Κριτική: Η ζωή παίζει μαζί μου, Νταβίντ Γκρόσμαν, Εκδόσεις Ψυχογιός

Ένα ταξίδι αυτογνωσίας και συμφιλίωσης όχι μόνο με το παρελθόν, αλλά και μεταξύ των μελών της οικογένειας

4 October 2022

***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Η ζωή παίζει μαζί μου, Νταβίντ Γκρόσμαν, Εκδόσεις Ψυχογιός

Ο Νταβίντ Γκρόσμαν είναι ένας από τους πιο γνωστούς Ισραηλινούς συγγραφείς. Το βιβλίο του “Στο τέλος της γης” θεωρείται το αριστούργημά του, ενώ έχει βραβευτεί επίσης για το μυθιστόρημά του “Ένα άλογο μπαίνει σε ένα μπαρ“.

Το τελευταίο του μυθιστόρημα με τίτλο “Η ζωή παίζει μαζί μου” είναι ένα βιβλίο αφιερωμένο στις γυναίκες και τη γυναικεία ψυχολογία. Η βάση αφετηρίας του όμως είναι καθαρά ιστορική.

Λίγοι από εμάς γνωρίζουν την ύπαρξη του νησιού Γκόλι Ότοκ, του αποκαλούμενου και ως Αλκατράζ της Αδριατικής. Πρόκειται για ένα ακατοίκητο νησί στην Αδριατική θάλασσα που ανήκει στην Κροατία και είχε χρησιμοποιηθεί παλαιότερα ως τόπος φυλάκισης πολιτικών κρατουμένων.

Σε αυτό το νησάκι φυλακίστηκε όταν ήταν νέα η Βέρα, η Εβραία από την Κροατία και κεντρική ηρωίδα του βιβλίου από το καθεστώς του Τίτο. Στην Κροατία έζησε και τα παιδικά της χρόνια πριν καταλήξει στο Ισραήλ.

Στο σήμερα, εν έτει 2008, μία πολυμελής οικογένεια στο Ισραήλ, η οικογένεια της Βέρας, γιορτάζει τα ενενηκοστά γενέθλιά της. Ο εορτασμός σημαδεύεται από την άφιξη της Νίνα, της κόρης της Βέρας.

Η επιστροφή αυτή θα σταθεί αφορμή για την πραγματοποίηση ενός προσκυνηματικού ταξιδιού μνήμης στο Γκόλι Ότοκ, τον τόπο βασανισμού και φυλάκισης της Βέρας στα νιάτα της. Μαζί τους θα είναι και η Γκίλι, η κόρη της Νίνα, η οποία είχε εγκαταλειφθεί από τη μητέρα της όταν ήταν μωρό.

Πρόκειται για ένα ταξίδι αυτογνωσίας και συμφιλίωσης όχι μόνο με το παρελθόν, αλλά και μεταξύ των μελών της οικογένειας. Μπορούμε άραγε να διατηρήσουμε αλώβητη την ανθρωπιά μας σε δύσκολες για μας στιγμές; Ποιο είναι τελικά το καθήκον μιας γυναίκας απέναντι στον εαυτό της και ποιες οι υποχρεώσεις της απέναντι στα παιδιά της; Δύναται η αγάπη να λειτουργήσει με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους;

Η υπόθεση του βιβλίου εξελίσσεται εν έτει 2008, περιλαμβάνει όμως και εγκιβωτισμένες αφηγήσεις από το σκληρό παρελθόν της Βέρας, αναμνήσεις οι οποίες περιγράφονται με έντονη συναισθηματική φόρτιση.

“Είμαι στο νησί, είμαι στο Γκόλι.

Άδειο και έρημο. Είμαστε μόνοι μας πάνω στο νησί. Μόνο ένας τρελός θα έρθει εδώ με τέτοια καταιγίδα. Ο ιδιοκτήτης του καϊκιού ελευθερώνει το σκοινί και πλέει όσο πιο γρήγορα μπορεί. Ελπίζω πως ψάχνει απλώς ένα μέρος πιο προφυλαγμένο για να αγκυροβολήσει την επόμενη ώρα.

Είναι δύσκολο ακόμα να συνειδητοποιήσω πως βρισκόμαστε στο Γκόλι Ότοκ. Το κρύο και η βροχή δε μας αφήνουν να αισθανθούμε την εορταστική διάθεση της στιγμής. Φυσικά, κανένας από εμάς δεν είχε σκεφτεί να φέρει ομπρέλα, αλλά έτσι κι αλλιώς δεν θα χρησίμευε με τέτοιον αέρα“.

Κάπως έτσι στήνει ο συγγραφέας το σκηνικό για την κορυφαία στιγμή στην υπόθεση του βιβλίου του, αλλά και τη ζωή της Βέρας. Η υποβλητική ατμόσφαιρα διατηρείται στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου, σαν να διατρέχει διαρκώς τις σελίδες του-και τη ζωή της Βέρας- ένα κακό όνειρο, ένας εφιάλτης. Και η ίδια η Βέρα θα είναι τελικά εκείνη που θα συνειδητοποιήσει ότι η ίδια η ζωή είναι αυτή που παίζει μαζί μας με τα αλλόκοτα καμώματά της…