αν μπορούσατε να μιλήσετε με έναν ηρώα σας, ποιος θα ήταν αυτός τι θα του λέγατε;

Θα ήταν μια ορκισμένη παρθένα, μια Μπουρνέσα  (Burrnesha). Θα τη ρωτούσα αν μετάνιωσε για τον εξ ανάγκης όρκο παρθενίας που έδωσεκαι απαρνήθηκε τη φύση της, και  αν αισθάνεται δικαιωμένη ή έστω ελαφρώς παρηγορημένη βλέποντας τον Γολγοθά των άλλων γυναικών γύρω της.

Μπορεί η λογοτεχνία να κάνει τον κόσμο καλύτερο;

Για την απάντηση σας παραπέμπω στην ερώτηση 3 στην τελευταία παράγραφο με  την τοποθέτηση του Ευγενίδη. Επομένως πιστεύω πως ναι, η λογοτεχνία, ως καλλιέργεια του  λόγου μέσω των ποικίλων θεμάτων που ερευνά και των πολλαπλών μορφών που χρησιμοποιεί για να εκφραστεί, οξύνει τη σκέψη, εμπλουτίζει τη γνώση, μεταφέρει τον προβληματισμό των ανθρώπων απανταχού της γης, καλλιεργεί την ευαισθησία ως «γλύπτης των ανθρώπων παράφορος»,

Αλβανία 1978. Η γειτονική μας χώρα βιώνει την πιο στυγνή δικτατορία στην ιστορία της. Πώς ήταν η ζωή επί Χότζα; Ποιοι περιορισμοί υπήρχαν; Πώς ήταν να βιώνεις ένα καθεστώς συνεχούς προπαγάνδας και φόβου; Τι μαρτυρούσαν τα σφιγμένα πρόσωπα των πολιτών; Και πώς ήταν η ζωή εκεί για τους ξένους επισκέπτες;

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.