***Απαγορεύεται από το δίκαιο της Πνευμ. Ιδιοκτησίας η καθ΄οιονδήποτε τρόπο παράνομη χρήση/ιδιοποίηση του παρόντος, με βαρύτατες αστικές και ποινικές κυρώσεις για τον παραβάτη***

Είναι πράγματι εκπληκτικό το γεγονός ότι, αν και έχουν περάσει τόσα χρόνια από τότε, το Άουσβιτς εξακολουθεί να μας εκπλήσσει. Νομίζουμε, ίσως, ότι έχουν γραφτεί τα πάντα για το Ολοκαύτωμα και για τη φρίκη των στρατοπέδων συγκέντρωσης, αφού έχουν γυριστεί πολλές ταινίες για το θέμα και έχει χυθεί άφθονο μελάνι για τα πάθη των ανθρώπων που είχαν την ατυχία να βρεθούν εκεί. Κι όμως, απ’ ότι φαίνεται μέσα από τις σελίδες του βιβλίου της Λίλι Γκράχαμ, δεν έχουν ειπωθεί όλα τελικά και νέες πτυχές για τη ζωή στα στρατόπεδα συνεχίζουν να μας αποκαλύπτονται και να μας ξαφνιάζουν.

“Το παιδί του Άουσβιτς” είναι το Άουσβιτς των γυναικών, ένα πόνημα γεμάτο συναισθήματα, γεμάτο με τις ιστορίες των γυναικών που βρέθηκαν εκεί. Πρόκειται για ένα βιβλίο το οποίο αποτίει φόρο τιμής σε όλες τις γυναίκες που βρέθηκαν εκεί, κάποιες από αυτές μάλιστα από επιλογή, ακολουθώντας απλά τους άντρες τους.

«Το παιδί του Άουσβιτς», επομένως, παρουσιάζει τις ιστορίες κάποιων γυναικών οι οποίες κατάφεραν να βγουν ζωντανές από εκεί και, κυρίως, τις ιστορίες όλων εκείνων των γυναικών που δεν κατάφεραν να επιβιώσουν και τερμάτισαν εκεί τη ζωή τους.

Οι κύριοι χαρακτήρες του βιβλίου είναι όλοι γυναικείοι και η συγγραφέας μας προσφέρει, μέσα από τη δική της ενδελεχή έρευνα μαρτυριών των γυναικών που επέζησαν από το Άουσβιτς, την ιστορία του στρατοπέδου, αλλά και των δεινών που επέφερε στη ζωή των Εβραίων ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος και οι ναζί, μέσα από τα δικιά τους γυναικεία μάτια.

Πάνω απ’ όλα όμως, στο βιβλίο της Λ.Γ. θίγεται ένα θέμα το οποίο ελάχιστα έχει προβληθεί από τη διεθνή βιβλιογραφία: το θέμα των παιδιών που γεννήθηκαν στο Άουσβιτς. Για τους περισσότερους από εμάς, βέβαια, αυτό είναι κάτι το αδιανόητο. Κανείς από εμάς δεν μπορεί να φανταστεί πως θα ήταν ποτέ δυνατόν να εγκυμονήσει εκεί μία γυναίκα, να γεννήσει μωρό και να το θηλάσει μέσα σε τέτοιες απάνθρωπες συνθήκες ασιτίας και βιαιότητας, και να καταφέρει τελικά να επιζήσει και αυτή και το μωρό της. Όλοι εξάλλου έχουμε ακούσει για τα απάνθρωπα πειράματα τα οποία διεξήγαγε ο περίφημος ναζί γιατρός, ο Γιόζεφ Μένγκελε στους κρατούμενους και ιδίως στις εγκύους.

Κι όμως, η συγγραφέας μας πληροφορεί ότι τουλάχιστον επτακόσια παιδιά γεννήθηκαν στο Άουσβιτς, παρά τις αντίξοες συνθήκες. Ελάχιστα όμως από αυτά είχαν την τύχη να επιβιώσουν, όπως ήταν αναμενόμενο. Την ιστορία ενός από αυτά, της μητέρας του και της επιστήθιας φίλης της μας διηγείται εδώ η Λίλι Γκράχαμ.

Η ιστορία ξεκινά κατευθείαν καταμεσής στην κόλαση, στο Άουσβιτς, τον Δεκέμβρη του 1942. Πρωταγωνίστριες είναι δύο νεαρές κοπέλες εβραϊκής καταγωγής, η Εύα και η Σόφι, φίλες καρδιακές, οι οποίες ορκίζονται ότι θα καταφέρουν να βγουν μία μέρα ζωντανές από την κόλαση μέσα στην οποία βρέθηκαν. Η καθεμία έχει τον δικό της προσωπικό λόγο που την κρατά στη ζωή. Η Εύα πιστεύει ότι θα ξαναδεί ζωντανό τον πολυαγαπημένο της άντρα και η Σόφι ότι θα καταφέρει να ξαναβρεί τον μοναχογιό της. Και μπορεί μεν οι πιθανότητες για να εκπληρωθούν οι ελπίδες τους να φαντάζουν μεν ελάχιστες, όμως και μόνο η σπίθα της ελπίδας που μένει αναμμένη μέσα τους, αρκεί για να ατσαλώσει τη θέλησή τους να ζήσουν πάση θυσία, μαζί με τη συνεργασία και την αλληλοβοήθεια μεταξύ των γυναικών του θαλάμου. Πράγματι, αποδεικνύεται πως αυτό που βοήθησε τελικά τις γυναίκες να επιβιώσουν ήταν η ελπίδα, η συνεργασία και η αγάπη.

Παράλληλα με τη ζοφερή πραγματικότητα του Άουσβιτς, η συγγραφέας εγκιβωτίζει στην αφήγησή της τις αναμνήσεις των δύο γυναικών από το παρελθόν, οι οποίες περιγράφουν τη ζωή τους πριν από το στρατόπεδο, κυρίως από το ξέσπασμα του πολέμου και μετά. Έτσι, περιγράφεται η ζωή των Εβραίων στην Αυστρία μετά το Anschluss, την ένωση της χώρας, δηλαδή, με τη ναζιστική Γερμανία, αλλά και στην Τσεχία μετά από την καταπάτηση, από μέρους του Χίτλερ, των Συμφωνιών του Μονάχου. Η συγγραφέας μας αφηγείται το πως χειροτέρεψε σταδιακά η ζωή για όλους τους Εβραίους και πως αυτοί οδηγήθηκαν από τη φρίκη του εβραϊκού γκέτο της Τερεζίν στην ακόμα μεγαλύτερη φρίκη του Άουσβιτς. Θα καταφέρουν τελικά να επιβιώσουν οι δύο γυναίκες από την κόλαση επί της γης;

Παρ’ όλο που έχουν γραφτεί πολλά βιβλία για τα δεινά των δυστυχισμένων ψυχών που επέζησαν από το Άουσβιτς, το συγκεκριμένο βιβλίο αξίζει να διαβαστεί επειδή εστιάζει σε μία πλευρά του θέματος η οποία δεν έχει προβληθεί ιδιαίτερα, εκείνη της μητρότητας στο Άουσβιτς. Επιπροσθέτως, πρόκειται για ένα δυνατό και συγκλονιστικό ανάγνωσμα,- αν και κάτι τέτοιο είναι αναμενόμενο λόγω του θέματος- που θα συγκινήσει τα μάλα τους ακόμα και τον πιο δύσκολο αναγνώστη. Όσο για τη γραφή της Λίλι Γκράχαμ, αυτή είναι ιδιαιτέρως κινηματογραφική και, σε συνδυασμό με τη γρήγορη και καθηλωτική πλοκή, καθιστούν το βιβλίο αρκετά ευκολοδιάβαστο.

Εν ολίγοις, πρόκειται για ένα πόνημα το οποίο μας αφήνει με το αισιόδοξο μήνυμα ότι η ζωή νικάει τελικά πάντοτε τον θάνατο, ότι η αγάπη και η φιλία μπορούν να ανθίσουν ακόμα και μέσα στην ζοφερή κόλαση και ότι η χαραυγή μίας νέας ημέρας συμβαίνει πάντοτε, ακόμα και όταν έχει προηγηθεί η πιο μεγάλη νύχτα…

Ακολουθήστε τo Literature.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλα τα νέα για τον πολιτισμό και την επικαιρότητα από την Ελλάδα και τον Κόσμο.